آیین نکوداشت بهرام بیضایی بههمراه سمینارهایی در ارتباط با نمایشنامهنویسی به همت انجمن صنفی نمایشنامهنویسان و مترجمان تئاتر ایران برگزار میشود.
سید حسین رسولی: سه نمایش «بهرام بیضایی» در آمریکا، «امیررضا کوهستانی» در آلمان و «علی شمس» در ایران را مهمترین رویدادهای تئاتری در سال ۱۴۰۰ میدانم.
بیضایی مثل هر مؤلف دیگری، فضای ذهنی و مضامین و کلیدواژههای تماتیک خاص خودش را دارد که تداوم کاربرد، آنها را بهنوعی کهنالگو و «شبکه نماد» ویژه در جهان آثارش تبدیل کرده تا با استفاده از آنها و ارجاع اشیا، آدمها و کنشها به اشیا، آدمها و کنشهای دیگر، واقعیتهای عمیقتری را درباره طرز کار جهان نشان دهد. بسیاری از آنها در همه آثار او دیده میشود، اما ممکن است با گذشت زمان کمرنگ یا پررنگ شود. آشنایی مخاطب با آنها به درک و طبعا لذت بیشتر از آثار و سینمای او کمک میکند.
بهزاد خورشیدی ـ طراح و گرافیست ـ همزمان با سالروز تولد بهرام بیضایی، هنرمند کشورمان طرحی را کشیده و همراه با یادداشتی منتشر کرد.
همه نمایش در یک چهارراه میگذرد و حتّی چایخانه اَجَقْ همان وسط بازی میشود. ولی این یگانگی مَکان با گُریز به درمانگاه و خانه و جاده نزدیک مرز در داستانِ پرستار و سر زدن به خانه راننده و زنش و باجه تلفن در طرابوزان در داستان راننده و عبور از اتاق نامهْرسانی و دفتر رئیس و خیابان در داستانِ نامهْبَر میشکند؛ و همچنین با گُذر ِسارنگِسَهِش از محلّهای که دیگر نیست و گُذر نهال فرّخی از محلّه چنانکه هست!
پادکست «سینما، خاطره» این هفته با بررسی فیلمسینمایی «رگبار» از رادیو سوینا پخش میشود.
به باور نعلبندیان هنرمندان حوزه رئالیسم شکستخوردگان جریانات اجتماعیاند. مصاحبهکننده در همین راستا نعلبندیان را قضاوت میکند که او به واسطه جایگاه طبقاتیش چنین ادبیاتی را پیش گرفته است
کیومرث مرادی کارگردان تئاتر قصد دارد با همکاری فرشاد فزونی نوازنده و آهنگساز، به شکل و شیوهای مدرن، نمایشنامه «آژی دهاک» بهرام بیضایی را برخوانی کند.
بيضايي در نقدش بر «روزنه آبي» رادي را به نوعي ندانستن متهم و مرز روشني ميان نگاه خويش و رادي تعيين ميكند. رادي نيز متن بيضايي را متني كامل نميداند و آن را ناقص و مملو از ايراد ميداند.
انديشه بيضايي معاصر است. او افق گذشته را با افق امروز در هم ميآميزد. كارهاي او آيينه زمان خودشان هستند، ضمن اينكه دغدغههاي هميشگي بيضايي مثل هويت گمشده ايرانيان و زنان در كارهايش تكرار ميشود.
پس از اجراي نمايشهاي «ميراث» و «ضيافت» در پاييز 1346، اولين تجربه مستقل بهرام بيضايي در كارگرداني تئاتر، نشستي با حضور سعيد سلطانپور، آربي آوانسيان، سيروس طاهباز، محمود دولتآبادي، مليكيان و شخص بيضايي برگزار ميشود.
حميد امجد: سوال جديتر، از همه دريغگويان درباره رفتن آقاي بيضايي و كاركردنش دور از وطن خود، ميتواند اين باشد كه همه سالهايي كه او نرفته بود با او و انبوه طرحهاي پيشنهادياش چه كرديم و حالا كه رفته چه پيشنهاد باوركردني بهتري برايش داريم جز اينكه باز هم برگردد پشت همان درهاي بسته منتظر بنشيند؟
پس جداسازي سينماي بيضايي از تئاتر بيضايي به سادگي ميتواند نگاه تكبعدي و ناكارآمدي را در جهت تفسيرهاي هيجاني مداوم سازد. از اين رو سرزميني كه بهرام بيضايي در «چريكه تارا» بازسازي ميكند، بركنده از اين نوع نگاه، نميتواند تنها به نمايههاي تصويري محدود شود.
