«بی‌بدن» فیلمی متوسط است که می‌توانست از پتانسیل درونی موضوع پرچالش و منحصر به فرد خود چه در اجرا و چه در روایت‌پردازی بهره‌ی بهتری بگیرد. با این حال همچنان فیلم بهتری نسبت به بسیاری از فیلم‌های ضعیف فجر سال گذشته است و عدم حضورش در بخش رقابتی جشنواره جای سوال دارد!
کارگردانی آنه‌هونگ در «طعم چیزها» خیره‌کننده است، چنان میزانسن و فضایی با ترکیب نور و صدا ساخته است که بعضاً جای آقای دودین به آشپزخانه‌اش می‌روید. احتمالاً تصمیم‌‌گیران فرانسوی گمان کردند که «آناتومی...» هم به اندازه ارزشش قدر دیده، هم مستقل می‌تواند در اسکار شرکت کند و با این تصمیم خواستند که «طعم چیزها» بیشتر دیده شود و به نظر که باید دیدش.
باید اذعان داشت فیلم با اینکه خوش ساخت محسوب می شود و سوژه حیف نشد اما گاهی انسجام خود را از دست می دهد. در بی بدن گذر زمان برای مخاطب حس نمی‌شود و ما شاهد بازه زمانی از قتل تا قصاص نمی‌شویم.
لینچ با استفاده از بدن هولناک جان مریک در فیلم، تمایز تجربه مبتنی بر میل و تجربه مبتنی بر فانتزی را خلق می‌کند. بحث‌انگیزترین تصمیم لینچ در مقام کارگردان جوان مرد فیل‌نما این بود که بدن مریک را در سی دقیقه اول فیلم نشان ندهد. این تصمیم در ساختار فیلم نقش اساسی دارد بدن مریک ابتدا به منزله غیاب حاضر در فیلم ایفای نقش می‌کند و جهان میل را ایجاد می‌کند که در آن ابژه-علت میل بدن مریک که میل ما را بر می‌انگیزد و شکل می‌دهد، غایب است.
بدون شک، این اثری است که نه تنها دل را گرم می‌کند، بلکه انسان را به تأمل در مورد تأثیر دگرگون کننده سخاوت، نوع دوستی و مراقبت متقابل در ساختن دنیایی بهتر تشویق می‌کند. پس باشد که روزی در این جهان ظلم و درد برای همه از جمله کودکان به چشم نیاید، چیزی که اکنون در گوشه‌ای از جهان در وحشی‌ترین حالت ممکن در جریان است.
فیلم وندرس همچون سینمای ازو وامدار سادگی و بی‌پیرایگی بر بستر مفاهیمی همچون تقابل مدرنیته و سنت در جامعه شهری با نگاهی انتقادی و البته به روز به جایگاه خانواده و شکاف بین نسل‌ها است که کندی روزمرگی را تبدیل به ریتم درام محوری خود می‌کند.
به شخصه انتظار یک کمدی هدفمند که معضلات انسان را با جلوه‌ای طنز نمایان می‌کند، نداشتم؛ اما آن‌چه که به تماشایش نشستم یک مضحکه پیش پا افتاده بیش نبود. در واقع یک مسخرگی نابالغانه در سراسر فیلم وجود دارد که خنده بر لب نمی‌آورد.
این نوشته ریویوی «منطقه تحت نظر» نیست، بیانگر حسی است که فیلم در من برانگیخته، فیلمی که تجربه بازدید از آشویتس را زنده کرد، سفری که همه عکس‌هایش گم و گور شده و حالا با کمک صداهای فیلم جاناتان گلیزر باید تکه‌تکه‌هایش را در ذهن باسازی کنم و یاد روزی بارانی در آشویتس بیفتم که از انسان و زنده بودن خودم حالت تهوع بهم دست داده بود.
کارگردان با به نمایش درآوردن احساسات واقعی افرادی که به صورت حرفه‌ای می‌توانند خودشان را درک و بازی کنند در واقع بخش زنانه هر کدام از بازیگران زن سینمای ایران را نیز به تصویر کشیده است و از آنجا که هیچ بازیگری و نقش حرفه‌ای در کار نیست، احتمالاً ما بدون واسطه با احساسات زنان برجسته سینمای ایران و در واقع با احساسات زن ایرانی آشنا می‌شویم و عشق را از نگاه زنان ایرانی روی پرده سینما می‌بینیم و درک می‌کنیم.
