درباره فیلم «ژان دیلمان» / فرمالیستی و آوانگارد یا فمینیستی و ایدئولوژیک؟

آنچه مرتبط با خشونت علیه زنان در سینما مطرح است را می توان در فیلم های بسیاری شاهد بود و مثال های بسیاری را آورد. حتی مستند های بسیاری در سراسر دنیا در رابطه با انواع خشونت ها و زنان را می توان دید. ازدواج های زود هنگام، تجارت دختران و انواع رنج های سختی که بر آنها می رود.

آنهایی که «خانواده فیبلمن» را دیده‌اند می‌دانند که فیلم در اوج تمام می‌شود. با یک سکانس باشکوه احساس‌برانگیز که دیوید لینچ به صورت افتخاری جلوی دوربین اسپیلبرگ رفته تا نقش جان فورد کبیر را بازی کند. مثلث مردان بزرگ: اسپیلبرگ و لینچ و روح جان فورد سکانسی خلق کرده که باعث شده پایان‌بندی نفس‌گیر داشته باشیم و به ستاره‌های فیلم اضافه کنیم.

در «تار» با قصه زنی موسیقیدان مواجه‌ایم که از یک سوپرمن به بدمن تبدیل می‌شود. در واقع تار قربانی خودشیفتگی‌های خودش می‌شود. گرچه در این سقوط، پلشتی‌های جامعه و سازوکارهای رسانه‌ای هم بی‌تاثیر نیست. از این رو شاید گزافه نباشد که بگویم فیلم «تار» روایتی از تراژدی مرگ تدریجی فرد و جامعه در یک دیالکتیک اجتماعی است. چه‌بسا بتوان آن را به نوعی نقد بر نظم فرهنگی موجود در سرمایه‌داری متاخر دانست که در آن صعود و سقوط آدم‌ها در مرز باریک قرار دارد.

فیلمساز سوئدی تلاش کرده تا وضعیت‌های به ظاهر پایدار شخصی و اجتماعی و روانی سوژه‌های انسانیش را در هر سه پرده اثرش به چالش بکشاند و به مخاطبش بگوید که هیچ امر مطلقه‌ای در جهان مدرن پایدار نیست و الگوهای برساخت حکومتی اگرچه برای سعادت بشر با سلایق مختلف طراحی و به اجرا گذاشته شده‌اند اما تمامی آنها بر اساس تغییر و دگرگونی انسان به نقص و فروپاشی می‌انجامد و رویش‌های نو مجددا بر پایه عناصری چون پول و قدرت به ناپایداری نیل می‌کند.

چشمِ آبیِ روشن ششمین فیلم اسکات کوپر ۵۳ ساله به عنوان کارگردان، بر اساس رمانی به همین نام، نوشتة لوییس بِرد . آخرین ساختة کوپر، در ژانر جنایی و ترسناک و با بازی کریستین بیل، هزینه‌ای در حدود ۷۵ میلیون دلار صرف ساختنش شده.

فیلم «پرستار خوب« درباره یکی از هولناک ترین وقایع پزشکی است. ۴۰۰ انسان بیگناه و بی‌دفاع به صورت کاملا اتفاقی توسط پرستار خود با تزریق داروهایی با دوز بالا به قتل رسیده‌اند

اسکولیموفسکی به خر خود رویاها، کابوس‌ها و خاطرات یک گذشته شاد می‌دهد؛ گذشته‌ای که در سیرک همراه با رقصنده‌ای کار می‌کرد که همیشه نوازش‌اش می‌کرد. به همین دلیل اسکولیموفسکی هرگونه اشاره‌‌ مستقیم به کتاب مقدس و رویکرد برسون را کنار می‌گذارد تا فیلم را به قلمروهای متکثری هدایت کند، جایی که درام با گروتسک پیوند خورده است و خشونت می‌تواند به غیرمنتظره‌ترین فرم‌ها بروز پیدا کند.

خر انگار که از بهشت‌اش جدا می‌شود و به جهان بدون کاساندرا پرتاب می‌شود یا حتی بخوانیم هبوط می‌کند. کاساندرا اولین و آخرین نفری است که او را دوست دارد. لحظه جدایی این دو هنگامی که «ای‌اُ» را به‌زور سوار کامیون می‌کنند از درخشان‌ترن لحظات فیلم است.

«کمتر آدمی پیدا می‌شود که وقتی در آینه نگاه می‌کند، بگوید این شخصی که می‌بینم یک هیولای وحشی است. به جایش توصیف‌هایی سر هم می‌کنند تا کارهایشان را توجیه کنند.» جمله‌ای از نوآم چامسکی در یک سکانس کلیدی فیلم «مثلث غم» که یکی از صریح‌ترین فیلم‌های سیاسی سال ۲۰۲۲ محسوب می‌شود، به درونمایه‌ی مهمی اشاره دارد که فیلم را فراتر از مفاهیم سیاسی قالبی و شعارزده و ایدئولوژیک می‌برد که از یک فیلم «سیاسی» انتظار داریم.

 آرژانتین، ۱۹۸۵ فیلمی داستانی به کارگردانی سانتیاگو میتره است. این تریلر سیاسی بر داستان دادستان‌های آرژانتینی خولیو استراسرا و لوئیس مورنو اوکامپو متمرکز است که در سال ۱۹۸۵ روایت می‌شود. نقش‌های اصلی را ریکاردو دارین و پیتر لانزانی ایفا کرده‌اند.