علی شمس: بیضایی برای من نگاه به تجربيات بزرگ جهاني را در كنار علاقهمندي و استخراج از آنچه به عنوان ايراني در فرهنگ و رسوم خود دارم، به برابري و تعادل رسانده است. رتبه بيضايي در تئاتر ايران رتبه داناي طوسي در شعر است و من قدردان او به واسطه آنچه تاكنون كرده - كه زياد است و پربار است و ستودني- هستم.
ده سال است كه پنجم دي براي دوستداران بهرام بيضايي، يادآور سالي ديگر است كه با افسوسِ كوچش گذشته و همواره با حسرتِ همزيستي با آثار اخيرش و گاه با اين پرسش تكراري كه چرا در سرزمين مادرياش بايد اينگونه با او رفتار ميشد؟ آيا نسل جوان امروز از جايگاه وصفناشدنيِ او آگاه است؟
کتاب «بهرام بیضایی و وقتی همه خوابیم» به کوشش علیرضا کاوه منتشر شد.
جواد طوسی، منتقد سینما، در یادداشتی با عنوان «حکایتِ ما و ابراهیم و عیار تنها» به انتقاد از گفتههای اخیر ابراهیم گلستان و بهرام بیضایی پرداخت.
بهرام بیضایی در مستند «تعزیه به روایت دیگر» به کارگردانی پرویز جاهد ازتعزیه میگوید.
در بحثهایی مانند بیکاری بیستساله ناصر تقوایی یا در محاق ماندن پروژههای رویایی خسرو سینایی و بزرگان دیگر، بسیاری از اوقات این توجیه مطرح شده که چون این افراد فیلمهایشان صرفه اقتصادی ندارد، از چرخه تولید بیرون ماندهاند.
امسال مهاجرت بهرام بیضایی ١٠ساله میشود. مهاجرتی که دربارهاش حرف و حدیث زیاد وجود دارد و داستانها و روایات زیادی دربارهاش گفته و شنیده شده است. خود بهرام بیضایی داستان این سفر را اما ساده و صریح، یک انتخاب ناگزیر میداند.
فیلم «فرش ایرانی» شامل ۱۵ فیلم کوتاه از ۱۵ کارگردان مطرح ایرانی، در قالب یک رویداد اینترنتی در لهستان به نمایش گذاشته خواهد شد.
اقتباس از نمایشنامه در سینمای ایران آنقدرها پر و پیمان نبوده و در بررسی آن نمیتوان به فهرست بلندی رسید؛ اما در این گزارش مروری بر ۱۰ اقتباس سینمایی ایران از متون نمایشی داشتهایم.
هم اندیشی «باشو غریبه کوچک در گذر زمان... » با طراحی و دبیری مهبود مهرنوش در تماشاخانه «دیوار چهارم» برگزار می شود.
نزدیک به ۵۵ سال از انتشار کتاب «نمایش در ایران» بهرام بیضایی میگذرد و حالا این کتاب برای اولینبار به زبان ایتالیایی برگردانده شده است.
فیلم سینمایی «رگبار» به کارگردانی بهرام بیضایی در خانه سینما نمایش و نقد شد.
حالتان خوب است؟ نميخواهيد برگرديد؟ حالا وقت بازگشتن است. هنوز البته كتابها در ارشاد ماندهاند و مجوز نميگيرند. هنوز معلوم نيست طرحها و فيلمنامههاي در كشو مانده چه خواهند شد. اما در عين حال اميد هم هست.
عزیز ساعتی برای 5 دی ماه سالروز تولد بهرام بیضایی عکس و نوشتاری کوتاه منتشر کرد.
لاهیجی ، ناشر آثار این نویسنده گفت: آقای بیضایی نمایشنامهی بلند تازهای نوشته است. این اثر جزو نمایشنامههای طربناک یا مضحکه مثل نمایشنامهی«چهار صندوق» است. مضحکه نامی است که معمولا خود بیضایی بر اینگونه آثار میگذارد.