تئاتر ایران در تابستان سال گذشته شاهد بروز اتفاقاتی بود که برخی از آن‌ها نظیر درگذشت محمود استادمحمد و مرشد ترابی ناگوار و تلخ بود و برخی از این اتفاقات نظیر تغییرات در بدنه معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای هنرمندان تئاتر خوشحال کننده بود

پایگاه خبری تئاتر:  تابستان سال 92 همچون تابستان سال 91 حاوی خاطرات خوبی برای خانواده تئاتر نیست. سال 91 در اولین ماه تابستان بود که تئاتر حمید سمندریان را از دست داد و بعد از یک سال باز هم فصل تابستان زمان وداع تئاتری‌ها با چهره‌هایی شد که فقدان‌شان فراموش شدنی نیست.

محمود استادمحمد هنرمند با سابقه و مطرح بازیگری، نمایشنامه نویسی و کارگردانی نمایش‌های ایرانی بعد از مبارزه طولانی با بیماری سرطان و در شرایطی که هزینه تأمین داروهای مورد نیاز برای درمان بسیار بالا بود، چشم از جهان فروبست. وی به دلیل بیماری مدت‌ها از صحنه تئاتر دور بود اما همیشه و با وجود بیماری از دلگرمی دادن به هنرمندان تئاتر و پیگیری مسائل و مشکلات این خانواده هنری کوتاه نیامد.

روزهای واپسین عمر استادمحمد به دلیل تأخیر در تأمین داروهای درمانی مدنظر به سختی سپری شد اما هیچگاه این هنرمند دردآشنای تئاتر از وضعیت خود گلایه نکرد و با غرور و منزلتی که داشت خانواده تئاتر را برای همیشه ترک کرد.

اما گویا تلخی تابستان برای تئاتری‌ها تمامی نداشت. در این فصل گرم، سرمای وداعی دیگر خانواده تئاتر را فرا گرفت. مرشد ترابی پرده خوان و نقال بین‌المللی و یکی از معدود هنرمندان مطرح و با سابقه این عرصه از نمایش‌های ایرانی چشم از جهان فرو بست.

ترابی که در داخل و خارج از کشور با اجراهای خود علاقه‌مندان به هنر را مجذوب خود کرده بود، در بستر بیماری و در شرایطی که هزینه‌های درمانی بالایی را متقبل شده بود، جهان خاکی را رها کرد. نکته‌ای که تلخ‌تر از تلخی وداع هنرمندان تئاتر با جامعه هنری بود، نبود توجه و رسیدگی لازم برای تأمین داروها و هزینه‌های درمانی چهره‌هایی بود که عمر خود را برای اعتلای فرهنگ و هنر این مرز و بوم فدا کردند.

اما همیشه بعد از درگذشت هنرمندان و چهره‌های هنری جامعه و هم‌کیشان آن‌ها به تکاپو افتاده و درک می‌کنند که چه اتفاقات تلخی گریبان‌شان را گرفته است.

خوشحالی از حضور معاون جدید هنری دولت اعتدال و امید

فصل تابستان با وجود اینکه تلخی بیشتری از خوشی داشت اما تغییر و تحولات در معاونت هنری که با تغییر دولت ایجاد شد، بارقه‌های امید را در چشمان تئاتری‌ها که به زعم خود سال‌های خوبی را پشت‌سر نگذاشته بودند، ایجاد کرد.

علی مرادخانی به عنوان مدیری که در دوره‌ای از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مدیریت امور موسیقی معاونت هنری را عهده‌دار بود از سوی علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت یازدهم به عنوان معاون هنری انتخاب و معرفی شد. این انتخاب و معرفی زمانی صورت گرفت که شایعات و زمزمه‌های متعددی در خصوص حضور چهره‌های مدیریتی دیگری به عنوان معاون هنری مطرح بود.

حضور مرادخانی با واکنش مثبت هنرمندان تئاتر همراه بود و همه چشم به تغییراتی تأثیرگذار در عرصه مدیریت تئاتر داشتند.

