کارگردانی را بخاطر چکش کاری نکردن فیلمنامه و عدم نظارت بر تدوین دچار ضعف و در طراحی صحنه و لباس، توجه به رنگ و محتوا و صدا و گرفتن بازی از بازیگرانش قابل تحسین می دانم.
آغوش باز در زیرلایه متن اصلی نگاهی هم به سختی های کار خوانندگان و برگزار کنندگان کنسرت دارد. نگاهی به آدم های جامعه، ترس ها، طمع ها، زیاده خواهی و خودخواهی هایشان می کند و در انتهای داستانش هم با حذف آدم های سیاه و خاکستری قصه،در کنار آدم های شریف و با اصالت می ایستد و برایشان کف می زند.
حمد سوژه‌ای عالی در اختیار دارد اما با تمام امکانات موجود و آن پروداکشن عظیم به واسطه ناتوانی در ارائه داستان نه داستان شهید احمد کاظمی است و نه زلزله بم.
«صبحانه با زرافه‌ها» طبق تجربیات اخیر صحت در راستای آشنایی‌زدایی از موتیف‌های تکراری و البته ثبت موتیف‌های منحصر به خود اوست و در این راستا ورود او به فضای انتزاعی و کنکاش در پیچ و تاب‌های ذهن کاراکترهای فیلم، موقعیت‌هایی بدیع و کمتر دیده شده را به دست می‌دهد.
«مجنون» فیلمی غیرتماشایی نیست و کشش لازم برای تماشا را ایجاد می‌کند، اما قطعا در مقابل سنگینی دراماتیک عملیات خیبر و قهرمانان آن، وزنی سبک دارد و حق مطلب را ادا نمی‌کند.
«قلب رقه» یک سرمایه‌سوزی آشکار است که توان مقابله با تفکرات مخاطبان امروزی سینما را ندارد. یک قصه کلیشه‌ای لاغر که استراتژی مشخصی نداشته و انگار که فقط برای رفع تکلیف ساخته شده است.
فیلمنامه خوش طرحی نگاشته بود، دغدغه مند بود، پیرنگ داشت اما خرده پیرنگ هایش کم بود، دیالوگ هایش بمباران اطلاعاتی می کرد، گل درشت بود، گزاف بود ولی طنزهای شیرینی داشت که لا به لای کشمکش هایش کشش ایجاد می کرد، قهرمان و ضد قهرمان خوبی داشت، از ضد ارزشی که ارزش شود بهره می برد.
«تابستان همان سال» در همان مرحله شخصی و درونی فیلمساز باقی مانده و با تمام تلاشی که صورت گرفته، نتوانسته با ساختن کاراکترهایی جذاب و ایجاد ارتباط ساختارمند و تزریق یک احساس فراگیر در بطن آنها، از پس میله‌های سلول شخصی آزاد شده و به مرحله عمومیت دادن و انتقال حس درونی به مخاطب برسد.
«آغوش باز» با وجود ردیابی دغدغه‌های انسانی در بطن آن، در چگونگی انتقال مفهوم شکست‌خورده است و در این بین دستورالعمل بصری آن از فیلمبرداری، رنگ و نور، چیدمان صحنه و ... نیز فاقد ارزش می‌شود.
این نقض غرض است که برای نقد یک موضوعی که معاصران ما هنوز با آن دست به گریبان هستند، به گذشته برویم و چهره‌ای ادبی را دستمایه قرار دهیم تا یک دوره تاریخی در گذشته را سیاه کرده و به نقد بکشیم،
«آسمان غرب» در میان آثار دسته‌بندی شده در سینمای جنگ که در چهل و دومین جشنواره فیلم فجر حضور دارند، با فاصله کم‌نقص‌ترین اثری است که تا امروز به نمایش درآمده است.
فیلمنامه اش دارای ضعف بود، ایده خوبی داشت اما پیرنگش خوب در نیامده، محتوای شجاعانه ای داشت اما با تعلیق هایی ضعیف، خیلی خوب وارد دنیای جادویی می شد.
