«آرامش در حضور دیگران» اثر ماندگار ناصر تقوایی، فیلمی است که با تکیه بر فرم و ساختار، جهانی انتقادی و روان‌شناختی خلق میکند. این تحلیل بر نقش حیاتی معماری فضای روایت (خانه سیروس طاهباز) به‌عنوان پیکره‌ای فعال برای نمایش وضعیت روانی شخصیت‌ها تأکید دارد؛ جایی که پله‌ها محور میزانسن بوده و تقابل میان نظم و فروپاشی را نشان می‌دهند.
کاری به فعالیت‌های سینمایی پژمان جمشیدی نداریم، اگرچه تعریف و تمجید کارشناسان امر در این زمینه از پژمان جمشیدی به‌خوبی گواه همه چیز است ولی دست کم درباره زمان فوتبال پژمان جمشیدی باید با احترام بیشتری صحبت شود. او یک‌شبه به رؤیایش در فوتبال نرسید و برایش عرق ریخت و جان کند.
ابلق از تمهیدات بصری خوبی برخوردار است و بازی هوتن شکیبا نیز مثل همیشه مجذوب کننده و از نقاط قوت فیلم است اما نقاط ضعف فیلم آنقدر زیاد است که آبیار را در مسیر عقبگرد کارنامه فیلم سازی اش قرار داده است.
مصلحت در مواجهه اول یک فیلم سفارشی محسوب می شود که خیلی واضح می‌خواهد پروپاگاندا باشد و بخشی از دستاوردهای حاکمیت را با گفتمان به روز تر و چالشی تر روایت کند از این رو نمی توان تنها به خاطر سفارشی بودن یا محصول یک ارگان بودن فیلم را تقبیح کرد چرا که امتیازات فیلم ورای سفارشی یا پروپاگاندا بودن آن است.
«روشن» فیلمی به غایت متفاوت و سخت که ریسک در نیامدنش خیلی بیشتر از موفقیت اش بود؛ اما حجازی در فیلم های قبلی اش هم نشان داده بود که فارغ از موفقیت یا شکست، فیلمساز جسور و تجربه گرایی است.
کارگردان خانواده ایرانی را خوب می شناسد. جنوب و آبادان را خوب می شناسد و از همه مهمتر اینکه بلد است فیلم ضد جنگ هم بسازد. بلد است که طنز اجتماعی را خوب در دل کار جا دهد. بلد است که حتی بازیگران نابلد و کم سن و سال را خوب به درخشش وادارد.
بزرگترین اشتباه کارگردانی، موسیقی انتخابی فیلم است که ضربه‌ی مهلکی به فیلم می‌زند. هر آنچه از فیلم ترسناک فرنگی بوده، وارد فیلم شده اما در روستایی کردنشین در ایران!
حمیدرضا آذرنگ در ساخت نخستین فیلم سینمایی خود نشان داد سینما را می شناسد و در این مدیوم با ذهنیت خلاق و به دور از شعار زدگی می تواند رشد کند.
مهمترین خصوصیت بارز اولین فیلم عادل تبریزی، صداقت در روایت آن است. یعنی فیلمی اورجینال است. نه سراغ کپی کاری رفته و نه ادای فیلم های روشنفکرانه را درآورده، بلکه کارگردان چیزی که خودش انگار با پوست و استخوانش لمس کرده را عینیت بخشیده است.
مامان فیلم ساده ای ست؛ ساده از این حیث که سادگی را به عنوان جهتی برای پرداختن به چنین دستمایه ای برگزیده است. مفاهیمی که علیرغم ظاهری ساده جزو پیچیده ترین مباحث در گستره ی روابط فردی _ خانوادگی محسوب می شوند.
«منصور» به جای اینکه پروژه ای ملی تلقی شود به فیلمی قهرمان پرور با پس زمینه و کنایه های سیاسی بدل شده که به طور قطع باعث تقلیل ارزش سینمایی آن به جهت این تداخل سیاست و هنر در فیلم شده است.
روشن تازه ترین فیلم روح الله حجازی، یک فیلم شخصیت محور است. او کاراکتری خلق کرده که به هیچ وجه اِلمان های قهرمان بودن ندارد و به شدت قرار است مُنفعل و بی خاصیت باشد. یک شخصیت عجیب و غریب که هیچ کاری نمی کند و در جهان ذهنی خود دست و پا می زند.
