اهمیت غلامحسین ساعدی در گفت‌وگو با جواد مجابی؛ روشنفکر ادبی نیازی به قدرت سیاسی ندارد

رئیس مرکز هنرهای نمایشی با بیان اینکه سر سوزنی نگران رفتن از اداره کل نیستم و برای ماندن تلاشی نخواهم کرد، گفت: بهتر است برای اینکه از فضای شایعه‌پراکنی بیرون بیایم، وزارت ارشاد تصمیم بگیرد و نباید این تصمیمات در ابهام نیز باشد.

اساسا مردم در شهرستان‌ها به تئاتر توجهي ندارند و اين مسئولان و اهالي تئاتر هستند كه مي‌توانند با اختصاص فضا‌هاي مناسب و اجراهاي باكيفيت، مردم را به آن جلب كنند.

کار من در مریوان تشویق همگان را به همراه داشت حتی در روز اختتامیه قبل از اعلام نتایج همه به من تبریک می‌گفتند؛ حتی بازرس جشنواره هم به من گفت که کارت خیلی خوب بود ولی متاسفانه به گروه من هیچ جایزه ای ندادند و به نظر من همه اینها به سلیقه داورها بستگی دارد.
ولی باز خدا را شکر می‌کنم که به عنوان گروه میهمان به فجر معرفی شدیم ولازم به ذکر است که نمایش من و دیگر کارها بدون در نظر گرفتن اولویت به فجر معرفی شدند.

آرش عباسی نویسنده و کارگردان تئاتر همیشه به این متهم بود که زیاد می‌نویسد اما او که برای ادامه تحصیل به ایتالیا رفت، سعی کرد این اتهام را از خود دور کند و حالا می‌گوید که هیچ عجله‌ای برای کار کردن ندارد.

ما هنرمندان هيچ‌وقت از هنر فاصله نمي‌گيريم. اغلب مشغول انجام چند كار به صورت همزمان هستيم. فاصله‌يي كه در اين چند سال از تئاتر گرفته‌بودم به علت نبودن شرايط مناسب در تئاتر بود

معصومه ماندنی، هرچند که مدت ها است در تئاتر اصفهان فعالیت می کند، اما نامش به یک باره پس از اجرای "خیال بی خیال" جشنواره سر زبان ها افتاد. او پیش از این بیشتر در تئاتر کودک حضور داشت و البته قطعا آن هایی که "زنی که تابستان گذشته رسید" را به تماشا نشسته باشند، او را به یاد می آورند.

کلاس تئاتر فقط برای بازیگری نیست. قرار نیست در یک کلاس بازیگری همه بازیگر شوند. تعدادی متوجه می‌شوند برای این کار مناسب نیستند و خودشان را می‌سنجند. اینکه اول کلاس کسی را رد کنم کار درستی نیست و به نظرم همان یک نفر استثنا ما را مجاب می‌کند که راه را برای بچه‌ها نبندیم.

هیچ وقت درباره داوری اظهار نظر نمی کنم. وقتی وارد یک مسابقه می شوی، سلیقه، نظر یا دیدگاه داور، هرچه باشد را باید قبول کنی. حتی اگر جایزه ای دریافت نکنم، هیچ گاه اعتراضی نمی کنم؛ چرا که داوری نه یک امر قطعی، بلکه نسبی است و چه بسا اگر داوران دیگری به اصفهان می آمدند، اتفاقات دیگری می افتاد.

نمایشنامه‌های من درباره‌ی وضعیت بشر، روابط احساسی، جنسیت، عرفان، خدا، شک، نبود ایمان و موضوع‌های این‌چنینی هستند و در این نمایشنامه‌ها کلی سئوال درباره‌ی همین موضوعات مطرح می‌شود و در نهایت هم جوابی به هیچ‌کدام‌اشان داده نمی شود. وقتی آدم می‌فهمد که این سئوال‌ها از عمق وجود ایرانی‌ها هم شنیده می‌شود، احساس شعف می‌کنم چون به من ثابت می‌شود که فرضیات و اعتقادات امانیستی‌ام درست است.

ترکیب داوری بسیار نامناسب بود؛ در همه تیم های داوری اگر یک نفر ضعیف باشد، دو نفر دیگر در سطح بالایی قرار دارند. اما تیمی که برای اصفهان انتخاب شده بود بسیار ضعیف بود. یکی از داورها به گفته خود، آخرین باری که به تماشای تئاتر نشسته بود، سالیان پیش بود. این در حالی است که داور باید در جریان تمام اجراهای سال های اخیر باشد.

تئاتر کنونی اصفهان با آنچه که پیش تر و در سال های قبلی اجرا می شد، می توانم بگویم، تئاتر اصفهان ضعیف شده؛ از نمایشنامه هایی که برای اجرا انتخاب می شد، تا خود اجراها، در گذشته، مقام های بیشتری می آوردیم.

همسر زنده‌یاد اکبر رادی یکی از پایه‌گذاران نمایشنامه نویسی ایران می‌گوید که توصیه افرادی چون احمد شاملو و سرکیسیان باعث شد تا رادی داستان‌نویسی را کنار بگذارد.