روح‌الله حجازی فیلمسازی شهودگراست و این موضوع از عوامل جذابیت سینمای او به شمار می‌رود. با این‌حال نسبت به دیگر آثار این کارگردان، «روشن» فیلمی است که تا حدی بر اساس قواعد و ساختارهای معمول کلاسیک شکل گرفته است.
این فیلم ممکن است در درازمدت فراموش شود، اما چیزی که قطعاً در مورد Road House به خاطر می‌ماند، یک کنایه است، مبادله نقش‌های اصلی، که به خوبی درون روایت قرار می‌گیرد. منظور من از جمله قبلی این است که در این فیلم جیک جیلنهال که یک بازیگر ماهر است و کانر مک گرگور که یک مبارز حرفه‌ای است باهم جابه‌جا می‌شوند.
داگویل از لایه‌های عمیقی برخوردار است. فراوطنی است و فارغ از مرزهای جغرافیایی و فرهنگی و نژادی، بی‌‌این‌که ملال‌آور باشد، در ۱۷۸ دقیقه، اخلاقیات را با گریزی به مفاهیم روانشناختی نشانه گرفته است.
وقتی کسی نه با فضای فوتبال آشناست، نه درست و حسابی فوتبالیست‌ها را می‌شناسد، نه بلد است یک صحنه باورپذیر داخل زمین فوتبال و بیرون زمین بسازد، نه تحقیق بدردبخوری کرده، نه تسلطی در فیلمسازی دارد و نه بلد است از زاویه درستی به ماجرا نگاه کند، نتیجه‌اش می‌شود یک فیلم یکسویه‌ی سفارشی که نه به لحاظ تاریخی قابل اعتناست، نه از حیث سینمایی به حداقل‌ها دست پیدا می‌کند.
در عصر شبکه‌های اجتماعی و راتن تومیتوز که آبروی یک فیلم بد در یک ثانیه از بین می‌رود، هیچکس جز منتقدان مجبور به تماشای مادام وب نخواهد بود؛ این یعنی دوستان من، ما با یک فیلم از پایه و اساس افتضاح روبرو هستیم.
فیلم بیان یک روایت تاریخی نیست؛ صدای هشداری از تکرار وقوع این اتفاق‌های هولناک است؛ صدایی که نمی‌شنویم و سقوط آدمیان در سیاه‌چاله‌ها تکرار می‌شود؛ سیاه‌چاله‌ای که می‌تواند مردمان عادی را هم در خود بگیرد و از مردمان عادی هیولاهایی بسازد که زندگی همنوع خود را به مخاطره بکشند و لبخند بزنند.
چالش میان باندهای مافیایی برای تصاحب هرچه بیشتر قدرت در همه زمینه‌ها، حتی عرصه‌ی فرهنگ و هنر، تم اصلی داستان را تشکیل می‌دهد. این کشمکش هزینه‌های گزافی را برای هر یک از بازیگران به دنبال دارد. کشتن و یا قربانی کردن اطرافیان و در قبال آن قربانی شدن خود و فرزندان، نتیجه‌ی بازی در این جبهه است.
«منطقه مورد علاقه»، برخوردی مینی‌مالیسی؛ با انحراف بشری«نازیسم» است! فیلمی درونگرا؛ که بیشتر از آنکه؛ توحشِ نازیسم را برجسته سازد؛ به بُعد درونیِ آن می‌پردازد. کارگردان؛ پلیدی نازیسم را مخفی نمی‌کند، آن را در پستوی روحِ شخصیت‌ها، انبار می‌کند؛ تا تماشاگر ذره‌ذره؛ شاهدِ یک تباهی تدریجی و سهمناک باشد!
کارگردانی اثر ممکن است در وهله اول ساده به نظر بیاید. در واقع همینطور هم هست. سازنده توانسته با رنگ و نور شرایط و احساسات افراد را در وضعیت و موقعیت‌های مختلف به خوبی توصیف کند. در سکانس‌های ابتدایی همه چیز تازه و مطلوب است. می‌شود بوی سبزی‌های معطر را در آشپزخانه حس کرد. سکانس‌ها زنده هستند و آشپزخانه روح دارد. نور خورشید می‌تابد و کاراکتر‌ها را نیز شفاف و پر امید تصویر می‌کند.
آقای وندرس هم در هفتاد و هشت سالگی بعد از سال‌ها جست‌وجو در معنای زندگی در فیلم‌هایش و تصویرسازی‌های خاص خودش، به احتمال زیاد در شگفتی از توالت‌های عجیب و غریب توکیو، فیلمی ساخته است در ستایش سادگی زندگی، هنر، ادبیات، موسیقی، نوار کاست، عکاسی آنالوگ و سکوت.