فیلمنامه «احمد» با فقر خرده پیرنگ‌های درگیرکننده روبرو است. موقعیت‌های نیم‌بندی که از منظر فضاسازی احساسی و خروجیِ مفهومی بسیار ساده‌انگارانه پرداخت شده و نمی‌تواند به قهرمان فیلم و در مجموع به کلیت اثر کمک کند.
فیلم می خواست سبک اوپنهایمر پیدا کند یا آن سکانس های بسته و پر دیالوگش که سعی می کرد بهره مند از ۱۲ مرد خشمگین باشد اما به شدت افتضاح بود.
آنچه فیلم «نبودنت» را قوام می‌بخشد؛ نوع نگاه فیلم‌نامه‌نویسان این کار به دو جنس زن و مرد است. نگاهی که برخلاف دیدگاهی است که در جامعه رواج دارد. اصولا در پیرامونمان وقتی زنی به هر دلیل تنها می‌شود.
فیلم «دست ناپیدا» آخرین ساخته انسیه شاه حسینی تنها زن فیلمساز این دوره جشنواره فجر پس از سالها دوری از سینماست. سوژه فیلم تازه است اما کارگردان در عمل آنچنان که باید از این سوژه ناب استفاده نمی‌کند.
«آبی روشن» جنس دیگری از سینما است، بابک خواجه پاشا در دومین فیلمش وجوه دیگری از توانایی‌هایش در عرصه کارگردانی را به رخ می‌کشد و بازگشتی به سینمای قصه‌گو داشته است.
محمدرضا ورزی در فیلم «پروین» بیش از آن‌که به روح لطیف و ذوق هنری پروین اعتصامی نزدیک شود، سراغ جنبه عمومی زندگی او می‌رود.
باغ کیانوش» توانست به مدد یک طراحی درست، به روند داستانی مهیجی برسد که جذابیت‌های بسیاری را برای طیف‌های مختلف مخاطب دارد.
«پرویزخان» برخلاف آنچه انتظار می‌رفت، فیلم موقعیت است و نمی‌تواند قهرمان خود را در تقابل با فضاهای داستانی متعدد، کنش‌مند نشان دهد.
فیلم «بی بدن» یکی از فیلم‌های خوب جشنواره فجر است. شاید این فیلم از معدود آثار سینمایی باشد که نقش نویسنده پررنگ ترین است.
گویی سازندگان فیلم «نپتون» فراموش کردند که باید فیلم بسازند و قرار نیست با چند گوشه و کنایه و ایهام و اشاره داستان را پیش ببرند. در این فیلم از هنر بازیگری هم، هیچ خبری نیست.
انسان‌های زجر کشیده و آسیب دیده از زمین و زمان به اندازه کافی بر پرده نقره‌ای ظهور و بروز داشته و برای مخاطب سینما آشنا هستند و فقط یک فیلمساز «جسور» می‌تواند در نخستین تجربه کارگردانی خود چنین انسان‌هایی را بازآفرینی کند.
میرو از آن دسته آثاری است که پیام ارزشمند و محترمی در دل خود داشته اما در به تصویر کشیدن آن به زبان سینما موفق نبوده و به همین خاطر هم تاثیرگذاری لازم را ندارد.
افسانه بی‌منطق و مسئولیت گریز فیلم نپتون گرفتار وضعیت طاهره به همین سادگی است اما روش دیگری را برای مقابله با مشکلات خود انتخاب کرده است.
سال‌های پایانی دهه بیست تا نیمه دهه سی، سال‌هایی سرشار از حادثه و اتفاق‌های مهم است که هر یک از آنها می‌تواند دستمایه تولید چند فیلم و سریال شود.
با احتساب گذر ۱۰ ساله از فیلم ملکه آلیشون، کارگردان اثر تلاشی قابل تقدیر داشته و می‌توان با حمایت از وی و دیگر استعدادها، به سینمای کودک جانی تازه بخشید و از خلق آثار سفارشی با کودک، به تولید فیلم‌هایی برای کودک و نوجوان رسید.
فیلم سینمایی "نبودنت" درامی کسل‌کننده با همان فرمول تکراری همیشگی است که نمونه‌های آن را در سال‌های اخیر بارها و بارها در سینمای ایران تماشا کرده‌ایم.
