پایگاه خبری تئاتر: محمد حمیدی‌مقدم - دبیر این دوره از جشنواره - با بیان اینکه «عدالت نمایشی و فرهنگی بزرگترین دستاورد چهاردهمین جشنواره «سینماحقیقت» و عاملی بود که ما را برآن داشت با وجود مشکلات جشنواره را برگزار کنیم»، به بررسی‌ها و تصمیم‌گیری برای برگزاری آنلاین جشنواره اشاره کرد و گفت: ما مطمئن نبودیم که روند تولید چه مسیری طی می کند اما بعد از فراخوان متوجه شدیم که آثار زیادی تولید شده و پس از پایان مهلت ارسال اثر به دبیرخانه ۸۹۴ فیلم به دبیرخانه جشنواره رسید که ما را شوکه کرد. نکته‌ای که نباید از یاد برد این است که نمی‌خواستیم دچار انباشت اثر شویم. برگزار نکردن جشنواره انبوهی فیلم را در وضعیت مبهمی قرار می‌داد. بیشترین جایی که آثار مستند در آن دیده می‌شوند جشنواره است و اگر جشنواره برگزار نمی‌شد مشخص نبود سرنوشت این فیلم‌ها تا جشنواره بعد چه خواهد شد.
مدیر عامل مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی در پاسخ به این سوال که آیا فیلمی در این دوره سرقت شده است؟ گفت: اولین نکته‌ای که ما را در برگزاری جشنواره چهاردهم دلگرم و در این مسیر موفق کرد، همراهی و اعتماد صنوف مختلف بود و همان اول به مستندسازان گفتیم که در شکل آنلاین امکان رخنه و رسوخ وجود دارد. مربوط به ایران هم نمی‌شود. این معضل درهمه جای دنیا وجود دارد و شامل همه پلتفرم‌ها می‌شود. اما هدف ما این بود که مستند باید وارد حوزه گسترش مخاطب بشود. مستندسازان به ما اعتماد کردند، ما هم تلاش کردیم که فضایی امن به وجود بیاوریم. آی پی های خارجی را بستیم. زیرساخت‌ها را تقویت کردیم. کپی شدن یک فیلم، زمانی مسئله به وجود می‌آورد که آن فیلم در سایتی منتشر بشود و آینده فیلم به خطر بیفتد. خوشبختانه در چهار سامانه‌ای که همراه جشنواره بودند امنیت کامل برقرار بود. ممکن است در حداقل‌ترین شکل ممکن اتفاقی رخ داده، اما کلیت فضا امن بوده است. ما تمهیدی اندیشیده بودیم که اگر اتفاقی افتاد در ۲۴ ساعت فیلم از هر سایتی برداشته شود.
مخاطبان خانه جشنواره چند نفر بودند؟
حمیدی‌مقدم که در برنامه «شهر فرهنگ» شبکه خبر صحبت می‌کرد، ادامه داد: در ادوار قبلی محل اصلی جشنواره پردیس «چارسو» بود، امسال و در شیوه برخط یک خانه جشنواره وجود داشت که همه محتواها در آن عرضه می‌شد. قبلا به تعدادی از اهالی رسانه و متخصصان حوزه سینمای مستند کارت می‌دادیم که رایگان فیلم‌ها را می‌دیدند و از پارسال برای نخستین بار بلیت‌فروشی هم داشتیم. افرادی که کارت داشتند حدود ۱۲۰۰ تا ۱۳۰۰ نفر بودند. امسال در مرحله اول چیزی حدود دوهزار نفر ثبت نام کردند. دایره ثبت نام را برای اهالی فرهنگ گسترش دادیم. در نهایت به ۳۷۰۰ نفر رسیدیم که به صورت رایگان می‌توانستند از خانه جشنواره استفاده کنند.
وی با اشاره به بارگذاری ۱۵ فیلم در هر روز افزود: روز اول از خانه جشنواره ۴۰۰۰ بازدید داشتیم و روز آخر این رقم از مرز ۵۰ هزار بازدید گذشت. روز اختتامیه و در مراسم پایانی با درخواست‌های بی‌شماری مواجه بودیم که فیلم‌ها را دوباره نمایش دهید و به نظر می‌رسید تازه مسیر ورود به جشنواره کشف شده است.