این فیلم از مبدا وجود صحبت می‌کند و سعی دارد تا آن را تصویر کند، اما نه اطلاعات کافی را منتقل می‌کند و نه تجسم او از این حرف‌ها درست از آب درمی‌آید. بنابراین Spaceman به یک اثر کم ارزش و خسته کننده‌ای تبدیل می‌شود که هم از کارگردانی درست و شگفت‌آور و هم از خط داستانی تمرکز طلب و پر جاذبه به دور است.
در آخرین تلاش نتفلیکس برای روایت یک افسانه فمینیستی ما با «دوشیزه» میلی بابی براون روبرو هستیم؛ باید بدانید فیلم Damsel اثری نیست که تأثیر ماندگاری از خود بر جای بگذارد. در واقع ما با یک افسانه فمینیستی عمیقاً ناقص روبرو هستیم که مشکل اصلی آن در فیلمنامه است.
«تالی» روح مسئولیت پدر و مادر بودن را بیرون می‌کشد و عریان به مخاطبش نشان می‌دهد. بچه‌دار شدن یک رویای شیرین نیست.
فیلم «بزرگترین شومن» لایه‌های عمیقی ندارد. شخصیت‌پردازی‌ها حتی در مورد کاراکتر بارنوم پیچیده نیستند و همه چیز به سادگی قابل حدس است. چیزی که فیلم را سرپا نگه می‌دارد استفاده از کلیشه‌های هالیوودی است.
جاده خاکی یک روایت از زیست اجتماعی طبقه متوسط ایرانی است که مختصات این طبقه اجتماعی را در بستر یک سفر کوتاه با چینش دقیق، سنجیده و منطقی از گفت‌وگوها و موقعیت‌ها، بازنمایی می‌کند و با ریتمی مناسب گره‌گشایی‌ها انجام می‌شود و در فصل پایانی یک پایان‌بندی در بافتار رویکرد شکل‌دهی ارایه می‌کند.
باید گفت که لحظه‌لحظه‌های کارنامه سینمایی این کارگردان یونانی مملو از ایده‌های جذاب، جالب، نو و در عین حال آزاردهنده است که به خود‌شناسی آدم‌های جهان فیلمیک‌اش منجر شده است و آن را مورد مداقه قرار داده است، ضمن آنکه جهان خلق شده توسط این کارگردان با اینکه بکر و غریب است، ولیکن به دلیل نگاه خلاقانه این سینماگر به شکل‌گیری روابط انسانی، پتانسیل بسیار بالایی در جهت سرگرم‌کنندگی تماشاگر را به همراه دارد.
نسل‌کشی نازی‌ها در جنگ جهانی دوم، موضوع فیلم‌ها، مستندها و سریال‌های متعددی در چند دهه اخیر بوده است. پس از شاهکار تکرارنشدنی «شب و مه» ساخته آلن رنه در دهه ۱۹۵۰ که بی‌تردید نقطه‌عطفی در تاریخ سینمای مستند است، سینمای داستانی و هنری هم، خصوصا در چهار دهه اخیر توجه فراوانی به این موضوع کرده است.
این یکی از مدرن‌ترین قصه‌ها درباره بزرگ شدن است که این سال‌ها روی پرده سینما دیده‌ایم. بزرگ شدنی که بخشی از آن به معنای این است که به درون خودت نگاه کنی و بپذیری باید آن‌طور که واقعا هستی زندگی کنی.
اگر من بخواهم فیلم آرگایل را در یک جمله تعریف کنم، می‌گویم این اثر مصداق سرگرمی شیرین است. در نتیجه با وجود این انتقادات، آرگایل همچنان یک سواری کاملاً لذت بخش است. این فیلمی است که هویت خود را در بر می‌گیرد و ترکیبی از اکشن، طنز و یک عاشقانه را به مخاطب ارائه می‌دهد.
مالیخولیا یا افسردگی یکی از قدیمی‌ترین و شناخته شده‌ترین حالات روانی انسان از قرن‌ها پیش بوده است. حکمای قدیمی آن را ناشی از افزایش سودا در طبایع چهارگانه انسان می‌دانستند و برای درمان آن گیاهان سنتی تجویز می‌کردند همانگونه که امروزه نیز داروهایی برای درمان این فراگیرترین حالت روحی بشری توسط شرکت‌های بزرگ داروسازی اختراع و ارائه شده است.