پرونده‌های جنایی جذابیت فوق العاده‌ای برای سینماگران داشته و در قالب ژانر پلیسی-جنایی به تولید آثار گوناگون منتهی می‌شود. در بسیاری مواقع تنها به برداشتی آزاد از یک پرونده واقعی می‌پردازند که (بی‌بدن) ساخته را در این دسته قرار داد.
سالها پیش و جایی حوالی نیمه نخست دهه هشتاد، بخشی در جشنواره فیلم فجر به‌نام سینمای معناگرا راه افتاد و آثار زیادی هم در آن به نمایش درآمد، فیلم‌هایی از جنس سینمای مخاطب خاص که در اکران توفیقی نیافتند و تعدادی از آنها هم هیچ‌گاه رنگ پرده را ندیدند.
آپاراتچی فارغ از اینکه از شانس‌های موفقیت در بخش‌های مختلف جشنواره چهل و دوم محسوب می‌شود شانس گیشه دارد و این فیلم نمونه‌ای است از سینمایی است که به دور از شعارزدگی، حرف خود را با زبان طنز و به دور از دست‌اندازی به کلیشه‌ها بیان می‌کند.
پرویز خان از آن دسته فیلم‌هایی است که روح زندگی در آن موج می‌زند و به بهترین شکل تماشاگر را با خود همدل و همراه می‌سازد، دقیقاً همان چیزی که سینمای ایران به‌شدت به آن نیاز دارد.
احساسگرایی، اخلاق و ضد اخلاق، اتفاقات تصادفی و بدون منطق کلاسیک از دیگر مواردی است در ژانر ملودرام همیشه مورد توجه فیلمسازان بوده است و بهروز شعیبی این قواعد بازی را می‌شناسد و در مسیر ژانر فیلم حرکت کرده است جز عنصر تعلیق که از مهمترین عناصر اصلی ژانر ملودرام است.
«آپاراتچی» یک فیلم شریف و سالم است. مهندسی خوبی بر مصائب فیلمسازی یک عاشق سینما طراحی کرده و در هر فصل، بهره‌مندی موشکافانه‌ای از موقعیت‌ها به عمل آورده تا مخاطب، در هر فصل از فیلم، با جریان جدیدی از روایت مواجه شود.
بهروز شعیبی با فیلم «آغوش باز» روند ناامید کننده ای که با فیلم «بدون قرار قبلی» آغاز کرده بود تمکیل کرده است آن هم به شکلی که دشوار است باور کنیم خود او پشت دوربین دو فیلم قابل دفاع «دهلیز» و «سیانور» بوده است.
«بهشت تبهکاران» به همان مشکل تاریخی آثاری از این دست مبتلا شد که ترافیک تردد آدم‌های بسیار و مهندسی دیالوگ‌گویی آنها، وجه تمرکز بر هسته مرکزی داستان را الکن کرده و مخاطب را خیلی زود نسبت به تماشای ادامه فیلم دلسرد می‌کند.
«مجنون» فیلم مهمی است، اما به لحاظ ساختار و تکنیک حرف تازه ای ندارد. در «مجنون» با فیلمی مواجه هستیم که قصه ندارد و از نداشتن یک فیلمنامه منسجم رنج می‌برد، صحنه‌های جنگی به شدت زیاد است و هویت بصری که در آن شکل نمی‌گیرد و بیان روایت آشفته و شلخته می‌شود.
فیلم «میرو» آخرین ساخته حسین ریگی درست شبیه ساخته قبلی او اثر نه چندان موفق «هوک» است. همان نماها و همان قاب‌ها و همان خط اصلی داستان.
فیلم بازیگران درجه یکی داشت، همه در نقش آفرینی دقیق بودند، از میمیک صورت تا شخصی کردن نقش، از انعطاف جسمانی تا روان ادا کردن دیالوگ جملگی مثبت بودند اما نمی توانستند یک تنه ضعف های فیلمنامه با دیالوگ پردازی های پر مشکلش را جمع کنند.
