در گزارش پیش رو، فهرست 30 درام و 30 کمدی پرتماشاگر یک دهه اخیر سینمای ایران و برندگان 3 جایزه اصلی جشنواره فیلم فجر طی 10 دوره اخیر بررسی شده که نتایج این بررسی، نشان از حضور جدی فیلمسازان جوان در عرصه سینمای درام دارد؛ هرچند شرایط در سینمای کمدی، به شکلی قابل تأمل، کاملا متفاوت است. توضیح ضروری آنکه در این بررسی، فیلمهای انیمیشن کنار گذاشته شده؛ چراکه انیمیشنها بیش از آنکه تالیف کارگردان خود باشند، تالیف کمپانیهای سازنده به شمار میروند.
بازیگران جشنواره فیلم فجر امسال را باید از پدیدههای چند دوره اخیر دانست. در این گزارش با مطرحترین بازیگران جشنواره آشنا خواهیم شد.
نوسانات ارزی و پیشبینی افزایش ۳۶ درصدی بودجه برای سینمای ایران در سال آینده، نگرانیها از کند شدن روند تولید در سینمای ایران را جدیتر از همیشه کرده است. راهکار سینماگران و سازمان سینمایی برای عبور از بحران پیشرو چیست؟ چند تهیهکننده سینما پیشنهادات خود را با ایلنا در میان گذاشتند.
۲۴ فیلم بخش سودای سیمرغ جشنواره فجر چهلویکم در حالی اعلام شدند که برخلاف سالهای قبل تاکنون خبرهای چندانی از آنها منتشر نشده است.
سینمای کودک همیشه مهم بوده است و در دنیا هم برای آن برنامههای زیادی دارند، سینمای کودک نیاز مبرم برای هر جامعهای است و نباید خیلی ساده از کنار آن عبور کرد. آثار تولیدی در سینمای کودک و نوجوان محدود است اما همین آثار محدود تنها در جشنوارهها اکران میشود و کمتر در اکران عمومی به نمایش گذاشته میشوند.
امسال جشنواره فیلم فجر مدتها پیش از برگزاری تحتالشعاع جو سیاسی قرار گرفت و از همان ابتدا بسیاری از جریانهای سیاسی با نگرشهای مختلف مواضع متنوعی نسبت به این رویداد گرفتند تا آنجا که وجههی فرهنگی و هنری آن به حاشیه رانده شد و درنهایت چهلویکمین جشنواره فیلم فجر در دنیای رسانه به رویدادی صرفاً سیاسی تبدیل شد.
سیاستی که تلویزیون برای سینما در پیش گرفته، قطعا مطلوب هیچ نگاه و خاستگاهی نیست. سینما، بهعنوان پیشران حوزه فرهنگ که در فرامتن نیز میتواند تاثیرات گستردهای بر اجتماع و خانوادهها داشته باشد، بهراحتی از آنتن تنها سامانه تلویزیونی کشور حذف شده و هیچ تلاشی نیز برای رفع این معضل نمیشود. این اتفاق در شرایطی رخ داده که تلویزیون برای عموم شاخهها نظیر ورزش، سیاست، اعتقادات، اقتصاد، حیاتوحش و... برنامههای تخصصی بعضا متعددی دارد اما چرا این رسانه برای سینمایی که مخاطب و دوستدار کمی نسبت به مقولات دیگر ندارد، دست به هیچ تلاشی نمیزند، به علامت سوال بزرگی تبدیل شده که پاسخ صریحی به آن داده نمیشود.
دوبله نهفقط به متن دیالوگهای یک فیلم یا سریال، که باید به جهان دراماتیک اثر هم وفادار باشد. جهانی که گرچه خیالی است اما از واقعیتهای تاریخ و جغرافیایی که اثر در آن ساختهشده، تاثیر پذیرفته است. حال باید دید جلسهای که به میزبانی ساترا برگزار شد آیا در حد نظارت بر دوبلههای کارتونی باقی میماند یا قرار است آغازی باشد بر نظارت بیشتر بر این حوزه.
این روزها اخبار پیرامون سریال «موسی (ع)»، بیش از آنکه به اعلام اطلاعاتی درباره روند تولید این مجموعه تاریخی الفویژه مربوط شود، حاشیههایی را دربرمی گیرد که بودجه اختصاص یافته به این سریال را هدف قرار میدهد؛ در حقیقت عمده خبرها به تناقضاتی مربوط می شود که از این حیث دامنگیر این پروژه شده است.
برنامه سینمایی «هفت» با تمرکز بر اخبار، حواشی و تحلیل های سینمایی، یک دهه است که از شبکه سه سیما پخش میشود اما بنا به تصمیم مدیران تلویزیون، حالا قرار است این برنامه به شبکهای دیگر منتقل شود؛ خبری که فعلا در حد چند جمله باقی مانده و جزییاتی در این زمینه اعلام نشده است. با این همه پیش بینی می شود «هفت»ِ جدید با تحولات اساسی از جمله تغییر در مجری و ساختار همراه باشد.