با کمدی سیاه علمی تخیلی‌ای روبروییم، با فیلمنامه‌ای پراز پیچیدگی‌های استعاری و اسطوره‌شناسانه و فلسفی از تونی مک نامارا، بر اساس رمانی از از آلیسیدا گری استرالیایی، که کارهایش در مورد سیاست، تاریخ انگلستان عصر صنعتی، و ادبیاتِ آن دوره، ترکیبی است از واقع‌گرایی، نوعی خیال‌پردازی انتقادی، با استفاده از هنر حروف‌نگاری ( تایپوگرافی)، نوعی هنر چیدمان حروف برای رسیدن به یک زبان تصویری، و تقویت ویژگی‌های بصری متن به منظورِ رسیدن به نوعی زبان بصری ناب است.
«بیچارگان» یک تجربه‌ی بصری فراموش‌نشدنی است که نباید آن را از دست داد.
Poor Things با سبک منحصر به فرد روایت خود توانسته نظر مثبت مردم و منتقدین زیادی را را به خود جلب کند. Poor Things نخستین بار در هشتادمین جشنواره فیلم ونیز به نمایش درآمده و جایزه شیر طلایی را به خود اختصاص داده است. این فیلم جز ده فیلم برتر سال ۲۰۲۳ انتخاب شده. همچنین در یازده بخش مراسم اسکار نامزد و برنده دو جایزه بهترین فیلم کمدی و بهترین بازیگر زن کمدی گلدن گلوب شده است.
«درباره علف‌های خشک»، با دشتی پوشیده از برف آغاز می‌شود. دشتی سفید که تنها یک نقطه سیاه در آن است و آن شخصیت نخست فیلم، سامت است که به آن دشت پوشیده از برف آمده تا آقا معلم آن منطقه باشد؛ تا آغازگر راهی برای سرسبزی و رشد کودکان آن منطقه سرد و یخ‌زده باشد.
فیلم «شب، داخلی، دیوار» به نویسندگی و کارگردانی «وحید جلیلوند» نمونه بارز سینمای جریال سیال است که مخاطب خود را در دوئیتی خواب‌گونه (Hypnotic) و رویاوار می‌بیند که نمی‌داند به کدام یک از موقعیت‌های فیزیکی تداعی شده در طول فیلم اعتماد کند و رفته‌رفته درمی‌یابد که منطق روایی فیلم به عنوان تکنیک و لحن فیلمساز، بر منطق زمان و مکان نامرتب چیده شده، چیره گردیده است.
فیلم همه المان‌هایی که ممکن است مخاطب ایرانی خسته از شرایط اجتماعی و مخاطب خارجی علاقه‌مند به روایت‌های سرشار از درد و رنج و زندان و شکنجه برآمده از داخل کشور را همراه کند، دارد و اتفاقا این هم شده یکی از پاشنه آشیل‌های فیلم.
این فیلم، داستانی درون‌نگرانه و بی‌رحمانه دارد که زندگی گروهی از انسان‌های اولیه را دنبال می‌کند، انسان‌هایی که در جست‌وجوی یک خانه جدید، در طبیعت سخت و وحشی با دشمنی ناشناخته روبه‌رو می‌شوند.
ایماژهایی از تصاویر موزه آشویتس در انتهای فیلم، جهانی سیاه و بسته را چون رازی بین حواس شنیداری و بویایی متصل می‌کند. «ووکاش ژال» فیلمبردار لهستانی فیلم که تجربه فیلم بزرگی چون «جنگ سرد» 2018 از «پاولیکوفسکی» را در پرونده خود دارد به تهیه راش‌های ارزشمندی دست زده است تا دست تدوینگرش «پاول واتس» را برای تدوینی معناگرا باز بگذارد.
تروی کندی مارتین، فیلمنامه‌نویس و مایکل مان کارگردان، آدام درایور را در نقش انزو فراری گذاشته‌اند، مردی آزرده، خاکستری و بی‌نظیر، قهرمان سابق اتومبیل‌رانی که صاحب کسب‌وکار افسانه‌ای خانوادگی شده است و بدون لبخند دور پیست مسابقه‌ای زندگی‌اش در اواخر دهه 1950 در شهر مودنا می‌چرخد.
«حافظه» هشتمین فیلم بلند فرانکو کارگردان مکزیکی است که سال ۲۰۱۲ با فیلم «بعد از لوسیا» (After Lucia) در کن سر و صدا کرد. «دختر آپریل» (April’s Daughter) او هم سال ۲۰۱۷ جایزه ویژه هیئت داوران را از کن گرفت. او عمدتاً درام می‌سازد. دارم‌های هنری و گاهی هم به سمت ژانر تریلر حرکت می‌کند. روابط خانوادگی، خانواده‌های نابهنجار، مشکلات روحی یا جسمی از جمله موضوعاتی است که فرانکو در فیلم‌هایش به آن‌ها می‌پردازد.
