جمعه , ۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳
نقد و یادداشت | صفحه 52
نگاهی به فیلم «شطرنج باد»؛ میراث پدر

نگاهی به فیلم «شطرنج باد»؛ میراث پدر

شطرنج باد یادآور استعداد اوست و به نوعی ادای احترام گیتا اصلانی به میراث پدرش است. گیتا می‌گوید: «وقتی پدرم نسخه ترمیم شده را دید گفت مثل ملاقات با روانکاوی است که به او یادآوری کرده اصلا چرا می‌خواسته فیلمساز شود. او واقعا خوشحال بود. پدرم از هیچ چیز پشیمان نیست. این فیلم مانند فرزندی است که گم کرده و اکنون آن‌ها دوباره به هم رسیده‌اند.»

نقش و جایگاه اقتباس در سینما چهارشنبه 16 مرداد 1398 00:00

نقش و جایگاه اقتباس در سینما

واژه‌ی اقتباس که در فرهنگ لغت از مفهوم ریشه ی اصلی آن (قَبَس) معنایی معادل گرفتن، اخذ کردن، فرا گرفتن و آموختن دریافت می شود، در حوزه ی ادبیات (شعر، داستان کوتاه، رمان، نمایشنامه و فیلمنامه ) دریافت مطلبی از داستانی یا رمانی است که با نوعی بازآفرینی به شیوه ای ظریف از طریق تلخیص و دخل و تصرف خلاقانه توسط شاعر یا نویسنده انجام پذیرد. از دیدگاه صنعت “بدیع” استفاده از معنا و مفهوم آیه و حدیث یا کلام معروفی از شاعر و نویسنده دیگری در شعر و نثر بی آن که آشکارا به منبع آن اشاره‌ای شود نیز اقتباس نام دارد.

بازیگری که در لابه‌لای شعرهایش گم شد سه شنبه 15 مرداد 1398 00:00

بازیگری که در لابه‌لای شعرهایش گم شد

چهاردهم مردادماه سالروز درگذشت حسین پناهی است؛ بازیگری که در سال‌های اخیر نام او را بیشتر در کنار شعرهایش می‌بینیم تا بازیگری‌اش.

نقد فیلم سینمایی سرکوب، ساخته رضا گوران/ افتضاح هنری با تم فیگور سیاسی سه شنبه 15 مرداد 1398 00:00

نقد فیلم سینمایی سرکوب، ساخته رضا گوران/ افتضاح هنری با تم فیگور سیاسی

. فیلم یک ژست نمادین سیاسی گرفته، اما اشاره‌ها به‌قدری مینیمال و گنگ هستند که گاهی صدها هزار برداشت جور واجور از آنها امکان‌پذیر است و به‌عبارتی، به‌معنی خاصی دلالت نمی‌کنند. «سرکوب» فیلم فیگور است نه معنا؛ یعنی تا لحظه پایانی کار بدون اینکه وزنه را بلند کند، مرتب فیگور آن را می‌گیرد.

درباره فيلم «سوزاننده جسد» به كارگردانی يورای هرتز / استحاله به هيتلر یکشنبه 13 مرداد 1398 00:00

درباره فيلم «سوزاننده جسد» به كارگردانی يورای هرتز / استحاله به هيتلر

سوزاننده جسد» محصول 1969 چكسلواكي به كارگرداني يوراي «هرتز»، از مهم‌ترين فيلم‌هايي است كه به ظهور نازيسم در اروپاي شرقي يا به عبارت بهتر استحاله به پديده فاشيسم مي‌پردازد. «سوزاننده جسد» روايت مردي با نام كيفركينگل است؛ مردي كه به‌طور بيمارگونه‌اي منضبط، مودب و اهل خانواده است و مكاني را كه اجساد را در آن مي‌سوزانند، اداره مي‌كند.