سیاوش پاکراه: حضور لزوما به معنای وجود داشتن نیست. برای من هنر تئاتر صرفا به معنای ارایه دادن صحنهای نیست. میتوان با یک گروه دست به کشف زد و روی صحنه نیاورد. به خصوص وقتی در زمانه آشوب. مگر جز این است که برای ارایه تعریف و درونی کردن نیازمند زمان هستیم؟ اگر من امروز بخواهم نمایش روی صحنه بیاورم، به نظر خودم بیشتر در نتیجه شعفِ شوآف است نه کار هنری
در این گزارش بودجه نهادهای فرهنگی و هنری را بررسی کردیم و اینکه نسبت به سال گذشته چقدر افزایش داشتهاند.
آیا هزینهکردن بودجه هنگفت دولتی برای رسانهای که عموم مردم آن را متعلق به خود نمیدانند، براساس قانون اساسی، در تضاد آشکار با حقوق شهروندی آن مردم قرار نمیگیرد؟
تجربه تاریخی دهه ۶۰ نشان میدهد که نه تنها اکران فیلم خارجی مانعی برای رشد و اکران فیلمهای خارجی نبود بلکه در کنار اکران فیلمهای ایرانی مددرسان سینماها بود. اینگونه دو جریان سینمای داخلی و خارجی دوشادوش هم بهترین سالهای گیشه را ایجاد کردند.
سالهای ۶۱ و ۶۲ به بعد گروه موسوم به چپ اسلامی تسلط تام بر اوضاع فرهنگی و بهطور خاص سینما پیدا کردند. یکسو دولت بود و بنیاد فارابی که دنبال سینمایی عرفانی و بیخطر میگشت و سوی دیگر حوزه هنری به رهبری مخملباف، پیگیر یک سینمایی بهشدت ایدئولوژیک بود. راه میانهای در ابتدا کشف نشد. در همان دهه شصت، ماهنامه «فیلم» به طبع رسید که به دیدگاه و سمت و سوی سازمان سینمایی و بنیاد سینمایی فارابی نزدیک بود.
نمیتوان موضوعی را بدون استراتژی بیان و اجرا کرد و برای آن هدف نداشت. در شرایطی که مردم فیلمهای خارجی روز را بدون سانسور و ممیزی به سادگی آب خوردن از اینترنت دانلود میکنند، آیا آقایان میخواهند نسخه ممیزیشده فیلمها را به خورد مخاطب بدهند؟ به نظر شما مخاطب از این فیلمها استقبال میکند؟ اصلا به این فکر کردهاند که کدام کمپانی بزرگ و حتی کوچک معتبر فیلمهایش را در اختیار ما قرار میدهد؟
بودجه دو سریال تاریخی «سلمان فارسی» و «موسی» روی هم ۴ هزار میلیارد تومان است که تخمینزده میشود این رقم دستکم برای سریال «موسی» به ده هزار میلیارد تومان هم برسد.
همزمان با اکران کمدی سیاسی چپ راست ساخته حامد محمدی با حضور رامبد جوان و پیمان قاسم خانی مروری گذرا کرده ایم بر کمدی های به یادماندنی که موفق شده اند به فضای سیاست ورود کرده و رنگ پرده سینما را ببینند.
فریدون آدمیت در کتاب «امیرکبیر و ایران» آورده است که وقتی قاتلین به حمام فین آمدند، امیرکبیر «خاصهتراش» را خواست تا رگش را بزند... و همین یک جمله شد سنگ بنای نمایشنامه «خاطرات و کابوسها از زندگی و قتل میرزا تقی خان فراهانی».
هر سال با نزدیک شدن به جشنواره فیلم فجر، گمانه زنیهایی نیز برای حضور فیلمها در جشنواره و اینکه کدام یک از تولیدات سالانه سینمای ایران راهی فجر میشوند، در تمام رسانهها دست به دست میچرخد.
دوره چهل و یکم جشنواره دولتی تئاتر به زودی از راه میرسد و مدیران آمارهایی ارایه میدهند که با هیچ جدول ارزیابی آماری نمیخواند. 1000 اثر متقاضی حضور در جشنواره با یک حساب سرانگشتی - به فرض اینکه حداقل 10 نفر درگیر کار باشند- یعنی درگیری 10هزار نفر در پروسه ساخت و ساز نمایشها. اصلا بیایید دستاندرکاران ساختن یک نمایش را 4 نفر در نظر بگیریم؛ یعنی در همین لحظه 4 هزار نفر مشغول کارند؟ اینجا برعهده خواننده گزارش است که کلاهش را قاضی کند و ببیند آیا چنین نیروی اجتماعی و هنری در سالنهای تئاتری سراسر کشور و پلاتوهای تمرین مشاهده میکند یا خیر؟