نمی‌توان منکر این نکته بود که فیلمی با این شیوه ساختاری و محتوایی، دو دهه دیرتر ساخته شده و برای تولید فیلم‌هایی درخشان با مضمونی مشابه با این الگو، نیاز به دقت نظر بیشتر و پرداختی دقیق‌تر دارد.
باید دید تلاش‌های شعیبی که فیلم‌های قبلی وی چندان موفقیتی در گیشه نداشته‌اند در آخرین ساخته او به ثمر می‌نشیند که در فهرست پر فروش‌های اکران ۱۴۰۳ قرار گیرد یا نه.
قلب رقه به عنوان یک فیلم حادثه‌ای با پس زمینه سیاسی، فیلم سرگرم کننده‌ای است که می‌تواند جذابیت‌هایی برای عامه تماشاگران به همراه داشته باشد. البته به شرط اینکه جلوه‌های ویژه غیرمیدانی آن رتوش مجدد شود.
نکته قابل توجه درباره دومین ساخته سینمایی سروش صحت، فیلم بودن در عین نبودن است. صحت عشق را در عین نشان ندادن زنی در فیلمش معنا می‌کند. رفاقت را در جایی که خلا آن حس می‌شود به چشم می‌آورد و بخشش را هم در عمیق‌ترین نقطه‌ای که کمتر کسی حاضر است انجام دهد، جای می‌دهد.
«بی‌بدن» فارغ از مسائل فیلمنامه در کارگردانی هم نکته‌ای را به جذابیت اثر اضافه نکرد و همین موضوع منجر شد تا آن سوژه ملتهب آشنا همه چیز را ببلعد و سازندگان را به این دلخوش کند که ماجرای پرونده غزاله و آرمان به تنهایی کنجکاوی‌برانگیز خواهد بود و البته که تشخیص درستی بوده، اما در این مسیر سینما فراموش شده است.
«صبحانه با زرافه‌ها» فراتر از حد انتظار بود. فضای شلوغ و پرکاراکتر «جهان با من برقص»، اینجا جایش را به یک خلوت پنج نفره با یک قصه جمع و جور و سر راست داده. قصه‌ای کاملا مردانه بدون حضور بازیگر زن (به استثنای آن سه خانمی که در رستوران و آن دو نفری که کنار خیابان نشسته بودند) که با وجود مردانه بودن، همه لحظات بار حسی و عاطفی مناسبی دارند.
«صبح اعدام» هم یکی دیگر از آثاری محسوب می‌شود که مشخص می‌کند با جشواره‌ای به شدت ضعیف مواجه هستیم که تا روز سوم آن هنوز تحرکی به لحاظ سینمایی و ارزش‌گذاری هنری صورت نگرفته و فیلم‌ها یکی پس از دیگری امتیازات منفی را از آن خود می‌کنند.
اولین ساخته مرتضی علیزاده اگرچه با ضعف‌هایی روبروست اما فیلمی نیست که بتوان از کار تیمی خوب آن گذشت و باید در نظر داشت که اساسا تولید اینگونه آثار در سینمای ایران علاوه بر دشواری های فیلمسازی با محدودیت های بسیار دیگری نیز روبروست که هر کدام خود می تواند چالشی جدی بر سر راه اثر باشد.
فیلم در نمایشی بدون افت و خیز و فاقد جذابیت، بیشتر به تلاشی در جهت تحقق سبد متنوع سینمایی بخش سودای سیمرغ جشنواره می‌ماند و نمی‌تواند توجه اهالی رسانه در سالن برج میلاد را به عنوان اولین فیلم اکران شده در جشنواره به خود جلب کند.
به گمانم اگر صحت، فکری برای بهتر شدن ریتم فیلم بکند و سکانس پایانی را هم، ادیت کند، «صبحانه با زرافه‌ها» می‌تواند خارج از مرزهای ایران هم بدرخشد. [تصمیم‌اش با خودش است؛ فیلم آدم مثل بچه آدم است باید درست بزرگش کند!]
به کارگیری چهار عنصر ژانر ملودرام در فیلم سینمایی «آبی روشن» توانسته به تاثیرگذاری این فیلم روی مخاطب کمک کند.