اولین شوک به خانواده تئاتر در ابتدای راه جشنواره آیینی و سنتی

هنوز خوشحالی خانواده تئاتر از تغییر در معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تمام نشده بود که خبر پایین آوردن بنر تبلیغاتی جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی از بیلبورد تالار وحدت شوکی را به هنرمندان تئاتر وارد کرد. البته در مدت زمان کوتاهی معاون هنری توضیحاتی را در این خصوص ارائه داد و اعلام کرد که هیچ مشکل مالی و اجرایی برای برگزاری جشنواره آیینی و سنتی وجود نخواهد داشت.

وی حتی در مراسم اختتامیه جشنواره نیز اعلام کرد که برای برگزاری جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر نیز مشکلی وجود نخواهد داشت اما بعدها مشخص شد که مشکل بودجه برای تئاتر فجر و همچنین تئاتر ایران همچنان موضوعی کهنه و ادامه‌دار است.

تئاتر شهر با رئیس جدید بازسازی عجیبی را تجربه کرد

اتابک نادری با حضور در تئاتر شهر تغییر و تحولات را در بنای مجموعه آغاز کرد که اولین این تغییرات راه‌اندازی کافه تریای سالن قشقایی و کارگاه نمایش بود. همچنین در ورودی کارگاه نمایش تغییر کرد و این تغییر وضعیت آکوستیک به هم ریخته سالن‌های تئاتر شهر را وخیم‌تر کرد.

از سوی دیگر حضور مبل‌های اتاق ریاست مجموعه در راهروهای طبقه سوم و حضور اتابک نادری و منشی دفتر ریاست تئاتر شهر در سالن کنفرانس مجموعه فضایی عجیب را ایجاد کرده بود که بعد از مدت کوتاهی مشخص شد، بازسازی و تعمیر اتاق ریاست مجموعه تئاتر شهر دومین تغییر مدنظر رئیس جدید در داخل بنای مجموعه بوده است.

در مدت بازسازی اتاق ریاست مجموعه، اتابک نادری با حضور در سالن کنفرانس کارهای روزانه خود را ادامه داد.

اما و اگرها درباره تغییر در اداره‌کل هنرهای نمایشی

معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی که تغییر کرد هنرمندان تئاتر در انتظار تغییرات در اداره‌کل هنرهای نمایشی و تغییر در وضعیت برگزاری سی و دومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر بودند. خانواده تئاتر انتظار داشتند که معاون جدید هنری هر چه سریعتر تغییرات مدنظر خود را در بدنه اداره‌کل هنرهای نمایشی ایجاد کند. اما روزها پشت‌سر هم سپری می‌شدند و هیچ تغییری در بدنه مدیریت تئاتر ایجاد نشد.

فکر راه‌اندازی خانه سالمندان برای هنرمندان پیشکسوت

در تغییر و تحولات ایجاد شده در معاونت هنری، عباس عظیمی مدیرعامل مؤسسه حمایت از هنرمندان پیشکسوت از فعالیت بازنماند و جشن تولدی را برای یک سالگی این مؤسسه با حضور علی مرادخانی برگزار کرد و در آنجا به هنرمندان عرصه‌های مختلف از جمله تئاتر نوید راه‌اندازی خانه سالمندانی در شأن هنرمندان پیشکسوت را داد که البته این نوید با واکنش برخی هنرمندان همراه بود زیرا آن‌ها معتقد بودند مدیران باید به فکر حمایت از هنرمندان باشند نه به فکر هر چه زودتر بازنشسته کردن آن‌ها.

اما نکته جالب درباره این جشن حضور چهره‌های تئاتری و همچنین چهره‌های عرصه‌های موسیقی و تجسمی در تالار وحدت بود که پیش از آن و طی دوره گذشته معاونت هنری در مراسم برگزار شده از سوی معاونت هنری حضور پیدا نمی‌کردند.

با همه اتفاقات کوچک و بزرگ در تابستان سال 92، تئاتری‌ها با امید به سراغ پاییز تئاتر ایران رفتند اما هیچ کدام نمی‌دانستند که واقعا قرار است در این عرصه چه اتفاقاتی پیش روی هنرهای نمایشی باشد.