درباره فيلم «عاشق‌ يك‌روزه» ساخته فيليپ گرل / ابديتِ لحظات گذرای زندگی یکشنبه 13 مرداد 1398 00:00

درباره فيلم «عاشق‌ يك‌روزه» ساخته فيليپ گرل / ابديتِ لحظات گذرای زندگی

مهارت و ظرافت گرل در «عاشق يك‌روزه» را اما – تقريبا همچون هر اثر ديگر او - بايد پيش از هرچيز جايي وراي روايتِ به ظاهر ساده‌ داستان فيلم جست‌وجو كرد؛ در ژرفا و غناي تك‌تك لحظاتي كه او با بي‌پيرايگي و ايجاز بسيار، خويشتندارانه و فروتنانه از پيوندها و ارتباطات عميق انساني تصوير مي‌كند، به نحوي كه گويي دوربين گرل براي او واسطه و امكاني است تمام‌عيار به منظور دستيابي و به چنگ درآوردنِ جان‌مايه ديرپاي آنه‌ها و لمحاتِ گذرا از حضورهاي انساني - چه آنگاه كه يك شخصيت به همراه ديگري در صحنه حضور دارد يا هنگامي كه صرفا در خلوت يا تنهايي خويش و در برابر دوربين ظاهر مي‌شود.

نگاهی به فیلم سرکوب؛ نمایش چرخه معیوب خشونت یکشنبه 13 مرداد 1398 00:00

نگاهی به فیلم سرکوب؛ نمایش چرخه معیوب خشونت

سرکوب، نقاط ضعف کم نداشته است، سکانس های بی ربط، وجود جمشید هاشم پور که بود ونبودش به قصه چیزی اضافه نکرد، ریتم کند داستان مخصوصا در اوایل، ژست سیاسی گونه و شغل پدرو … بدون آنکه باز شود. اما آنچه که در سرکوب به خوبی نشان داده شده چرخه ی معیوب خشونت است که با بازی روان تک تک بازیگران وحتی مادر داستان که دیالوگ چندانی ندارد به نمایش گذاشته شد.

«روزی روزگاری تارانتینو» شنبه 12 مرداد 1398 00:00

«روزی روزگاری تارانتینو»

«روزی روزگاری در هالیوود- Once Upon a Tome in Hollywood »آخرین ساخته«کوئینتن تارانتینو » با حضور دو سوپر استار سینمای هالیوود «لئوناردو دی کاپریو»و«براد پیت» خیل مشتاقان این فیلمساز پست مدرن را امسال به خود جذب کرده است! فیلمی که به صورت ۳۵ میلی متری، پس از سال ها فیلمبرداری شد و برای اولین بار در «فستیوال کن» نمایش داده شد!

مردی که ساخته می‌شود، قصری که شیرین می‌شود چهارشنبه 9 مرداد 1398 00:00

مردی که ساخته می‌شود، قصری که شیرین می‌شود

فیلم جدید میرکریمی اگرچه به قوت کارهای خوب دیگر او که خاطره‌ساز است نیست ولی یک قدم دیگر در میسر ترسیم زیبایی‌های زندگی برداشته است. قدمی که کمتر برداشته می‌شود.

نگاهی به آخرین ساخته خسرو معصومی/ شکست سنگین «کار کثیف» در گیشه سینما چهارشنبه 9 مرداد 1398 00:00

نگاهی به آخرین ساخته خسرو معصومی/ شکست سنگین «کار کثیف» در گیشه سینما

فیلم سینمایی کار کثیف به کارگردانی خسرو معصومی نزدیک به یک ماه از اکران خود را پشت سر می گذارد اما با این وجود هم‌اکنون با فروش بسیار پایین ۱۷۸,۴۹۰,۰۰۰ تومانی رتبه نوزدهم جدول فروش سال ۹۸ را در اختیار دارد.

آفتاب تازه‌رس، رشته‌های ابر را پنبه كرد دوشنبه 7 مرداد 1398 00:00
تحليل فيلم آساكو I&II ساخته رويوسوكی هاماگوچی

آفتاب تازه‌رس، رشته‌های ابر را پنبه كرد

فیلم Asako I&II «خوابم یا بیدار» ساخته فیلمساز ژاپنی هاماگوچی، درامی عاشقانه است که مدام ما را در توهمی عاشقانه فرو می‌برد و در دل واقعیتی تلخ بیدارمان می‌کند.

به بهانه زاد روز كارگردان صاحب سبك سينمای ايران / كيميای كيميایی دوشنبه 7 مرداد 1398 00:00

به بهانه زاد روز كارگردان صاحب سبك سينمای ايران / كيميای كيميایی

بزنگاه‌هاي كيميايي از دو منظر مهم هستند، اول اينكه قهرمانان داستان كيميايي در بيشتر اوقات بايد كه ميان مرگ و زندگي يكي را انتخاب كنند و اكثر آنها يك مرگ باعزت و به ‌قول خود او «درست كلك‌شون كنده شدن» را به يك زندگي بي‌عزت و بي‌غرور ترجيح مي‌دهند.