دبیر جشنواره «سینماحقیقت» با اشاره به اینکه کارگاه‌های جشنواره بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ نفر و مراسم بزرگداشت ۵۰۰ نفر مخاطب ثابت داشته است درباره میزان فروش هم گفت: قیمت بلیت برای فیلم بلند ۱۰ هزارتومان، نیمه بلند ۷ هزار تومان و فیلم کوتاه ۵ هزار تومان در نظر گرفته شد. سال گذشته در برگزاری فیزیکی شاهد جهش بودیم، در بلیت‌فروشی ۷۵ میلیون تا ۸۰ میلیون تومان درآمد داشتیم. این رقم در این دوره به مرز ۹۰ میلیون تومان رسید. در این دوره تعدادی بلیت رایگان هم به فیلمسازان دادیم که در اختیار عوامل و همکاران‌شان قرار بدهند یعنی تقریبا به هر فیلمساز ۲۰ تا ۳۰ بلیت رایگان دادیم.
صدا و سیما و موسسات فعال در حوزه فیلم شفاف‌سازی کنند
او در بخش دیگری گفت: مرکز گسترش به عنوان موسسه عامل از سال ۹۸ موظف شد از «هنر و تجربه» پشتیبانی مالی کند. بودجه‌ای که متعلق به هنر و تجربه است به مرکز ربط ندارد. اگر آنها اکران و برنامه‌ای داشته باشند این هزینه به آنها تعلق می‌گیرد. ای کاش همه نهادها و موسساتی که گاهی موازی کاری می‌کنند شفافیت مالی داشتند. این شفافیت مالی فعلا در سازمان سینمایی و زیرمجموعه‌هایش وجود دارد. می‌شود درباره عملکرد سازمان صدا و سیما یا موسسات بی‌شماری که در حوزه فیلم کار می کنند خواستار شفافیت شد.
دبیر «حقیقت آنلاین» درباره مشکلات پژوهش در سینمای مستند گفت: هزینه‌ها نسبت به سال گذشته سه برابر شده است. عدد تولید در سینمای مستند پایین و سفره هم کوچک‌تر است. مستندسازان ماه‌ها و گاهی سال‌ها رنج می‌برند تا کاری درخشان تولید کنند. این ارقام و جنس کار را با اعداد و ارقام سینمای داستانی و دستمزد سوپراستارها مقایسه کنید. با توجه به این بودجه کم و زمانی که صرف تولید مستند می‌شود، طبیعی است که مستندساز نتواند دو سال درگیر یک پروژه بماند و درگیر کار جانبی برای امرار معاش نشود. تا سال گذشته مرکز گسترش برای هر مستند میانگین ۷۰ تومان تا ۱۳۰ میلیون تومان مشارکت داشت و امسال این رقم به ۲۰۰ میلیون تومان رسیده در حالی که برای یک تیزر تبلیغاتی ساده، ۱۰۰ میلیون تومان هزینه می‌شود.
ریل‌گذاری را عوض کردیم
حمیدی مقدم با اشاره به کم بودن تولیدات تاریخی، علمی، ورزشی و سیاسی گفت: نگاه عمومی به مستند در ایران اجتماعی است. من به عنوان متولی در مرکز گسترش از سال گذشته از همکارانم خواستم ریل‌گذاری را عوض کنیم و زمینه را برای تولید مستندهای حیات وحش، ورزشی، تاریخی و پرتره که می‌تواند جذاب باشد فراهم کنیم.
وی افزود: مستند سفارشی لزوما بد نیست. در دنیا، مستندهای خوب محصول حمایت و سفارش یک نهاد یا ارگان هستند. البته که نگاه و خلاقیت فیلمساز در ساخت اثر باید متبلور شود. مستند نباید محدود شود به حلقه‌های روشنفکری یا مخاطبان محدود. نباید به جشنواره‌ها ختم و پس از آن بایگانی شود. هدف ما این است که مستند جریان ایجاد کند و موثر باشد. باید از این جغرافیا عبور کرد و به فضاهای بزرگتری رسید.
وی ادامه داد: جشنواره‌های خارجی نگاه مشخص و معینی در سینمای مستند و داستانی دنبال می‌کنند و معمولا برای یک نقطه از پازلشان اثری را انتخاب می‌کنند که سوژه اجتماعی داغ و خارج از قاعده از خاورمیانه داشته باشد، آن تصویری که آنها نیاز دارند. اما این اثر که موفق شده جایزه بگیرد در کدام شبکه تلویزیونی معتبر دنیا نمایش داده می‌شود؟ برنامه ما این است که در حوزه اقتصاد ابتدا به خانه‌های مردم ورود کنیم و بعد بتوانیم مسائل اقلیمی و جغرافیایی‌مان را جهانی کنیم.
محمد حمیدی مقدم دبیر چهاردهمین جشنواره «سینماحقیقت» در پایان این برنامه گفت: سینمای مستند برای کشور مهم است. این سینما نیازمند حمایت است، نیازمند سعه صدر مدیران و سیاستمداران. مستندسازان دلسوز هستند و نکاتی را می‌گویند که معمولا از آنها غفلت کرده‌ایم.
برای مشاهده دیگر اخبار سینما اینجا کلیک کنید