تاریخ سرافراز و سربلند این سرزمین به همت و جانفشانی آزاد زنان و بزرگمردانی حاصل آمده که خلق حماسه و نقل و روایت این میراث کهن را هماره پاس داشته‌اند. آفرینش و فخامت سخن داستان‌های ملی و پهلوانی و نظم هنرمندانه و زیباشناسانه‌ آنان وجه ضمان بقا و تداوم این میراث معنوی بوده است. سال گذشته سازمان فرهنگی یونسکو نقالی ایران را ثبت جهانی کرده و آن را به عنوان میراثی بشری قلمداد نموده است. این امر در حالی صورت می‌پذیرد که متأسفانه این هنر ملی در حال جان باختن است و امروزه در کمتر جایی از تهران بویژه قهوه‌خانه‌ها نام و نشانی از این خادمان بی‌نام و نشان هست. مرگ ناگهانی مرشد ولی‌الله ترابی آخرین بازمانده نسل نقالان هشداری بود که بار دیگر ما را به صرافت این هنر ملی انداخت و برپایی جشنواره نمایش‌های آئینی و سنتی مجال تازه‌ای را فراهم ساخت تا به این مناسبت بار دیگر موضوع نقل و نقالی را در دستور کار خویش قرار دهیم. حضور زنان نقال در این جشنواره بسیار چشمگیر بود و جای بسی خوشوقتی است که زنان ما در رویکردی ملی به حفظ، القا و حکمت و تداوم این هنر پرداخته و پرچمدار این میراث بشری شده‌اند. به این بهانه با پریسا سیمین‌مهر یکی از این زنان نقال گفت‌وگوی کوتاهی انجام داده‌ایم که می‌خوانید:

نمایشنامه‌نویس و کارگردان تئاتر با بیان اینکه ما به نفع یک کاندیدا به صورت قانونی وارد فضای انتخابات ۸۸ شدیم و بعد از انتخابات وارد این فضاها نشدم گفت: مطلقا به دسته‌بندی‌هایی مثل سبز و غیر سبز اعتقادی ندارم.

حسن دادشکر یکی از بازبین‌های بخش مسابقه بیستمین جشنواره بین‌المللی کودک و نوجوان در کنار مریم کاظمی، حسین صفی، فائزه فیض‌شیخ‌الاسلام و امیر مشهدی‌عباس است که پس از ارزیابی آثار متقاضی حضور در این بخش هشت نمایش را برای رقابت در بخش مسابقه تئاتر کودک معرفی کرده‌اند. بیستمین جشنواره بین‌المللی تئاتر کودک و نوجوان با دبیری شهرام کرمی و مشارکت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان همدان از تاریخ 24 تا 30 مهر در این شهر برگزار می‌شود. با حسن دادشکر درباره تئاتر کودک و نوجوان و جشنواره گفت‌وگو کرده‌ایم.

سیندرلا، از نمایشنامه‌هایی است که در میانه دهه ۸۰ نوشته شده و حالا پس از هفت سال توسط نویسنده در تالار اصلی تئاترشهر اجرا می‌شود؛ سیندرلایی متفاوت با آن‌چه از این شخصیت افسانه‌ای می‌شناسیم؛ زنی که به دلیل شایعات رفته‌رفته اسم و رسمی پیدا می‌کند و البته دردسرهایی هم دارد. با جلال تهرانی نویسنده، کارگردان و طراح صحنه این نمایش گفت‌وگو کرده‌ایم.

.

مدیرکل هنرهای نمایشی درباره خبری مبنی بر تحریم جشنواره تئاتر خیابانی مریوان و جشنواره بین‌الملی تئاتر فجر توسط چند هنرمند تئاتر خیابانی، این خبر را کذب دانست و تأکید کرد: تا زمانی که در اداره‌کل هنرهای نمایشی هستم به کسی اجازه باندبازی و سهم‌خواهی نمی‌دهم.

حفیظ‌الله رفیعی؛ مدیر عامل تئاتر انقلاب و دفاع مقدس؛ به شرایط نامطلوب تئاتر دفاع مقدس معترف است اما ‌همه‌‌ی مسئولیت آن را متوجهی مسئولین و مدیران نمی‌داند. او به هنرمندان معترض است که چرا در این عرصه احساس مسئولیت نمی‌کنند! رفیعی معتقد است: هنرمندان به عنوان پرچمدار فرهنگی کشور، نقش خود را در برابر حوادث بزرگ انقلاب و دفاع مقدس آن‌گونه که شایسته و در شأن ملت‌ ایران است انجام نداده‌اند.
او همچنین در مورد ممیزی آثار نمایشی دفاع مقدس می‌گوید: "در حوزه تئاتر دفاع مقدس هیچ نهاد ممیزی‌ای وجود ندارد" اما قبول دارد که خیلی از آثار نمایشی در این عرصه، کنار گذاشته می‌شوند.
حفیظ‌الله رفیعی برای گفت‌وگو با رسانه‌ها چندان تمایل ندارد آنچه در پی می‌خوانید حاصل مصاحبه‌ی کتبی خبرنگار "صحنه" با مدیر عامل تئاتر انقلاب و دفاع مقدس است.

وقتی تعداد سالن‌های تئاتر جوابگوی جمعیت انبوه امروز نیست و میان هنرمندان تئاتر برای استفاده از بودجه و سالن‌های محدود دولتی رقابت به اوج می‌رسد، دیگر وجود منتقد جز مزاحمی بیش جلوه نخواهد کرد. مزاحمی که خوبی یا بدی قلمش، هیچ تاثیری بر روند زندگی خانواده پرجمعیت تئاتر ندارد و مخاطب هم چاره‌ای جزپذیرش بی‌کم و کاست آن‌چه به او عرضه می‌شود نمی‌بیند.