درباره‌ مسعود كيميايی/ هنوز يگانه و سخت منفرد دوشنبه 7 مرداد 1398 00:00

درباره‌ مسعود كيميايی/ هنوز يگانه و سخت منفرد

مسعود كيميايي در طول همه اين بيش از 5 دهه فعاليت حرفه‌اي سينمايي، بيش از هر كس ديگري شايد كوشيده تا بيانگر تعارضات و تناقض‌ها باشد و گاه تا آن‌جا پيش رفته كه حتي بيان سينمايي را به كناري نهاده يا با بي‌دقتي و عجله از سر جزئيات گذشته تا به تيغ انتقادها دچار شود.

نگاهی به فيلم «بيگانه بيا» اولين ساخته مسعود كيميايی / مسعودی كه نشد دوشنبه 7 مرداد 1398 00:00

نگاهی به فيلم «بيگانه بيا» اولين ساخته مسعود كيميايی / مسعودی كه نشد

نخستين ساخته مسعود كيميايي «بيگانه بيا»، است. اثري به‌ شدت متفاوت از تمام جهاني كه پس از «قيصر» پديد آمد. فيلمي كه برخلاف آثار كارنامه كيميايي راوي‌اش زن است و قهرمانش نه به شيوه قيصر - كه بيشتر بسان شخصيت‌هاي مركزي فلوبر - جان مي‌دهند. «بيگانه بيا» برخلاف آثار احتمالا شرقي‌زده كيميايي – با چاشني قهرمانان روز امريكايي – اثري است به‌ شدت غربي با تمام ويژگي‌هاي برجسته‌اش. گويي برگمان در ايران آن زمان، در جايي از كافه نادري ايده فيلم به ذهنش خطور كرده باشد.

چرا مسعود كيميايی فيلمساز مهمی است؟/ ريشه‌های عميق قهرمان تنها دوشنبه 7 مرداد 1398 00:00

چرا مسعود كيميايی فيلمساز مهمی است؟/ ريشه‌های عميق قهرمان تنها

مسعود كيميايي در آستانه ۷۹ سالگي همچنان باانگيزه و سرپاست و هنوز فيلمساز مهم و خبرسازي است. انتخاب دوباره گوزن‌ها به عنوان بهترين فيلم سينماي ايران در نظرخواهي اخير «مجله فيلم» و شروع پيش توليد فيلم جديدش خون شد در يك ماه آينده، شاهدي بر اين اعتبار تاريخي و تاييدي بر اين واقعيت است كه فيلمساز قديمي و ريشه‌دار و صاحب عقيده ما نشاني از كهنگي و از دور خارج شدن ندارد.

چه چیزی در سریال چرنوبیل درست است و چه چیزی اشتباه؟ دوشنبه 7 مرداد 1398 00:00

چه چیزی در سریال چرنوبیل درست است و چه چیزی اشتباه؟

اپیزود آخر سریال چرنوبیل شامل صحنه‌ای است که سیستم قضائی شوروی را به خوبی نمایش می‌دهد. در طول محاکمه سه مرد که در دادگاه حضور دارند و مسئولیت فاجعه با آنهاست، یک عضو کمیته مرکزی حکم قاضی را نمی‌پذیرد؛ کسی که توصیه می‌کند می‌توان طور دیگری به این قصه نگاه کرد و این صحنه نشان داد که کمیته مرکزی به مراتب قدرت بیشتری از قاضی دارد.

نگاهی به ارزش‌های سینمایی «چرنوبیل»/ سریال یا فیلم، مسئله این نیست؟! دوشنبه 7 مرداد 1398 00:00

نگاهی به ارزش‌های سینمایی «چرنوبیل»/ سریال یا فیلم، مسئله این نیست؟!

