چهارشنبه , ۱۴ آبان, ۱۴۰۴
نقد و یادداشت | صفحه 38
تحلیل ساختارگرایانه «آرامش در حضور دیگران»؛ وقتی معماری خانه، پیکره وضعیت روانی جامعه می‌شود

تحلیل ساختارگرایانه «آرامش در حضور دیگران»؛ وقتی معماری خانه، پیکره وضعیت روانی جامعه می‌شود

«آرامش در حضور دیگران» اثر ماندگار ناصر تقوایی، فیلمی است که با تکیه بر فرم و ساختار، جهانی انتقادی و روان‌شناختی خلق می‌کند. این تحلیل بر نقش حیاتی معماری فضای روایت (خانه سیروس طاهباز) به‌عنوان پیکره‌ای فعال برای نمایش وضعیت روانی شخصیت‌ها تأکید دارد؛ جایی که پله‌ها محور میزانسن بوده و تقابل میان نظم و فروپاشی را نشان می‌دهند.

نقد فیلم «زیر نور كم» به كارگردانی «محمد پرویزی»/  چه كسی امید را كشت؟ سه شنبه 15 تیر 1400 14:46

نقد فیلم «زیر نور كم» به كارگردانی «محمد پرویزی»/ چه كسی امید را كشت؟

شاید بهتر باشد فیلم «زیر نور كم» را كه در روایت در حال سوسو زدن است را با چشم بسته دید تا بتوان به تجسم و تخیلی نسبی‌وار از منظور آن رسید تا اینكه تا انتهای فیلم در انتظار كورسوی امید نشست!

نقد سریال «زخم كاری»/ هر كه با تو هم‌ خون‌تر به خونت تشنه‌ تر سه شنبه 15 تیر 1400 13:38

نقد سریال «زخم كاری»/ هر كه با تو هم‌ خون‌تر به خونت تشنه‌ تر

در نقدهایی كه به تازگی از این سریال منتشر شده‌اند، از شیوه بازیگری در این سریال بسیار تعریف و تمجید شده كه به نظر می‌رسد تیم رسانه‌ای این مجموعه روی آن تمركز كرده‌اند. واقعا این‌گونه نیست و بسیاری از بازی‌ها كلیشه‌ای و حتی ضعیف و اغراق‌ شده‌ هستند. دكوپاژها ساده و قصه‌گو هستند و كار پیچیده‌ای صورت نگرفته است كه نشان می‌دهد مهدویان حوصله ژانگولربازی و پشت درخت و دیوار پنهان شدن را دیگر ندارد.

 نقد نمایش «آمده بودیم اینجا بمیریم»/ تاریخ بودن یا شعر بودن؛ مسئله این است پنجشنبه 3 تیر 1400 14:20

نقد نمایش «آمده بودیم اینجا بمیریم»/ تاریخ بودن یا شعر بودن؛ مسئله این است

وقتی دختر خانواده بدون هیچ دلیلی برای ما درددل شبه‌شاعرانه می‌کند، این احساس بر مخاطب مستولی می‌شود که چرا باید با احساس 30سال پیش یک دختر خرمشهری همذات‌پنداری کند. این هم از مشکلات تاریخ‌زدایی است؛ اینکه امروز خرمشهر نادیده گرفته می‌شود و به‌دلیلی که مؤلف باید بگوید، اثر هیچ وضع انضمامی با شرایط روز پیدا نمی‌کند. به جز یک جا؛ آن هم پایان نمایش که یکی از شخصیت‌ها می‌گوید خرمشهر آزاد شد، اما آباد نشد. پرسش بزرگی شکل می‌گیرد: چرا درباره آباد نشدن خرمشهر چیزی در متن گفته نشد؟

كیارستمی علیه خودانگاری نمایشی پنجشنبه 3 تیر 1400 13:37
درهم شكستنِ همذات‌پنداری در سینمای كیارستمی