فیلم روشن نود دقیقه مخاطبش را در دنیایی چرک، بی‌رحم و تاریک رها میکند. انگار مسابقه‌ای برپا شده که چه کسی می‌تواند بیشتر مخاطب را افسرده کند و فیلمساز می‌خواهد برنده این رقابت باشد. جمع آوری خرده‌داستان‌هایی درباره فقر، بی‌خانمانی، تن‌فروشی، اعتیاد، خیانت، طلاق و خیلی چیزهای دیگر کار دشواری است که متاسفانه کارگردان از عهده‌اش برآمده است.
بارها گفته شده است که فیلمنامه اصلی ترین عنصر در پی ریزی یک اثر سینمایی مطلوب است و قرایی در "بی همه چیز" به خوبی نشان می دهد که چگونه می توان با یک زیر ساخت صحیح اثری قابل تامل را روانه پرده نقره ای کرد.
منصور نمونه بارز یک اتفاق خوب در سینمای ایران است. فیلم خوش ساختی که روایتگر بخش مهمی از زندگی تیمسار ستاری فرمانده نیروی هوایی ارتش است. یک فیلم شخصیت محورِ درست و اصولی است که اسطوره سازی نمی کند، شخصیت را بی خود و بی جهت مقدس نمی‌کند، شعارهای گل درشت و مزخرف نمی دهد و همین امر باعث می‌شود شخصیت پردازی منسجم و وفادار به کاراکتر به درستی شکل بگیرد و منصور به فیلم جذابی برای مخاطب تبدیل شود.
بی‌همه‌چیز داستان زنی به نام لی‌لی است که سال‌ها پیش معشوقه یکی از جوانان روستای خود بوده است و از او صاحب فرزندی شده؛ اما این جوان که نامش امیر است، فرزندش را گردن نگرفته و باعث شده مردم روستا لی‌لی را به‌عنوان بدکاره از آنجا بیرون کنند.
بهروز افخمی که کارگردان سینماست و در مجلس ششم به اعتبار فهرست اصلاح‌طلبان نماینده مجلس بود و به کرسی‌های سرخ آن زمان پارلمان تکیه زده بود، در تکمیل چرخش و تغییر عجیب و غریبش در این سال‌ها گفته است: «تعطیل‌کردن سینماها و مدارس و تحمیل‌کردن ماسک به مردم کار غلطی بوده است. برنامه جهانی وحشت که احتمالا با اهداف سیاسی در آمریکا و انگلیس طراحی شده در ایران طوری اجرا شد که به اصطلاح ما کاسه داغ‌تر از آش شدیم.»
هاتف علیمردانی با وجود دقتش در کارگردانی نتوانسته فیلمی قابل قبول بسازد و مخاطب هدف فیلمش هم معلوم نیست. ستاره‌بازی یک فیلم تلف شده و سردرگم است که چیز تازه‌ای به کارنامه‌ی کارگردانش اضافه نمی‌کند.
«ابلق»، حداقل در تصویرگری مردم حاشیه‌‌نشین و معضلاتی که با آنها دست‌‌وپنجه نرم میکنند، کاوش چندانی نداشته و بنابر ضرورتی که نه برای قصه ایجاب میکند و نه مخاطب، دلیلش را می‌‌فهمد، روایتش را در آنجا و در بین آدم‌‌هایش تعریف میکند.
نرگس آبیار با ابلق که گویی باید بسان معنی لغوی‌اش سیاه و سفید توامان باشد دقیقا نه سیاه است و نه سفید. ابلق البته خاکستری هم نیست چون حالا باید به این فیلمساز بااستعداد هشدار داد که فیلم آخر شما نه سفارشی است و نه مستقل و نه حتی بدون وابستگی به هیچ سمت و سویی رنگ و بوی جریان‌سازی دارد.
«ابلق» فیلمی است که تجربه و ریسکی جدید همچون آثار قبلی آبیار برای این فیلمساز به‌همراه داشته اما طراحی یک فینال سؤال برانگیز، مانع از تبدیل شدن آن به اثری تمام و کمال شده است.