در تعریف ژانر فاجعه آمده است: «در این زیرژانرِ فیلم‌های اکشن، یک فاجعه به عنوان سوژه اصلی و ابزار پیرنگ در نظر گرفته می‌شود. این فیلم‌ها علاوه بر فاجعه، عواقب آن را از زاویه دید چند شخصیت یا اعضای خانواده‌شان به تصویر می‌کشند و تدابیر آدم‌های مختلف برای بقا را هم نشان می‌دهند. فیلم‌های ژانر فاجعه معمولا گروه بازیگران بزرگ و خطوط پیرنگ متعددی دارند و کوشش شخصیت‌ها برای جلوگیری، فرار یا کنارآمدن با فاجعه و عواقبش را به نمایش می‌گذارند. در این آثار هنگام وقوع فاجعه، شخصیت‌ها با ضعف‌های انسانی روبه‌رو می‌شوند، اغلب به هم دل می‌بندند و همواره آدم‌‌بدی برای نکوهش پیدا می‌شود.

برای 55 ساله‌شدن فیلم «گرترود» ساخته کارل تئودور درایر/ جسدی که می‌سراید دوشنبه 7 مرداد 1398 00:00

برای 55 ساله‌شدن فیلم «گرترود» ساخته کارل تئودور درایر/ جسدی که می‌سراید

«گرترود»ِ درایر در به‌‌یادماندنی‌ترین شکل خود –تا به امروز- تجسمی از یک متن تلقی شده. ایماژی از کلام و تصوری از آنچه در گذشته میان کاراکترها/چهره‌هایی گفته و دریافت شده است. چهره‌هایی که حرف می‌زنند و سکوت می‌کنند، آشکار می‌کنند و پنهان می‌سازند؛ چهره‌ها... و بازتاب مبهم‌شان؛ ابهامی که سببی شده تا پرگفت‌وگوترین ساخته درایر شود رمزآلودترین ساخته‌اش: دائم با به‌عقب‌رفتن پیش می‌رود و دائم با پیش‌رفتن به عقب بازمی‌گردد.

روستایی به فرهادی می‌رسد؟ / آیا «متری شیش ونیم» شانسی برای اسکار دارد؟ شنبه 5 مرداد 1398 00:00

روستایی به فرهادی می‌رسد؟ / آیا «متری شیش ونیم» شانسی برای اسکار دارد؟

سینمای ایران بعد ازمطرح شدن عباس کیارستمی که در جهان به پدیده فیلمسازی «مولف واندیشمند» از ۱۹۹۰ به این سو مطرح شد، و با به دست آوردن نخل طلا ( طعم گیلاس – ۱۹۹۷) به اوج رسید، با حضور اصغر فرهادی ( درباره الی ۲۰۰۶ و به ویژه جدائی نادر از سیمین ۲۰۱۱) پدیده دیگری را به جهان معرفی کرد که جدا از جلب توجه منتقدین، و جشنواره ها، توانست جمعیت گسترده تماشاگران را هم به سالنهای سینما در غرب بکشاند. ( جدائی….فقط در فرانسه بیش از یک میلیون تماشاگر به سینماها کشانید!) و این چیزی بود که سینمای ایران کم داشت.

واکنش سید محمد بهشتی به مستند احمد شاملو/ توصیه‌ام این است که تلویزیون نبینید شنبه 5 مرداد 1398 00:00

واکنش سید محمد بهشتی به مستند احمد شاملو/ توصیه‌ام این است که تلویزیون نبینید

من کارگردان مستند مورد مناقشه را نمی‌شناسم؛ اما اگر ایشان اهل منطق و نقد و تحلیل است، امیدوارم درس گرفته باشد و این تجربه باعث شده باشد که دیگر برای ادا شدن حق مطلب در مورد اثرش، دل به رفتار مناسبی از سوی صدا و سیما نبندد. شاید بعضی‌ها بپرسند که پس نهادهای نظارتی در این میان چه می‌کنند؟ مثلا مجلس یا شورای نظارت بر صدا و سیما. راستش من امیدی به هیچ‌کدام از اینها ندارم.

کند‌و‌کاو در لایه‌های جامعه بی‌ارج نمی‌ماند شنبه 5 مرداد 1398 00:00

کند‌و‌کاو در لایه‌های جامعه بی‌ارج نمی‌ماند

راه یافتن فیلم «متری شیش و نیم» به بخش افق‌های جشنواره ونیز نام سازنده‌اش را بار دیگر بر سر زبان‌ها انداخته است. سعید روستایی با دومین فیلمش توانسته علاوه بر توفیق داخلی موفقیتی جهانی هم به دست بیاورد و در سینمای دنیا بیشتر مورد توجه قرار بگیرد.