كیارستمی علیه خودانگاری نمایشی

با توجه به گريز خواسته يا ناخواسته كيارستمي از قرار دادن خود و تماشاگرش در فرآيند خودانگاري و پرهيز از تحميل نوعي همذات‌پنداري فرمايشي، به نظر مي‌رسد كه دعوت تماشاگر براي ماندن بالاي تپه‌هاي سرسبز و شنيدن قصه‌ها از فراز و نشيب جاده‌هاي خاكي، قرار است زمينه لازم را براي به اشتراك گذاشتن تجربه‌هاي انساني يك سينماگر صادق با دوستان، همسايه‌ها، همشهري‌ها و هر تماشاگري كه دعوت او را بپذيرد ايجاد كند. حال به نظر نمي‌رسد كه اگر نام سينماي او را «شاعرانه»، «نئورئاليسم ايراني»، «سينماي انسانيت» يا غيره بگذاريم، شالوده اين تجربه شيرين از هم گسيخته شود.

نقد فیلم خورشید/ رادیكالیزه‌ شدن حاشیه‌نشینان دوشنبه 24 خرداد 1400 22:22

نقد فیلم خورشید/ رادیكالیزه‌ شدن حاشیه‌نشینان

در خورشید، مجید مجیدی ضربه‌ای محكم به سینمای گیج و خنگ امروز ایران می‌زند تا شاید از خواب هپروتی بیدار شود.

درباره دونده / مرثیه مسافران پنجشنبه 20 خرداد 1400 00:00

درباره دونده / مرثیه مسافران

ماندگاری جایگاه رفیع «دونده...» در سینمای ایران حاصل هم‌افزایی سه نیروی مولد است: فردیت مؤلف‌وار امیر نادری به عنوان کارگردان، قریحه ایده‌مند بهرام بیضایی پشت میز تدوین و تصادف تاریخی اثر با نگرش التفات‌آمیز داخلی و خارجی به پدیده نوظهور موسوم به فیلم جشنواره‌ای.

نگاهی به فیلم «آبادانی‌ها»، ساخته کیانوش عیاری/ مصائب یک پیکان زنگ‌زده پنجشنبه 20 خرداد 1400 00:00

نگاهی به فیلم «آبادانی‌ها»، ساخته کیانوش عیاری/ مصائب یک پیکان زنگ‌زده

فیلم آبادانی‌ها با نواقص اندکی که در طراحی پیرنگ و کارگردانی دارد، در جریان رو به رشد فیلم‌های اجتماعی امروز، نمونه قابل ستایشی است و نوع حضور کارگردان و نگاهش در فرایند بازگویی قصه «مهاجرت درویش و دزدیده‌شدن پیکان زنگ‌زده‌اش» را می‌توان به عنوان یکی از پیشنهادهای موجود در جهت رشد فیلم‌هایی از این دست در سینمای ایران پذیرفت.

نامزدها چه وعده ای ندهند؟ دوشنبه 17 خرداد 1400 00:00

نامزدها چه وعده ای ندهند؟

یک منتقد فرهنگی با اعتقاد بر اینکه اغلب کاندیداهای ریاست جمهوری وعده‌های کلی درباره موضوعات فرهنگی و هنری می‌دهند، می‌گوید که «همه ما خوب می‌دانیم فرهنگ مهم است و چه و چه. آنچه لازم می‌نماید این است که کاندیداها در حوزه فرهنگ و هنر پاسخ مشخص به چند سوال مشخص بدهند.»

درباره «بوتاکس» فیلمی در مرزهایی از  توهم، رویا و واقعیت چهارشنبه 12 خرداد 1400 00:00

درباره «بوتاکس» فیلمی در مرزهایی از توهم، رویا و واقعیت

اساسا آنچه در نگاه اول پس از دیدن فیلم «بوتاکس» در ذهن شکل می‌گیرد جنس خاص روایت آن است؛ روایتی که به‌رغم مضمون چالش برانگیز آن به‌آرامی شکل می‌گیرد و مخاطب را هیجان‌زده نمی‌کند.