آلائودا روییز دِ آزوئا کارگردان ۴۴ سالة اسپانیایی پیش‌تر ۵ فیلم کوتاه ساخته و «لالایی» اولین فیلم بلندش محسوب می‌شود. نخستین نمایش بین‌المللی این فیلم در هفتادودومین جشنوارة فیلم برلین بود.

دومینیک مول کارگردان ۶۰سالة فرانسوی پیش‌تر ۴ فیلم بین سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۹ ساخته و برای اولین بار از شب دوازدهم پنجمین فیلم بلندش در جشنوارة کن ۲۰۲۲ رونمایی شد.

سینمای ایناریتو در باردو با رمانی ادبی و پر از تشبیهات و سیاله‌های ذهنی برابری می‌کند گویی با عوض شدن هر پلان کتاب رمانی را ورق می‌زنی .سیلوریو سفر اودیسه‌ای در زادگاهش و کشوری بیگانه را به نمایش می‌گذارد تا بی‌وطنی خود و خانواده‌اش را در خاک بیگانه به تصویر بکشد. «سیلوریو» نیز مانند شخصیت «لئوپولد بلوم» رمان «اولیس» جیمز جویس نویسنده ایرلندی در سفری ذهنی یک روز از زندگی‌اش را در اجتماع انسانی به نظاره می‌نشیند

مک‌دونا در دوران نگارش فیلمنامه در زندگی شخصی‌اش در حال پشت سر گذاشتن جدایی از یک رابطه‌ی عاطفی بود. این چنین شد که بر خلاف «در بروژ» که دو شخصیت اصلی، دو گنگستر پادو، کم‌کم به هم نزدیک شدند، دشمن مشترک پیدا کردند و رابطه‌ای دوستانه/عاشقانه تشکیل دادند، در «بنشی های اینیشرین» مک‌دونا می‌خواست از هم پاشیدن یک رابطه‌ی دوستانه/عاشقانه را نشان دهد.

فیلم سینمایی «آرآرآر» ساخته‌ی «اس. اس. راجامولی»، پرهزینه‌ترین فیلم تاریخ کشور هند است؛ اثری اکشن-ماجراجویی که سریعا به یک پدیده‌ی جهانی تبدیل شد و همان‌طور که طرفدارانش اعتقاد دارند، می‌تواند با بلاک‌باسترهای بزرگ مارولی رقابت کند.

می‌توان فیلم «پرستار خوب» را نماینده‌ای جسور از صدای حقیقت خفته در بین بیمارستان‌های ایالات متحده نامید. بیمارستان‌هایی که با قوانین سخت استخدامی به نوعی به بهره‌کشی از پرستاران و بهیاران خود پرداخته‌اند و در مواقع بحرانی ندای وجدان انسانی در بزنگاه‌های مهم و عطف‌دار تاریخی خود شانه خالی کرده‌اند و به قاتلین روانی و زنجیره‌ای چون «چارلز کالن» کمک کرده تا بال و پر گرفته و به جرم و جنایات جنون‌آمیز خود ادامه بدهند. 

تیلدا سوئینتون و ادریس البا، در فیلم جدید جرج میلر، داستان پریان مدرنی را به تصویر می‌کشند. نمایش این فیلم در جشنواره کن امسال، با استقبال زیادی همراه بوده است.

انباشته از برگ‌های درختان پاییزی، خیره به آسمان در پی امر استعلایی و مطلق می‌شوند.
فیلم «آخرالزمان» (The Penultimate) از نسل تازه کارگردانان سینمای اسکاندیناویایی است. وامدار جهان مفرح، بی‌سروته و البته تماشایی نویسنده بزرگی همچون کافکا. بازگشت به حال و هوای کافکایی یا همان‌طور که منتقدان ادبی می‌گویند «کافکائسک» می‌تواند روشنگر مناسبات هولناک انسان معاصر باشد که چگونه در کشاکش چرخ‌دنده‌های بازار و بروکراسی، در حال له شدن است و فردیتش در خطر مستحیل شدن در اکثریت برسازنده اجتماعات توده‌ای.

فیلم به لحاظ ساختاری می‌خواهد مقلدانه عمل کند؛ با فرم مشخصی ارتباط برقرار نمی‌کند و هر از گاهی قالبی ایندیانا جونزی به خود می‌گیرد. پاره‌ای به شکل جیمز باند درمی‌آید و اوقاتی خود را به شکل دزدان کشتی کاراییب می‌بیند. از این رو نمی‌توان با قطعیت گفت این فیلم اقتباسی از بازی‌های ویدیویی به صورت آزادانه عمل کرده است یا به صورت وفادار یا حتی به صورت کلمه به کلمه و مو به مو.

سینمای رومر سینمای افکار است، نه سینمای کنش‌ها. به همان سیاق، در اشعه سبز هم بیش از آنکه شاهد کارها، تفریحات، تنبلی‌ها یا خوش‌گذرانی‌های دلفین در تعطیلات باشیم، شنونده افکارش درباره خود، رابطه‌ها، سبک زندگی، سلیقه‌ها و عادت‌هایش هستیم.