دروغی که نظام سرمایه‌داری با توانایی‌های تکنولوژیک و رسانه‌ای به انسان مدرن می‌گوید این است که رفاه ضامن رضایتمندی است. در حالیکه برانگیختن انسان برای تلاش فراتر از طاقت انسانی خود، در جهت به دست آوردن این رضایت نیست بلکه در خدمت تداوم بخشیدن به چرخه نظام سرمایه‌داری است و از این جهت بر خلاف منفعت انسان و رضایتمندی او عمل می‌کند.
فیلم «ضد» نه اقبال منتقدان را به همراه داشت و نه گیشه پررونقی را بعد از سه ماه اکران تجربه کرد و این یک شکست دوجانبه برای کارگردانی است که تلاش کرده فیلم خوبی بسازد اما نتیجه کار، یک فیلم متوسط است گرچه ارزش حداقل یکبار دیدن را دارد.
«بی‌قرار»، ساخته سیریل شابلین، فضای پرآشوب اروپای دهه ۱۸۷۰ را بررسی می‌کند؛ دوره شکل‌گیری جنبش آنارشیست‌ها در اروپا.
صحت با «صبحانه با زرافه‌ها» نشان داد که می‌توان نقد را به عنوان دیالوگ یک منتقد - که طبیعتا با سینما آشناست - با اثرش بشنود و پله‌های ترقی را با درس گرفتن از این دیالوگ‌ها طی کند. هنوز بعد از گذشت دو ساعت، برایم سخت است بپذیرم که چگونه یک نفر می‌تواند در اوج شلوغی و جلو رفتن در فضای ساخت سریال آن هم به مدل تلویزیونی، ناگهان در فیلم دومش اینقدر کار درست شود.
کارگردانی را بخاطر چکش کاری نکردن فیلمنامه و عدم نظارت بر تدوین دچار ضعف و در طراحی صحنه و لباس، توجه به رنگ و محتوا و صدا و گرفتن بازی از بازیگرانش قابل تحسین می دانم.
«منطقه مورد علاقه» مستقیما برپایه‌ی نظریه «ابتذال شر» استوار است که فیلسوف آلمانی هانا آرنت در کتاب «آیشمن در اورشلیم» از آن صحبت کرد و برای نقد و بررسی فیلم هم باید مستقیم به آن رجوع کنیم.
فیلمسازان بسیاری همچون «اینگمار برگمان» و «لارس فون تریه»، با فیلم‌هایشان مرز باریک سینما و تئاتر را در هم آمیختند. اما هیچ فیلمی را به یاد ندارم که به اندازه‌ی دوازده مرد خشمگین توانسته باشد به این امر نزدیک شده باشد.
«شب، داخلی، دیوار» بر ستونهایی میخواهد سوار شود که از اساس ساخته نشده است.
باید گفت، با اینکه فیلمنامه بارها و بارها اصلاح و با جزییات بسیار نوشته شده، اما جذابیت دراماتیک فیلم مدیون تکرار قصه از منظرگاه و زوایای متفاوت و در زمان های مختلف است. این روایت غیرخطی، «تسرکت » وار، در ابعاد دیگری قصه را پیش می برد که در کنار تدوین درست و خلاقانه، به واقع ضعف های نهفته در فیلمنامه را پوشش می‌دهد.
وحید جلیلوند در شب، داخلی، دیوار بیش از دو فیلم قبلی اش جسارت به خرج می دهد و از همان انتخاب سوژه، دست روی موضوعی ملتهب می گذارد؛ او در واقع در فیلمش به بیان سیر روزشدن شب و تیرگی دست می زند و می کوشد تا ظلمات حاکم بر زندگی یک مرد را تا رسیدن به روشنی ترسیم کند.
ما در سینمای سیاهپوستی معمولاً شاهد رفتار ظالمانه سفیدپوستان با سیاهپوستان به عنوان برده‌هایشان هستیم. رمان آلیس واکر فقط دغدغه استثمار سیاهپوستان را ندارد؛ زنانه است. حکایت زن‌هایی است که صرف‌نظر از رنگ پوستشان باید با مردان قلدر زورگو بجنگند تا بتوانند زندگی کنند. اینجا روایت یک قدم جلوتر از نمایش استثمار سیاهپوستان می‌رود؛ پدرسالاری را نشانه می‌گیرد که سیاه یا سفید نمی‌شناسد. سفیدپوستان در طول تاریخ رنگین‌پوستان را سرکوب کرده‌اند.