نگاهی به كتاب «اُرگاست در پرسپولیس» / پیتر بروك وقتش را هدر می‌دهد سه شنبه 11 خرداد 1400 00:00

نگاهی به كتاب «اُرگاست در پرسپولیس» / پیتر بروك وقتش را هدر می‌دهد

ترجمه كتاب «ارگاست در پرسپولیس» به قلم‌ ای.‌سی‌.اِچ. اِسمیت رمان‌نویس و روزنامه‌نگار انگلیسی نمونه‌ای است كه یك قطعه از پازل حضور گروه پیتر بروك را دراختیار ما می‌گذارد. او و دیگر مهمانان خارجی جشن هنر شیراز با سفر به ایران در دهه پنجاه خورشیدی و اجرای آثار نمایشی كه بعضی‌شان بعدا همراه با نام ایران در معتبرترین شناختنامه‌های تئاتر جهان به ثبت رسید، به واسطه همین حضور، ناخواسته بر آتش اختلاف‌های داخلی جریان‌های متفاوت تئاتری ایران (یا به بیان بهتر، تهران) در آن روزگار دمیدند.

از خانۀ پدری تا خانۀ اکباتان پنجشنبه 6 خرداد 1400 00:00

از خانۀ پدری تا خانۀ اکباتان

حادثه‌ای که خانه پدری از اقدامی در صد سال پیش به تصویر می‌کشید، در مقابل جنایتی که در هفته‌های اخیر در شهرک اکباتان رخ داده است، رنگ می‌بازد! در خانۀ پدری، مردی سنتی از بیم آبروریزی، دخترش را به قتل می‌رساند، اما از ارتکاب قتل سخت متأثر است و آن را به عنوان رازی مگو از همسر و دیگر اعضای خانواده‌اش پنهان می‌کند.

 چرا از خنده رامبد جوان تعجب می کنیم؟! یکشنبه 2 خرداد 1400 00:00

چرا از خنده رامبد جوان تعجب می کنیم؟!

فرق است بین یک بازیگر و رامبد جوان به‌عنوان بازی‌کننده. «جوان» در بازیگری جدی نیست. بازیگری را به بازی گرفته. نقش‌آفرینی‌اش را پشت هیجان و شورِ افراطی‌اش پنهان کرده و اینی که هست را به شمایل خود بدل ساخته امّا اینی که هست نامش بازیگری نیست.

 ۳ نکته درباره بگومگوی میثاقی با پیروانی پنجشنبه 30 اردیبهشت 1400 00:00

۳ نکته درباره بگومگوی میثاقی با پیروانی

فرض کنیم یک مربی فوتبال در نهایت ادب و احترام و حتی با عرض دستبوسی نسبت به رئیس محترم صداوسیما خواهان اعاده حق پخش تلویزیونی شود؛ خداوکیلی یک کلمه از حرف‌هایش را پخش می‌کنید؟ پس چطور است که پرخاش مجیدی به جهرمی تمام و کمال روی آنتن می‌رود، جناب میثاقی دقایقی در مذمت رفتار وزیر ارتباطات نطق می‌کند و تازه وقتی مددی حواسش نیست، به مدیرعامل استقلال یادآوری می‌کند که او هم چهارتا بد و بیراه به جهرمی بگوید؟

درباره مستند «مرغ آتش» به کارگردانی «حجت طاهری» / نمادی از کل سینمای مستند سه شنبه 28 اردیبهشت 1400 00:00

درباره مستند «مرغ آتش» به کارگردانی «حجت طاهری» / نمادی از کل سینمای مستند

«مرغ آتش مثل خود آتش هم زیباست و هم سوزنده»، می‌توانیم فلامینگو را نمادی از کل سینمای مستند بدانیم که مستندسازان هم دچار آنند و هم گریزان از آن؛ دچار به سبب زیبایی ثبت حقیقت و گریزان به دلیل باران مصائبی که از چپ و راست بر سرشان می بارد.

مهران مدیری کمدین یا شومن؟ یکشنبه 26 اردیبهشت 1400 09:47

مهران مدیری کمدین یا شومن؟

در میان آثار مهران مدیری «قهوه تلخ» در شبکه نمایش خانگی و «شب‌های برره» در تلویزیون بیش از آثار دیگر مورد توجه قرار گرفته که ویژگی مشترک هر دو را باید در لحن و رویکرد انتقادی آن نسبت به نابسامانی‌های اقتصادی و سیاسی و اجتماعی دانست. محبوبیت مهران مدیری هم دقیقا برساخته از همین موقعیت و آثار است.

مهران مدیری؛ کارنامه شکست؟! یکشنبه 26 اردیبهشت 1400 00:00

مهران مدیری؛ کارنامه شکست؟!

آیا مهران مدیری واقعا محبوب است؟ یا صرفا یک شمایل دارای جذابیت است و چیزی است که مردم به آن نیاز دارند. حال حضور او در تلویزیون به عنوان مجری و رودررو با تماشاگر را به این اضافه کنید تا این میزان مخاطبش توجیهپذیر به نظر برسد. او انگار با هر شکست، عزتمندتر شده است.

مدیری اعتبارش را به خطر انداخت یکشنبه 26 اردیبهشت 1400 00:00

مدیری اعتبارش را به خطر انداخت

مهران مدیری هم‌اندازه تلویزیون است. گرچه در سینما کارگردانی نسبتا خوبی در فیلم «ساعت 5 عصر» و نقش‌آفرینی‌هایی داشت، اما به بازیگر درجه‌یکی روی پرده بزرگ تبدیل نشد.

نگاهی به سریال «احضار»/ ما چرا نمی‌ترسیم؟ شنبه 25 اردیبهشت 1400 00:00

نگاهی به سریال «احضار»/ ما چرا نمی‌ترسیم؟

افخمی در «احضار» قصد دارد كه در ادامه مسیر «او یك فرشته بود» و البته به كمك همان المان‌ها و مشخصه‌ها مهارتش را در نمایش تغییر تدریجی آدم‌ها به واسطه وسوسه‌های نیروهای شیطانی نشان دهد اما این هدف با شكست روبه‌رو شده است.

 چرا مهران مدیری این همه هوادار دارد؟! چهارشنبه 22 اردیبهشت 1400 00:00

چرا مهران مدیری این همه هوادار دارد؟!

در آثار مهران مدیری همه‌چیز در شکل شیک و به‌اصطلاح لاکچریِ خود نمایش داده می‌شود. از «پاورچین» تا «دراکولا» فقر معنای بیرونیِ خود را ندارد. چرک‌مردگی اجتماعی قابل دریافت نیست. و اصلاً مسئلۀ سازنده، جامعه نیست. و شاید همین باعث می‌شود مردم او را دوست بدارند؛ یعنی مهران مدیری در رفتار و گفتار و آثار، دنیای دست‌نایافتنیِ ماست و بسیاری در آرزوی «جای او بودن» او را دوست می‌دارند.

نگاهی به نقش منفی در سریال «می‌ خواهم زنده بمانم»/ آدم‌­های خاکستری اما به رنگ طلا! یکشنبه 19 اردیبهشت 1400 00:00

نگاهی به نقش منفی در سریال «می‌ خواهم زنده بمانم»/ آدم‌­های خاکستری اما به رنگ طلا!

یکی از بزرگترین چالش‌ها برای فیلمنامه‌­نویس‌­ها طراحی درست و قدرتمند نقش منفی است. برقراری تعادل قدرت بین نیروی خیر و شر (به گونه‌ای که جانب‌داری فیلمنامه‌نویس از نیروی خیر آشکار نشود) کاری دشوار است که درصورت موفقیت به خلق اثری ماندگار منجر می‌­شود.