نمایش‌نامه‌ی باغ آلبالو به نویسندگی آنتون چخوف در تاریخ تئاتر بسیار مهم است. جورجو استره‌لر، پیتر اشتاین و پیتر بروک، سه اجرای مشهور از این نمایشنامه را به‌صحنه برده‌اند. ماریا شِتسُوا و کریستوفر اینِس در کتاب «مقدمه‌ی کیمبریج بر کارگردانی تئاتر» به این موضوع پرداخته‌اند. ترجمه‌ی این مطلب را در ادامه می‌خوانید.
نيل سايمون، نمايشنامه‌نويس و فيلمنامه‌نويسي كه كمدي‌هاي فناناپذيرش- از جمله «زوج ناجور»، «پابرهنه در پارك»، «پسران آفتاب»، «مرور خاطرات ساحل»- او را به يكي از موفق‌ترين نويسنده‌هاي تاريخ امريكا بدل كرد، روز يكشنبه در ٩١ سالگي درگذشت. طبق گفته‌هاي مشاور رسانه‌اي سايمون، او به علت عوارض ناشي از ذات‌الريه چشم از دنيا فروبست.
جایزه‌های خصوصی در جهان سابقه طولانی و البته درخشان دارند. جایزه‌های خصوصی در طول 100 سال گذشته به معتبرترین جوایز جهان بدل شده‌اند که داشتن آن برابر با مشروعیت و قدرت بوده است. جایزه نوبل در عرصه علم برآمده از سرمایه شخصی آلفرد نوبل از سال 1895 میلادی تا به امروز مهم‌ترین معیار ارزشگذاری برای فعالیت‌های علمی بوده است. جایزه پولیتزر نیز در حوزه ادبیات خاصیتی مشابه دارد. جوزف پولیتزر با تمرکز بر امر روزنامه‌نگاری جایزه‌ای طراحی می‌کند که امروز معیاری بر برترین داستان، نمایشنامه و عکاسی جهان است.
تئاتر هنر جادویی و همگانی است. از پنج قرن قبل از میلاد مسیح تاکنون درباره‌ی اثرات و کارکردهای شگرف تئاتر در جوامع انسانی سخنان بسیار گفته شده است. تئاترکراسی در یونان باستان به قدرت اجتماعی و سیاسی برابر مردم و اقلیت‌ها و حکمروایی آنان در گردهم‌آیی‌های تئاتری اطلاق می‌شد. هنگام انقلاب مشروطه ایران و در زمانی که تعداد بسیار کمی از شهرنشینان ایرانی باسواد بودند، تئاتر به ایران آمد و ابزار کارآمدی برای اندیشه‌های رهایی‌بخش در فرهنگ شفاهی شد. هنرهای نمایشی در خدمت آرمان‌های آزادی‌خواهی درآمد و به نشر آگاهی در میان توده‌های مردم در عصر مشروطه پرداخت.(۱)
شنبه‌ها در تهران گونه‌های دیگری از نمایش اجرا می‌شود که محصول یک اقتصاد بیمار و توده‌ای از مخاطبان نیاز به مطالعه است. شنبه‌های تئاتر تهران بوی تنبلی می‌دهد. نشستن و خواندن یک متن با حضور چند ستاره که هیچ کمکی به وضعیت هنری کشور نمی‌کند.
هیچ‌چیز مثل مرگ تازه نیست، گوارای وجودت؛ زنده‌یاد حمید سمندریان. شهر پر از زمزمه و همهمه و دویدن و سرعت و هجوم وحشت، مملو از آسیب‌ها و دغدغه‌های اجتماعی و اقتصادی و نبودن روزنه‌ای برای بروز، مدام حرکت و تشنج؛ تنها سبک ثابت زیستن که در میان شهرنشینان قابل تصور است.
زهرا صبري، سرپرست گروه تئاتر «ياس تمام» اعلام كرد كه اين گروه در جديدترين تجربه جهاني خود نمايش «تا يك بشمار» را در فستيوال عروسكي «ئيدا» در كشور ژاپن روي صحنه مي‌برد.
«شپش می‌تواند بنا بر دلیلی کاملا متفاوت و فرامتنی، اتفاق تازه‌ای در روال کاری کورش نریمانی محسوب شود و بنا بر همین دلیل متفاوت، بیش و پیش از آنکه برای تماشاگران عام و خاص دیدنی باشد، برای مدیران تئاتر، اهالی تئاتر، استادان و فعالان و برگزارکنندگان کارگاه‌های آموزش تئاتر و بازیگری، دیدنی و درس‌آموز است.
مجید گیاه‌چی: دوستان ما در خانه تئاتر ۱۸ سال است به حرکت‌های حلزونی خو گرفته‌اند و نمی‌توانند ترک عادت کنند. تکرار مکررات بی‌حاصل و غیر روشمند به‌شدت رایج است.
صنف تهیه‌کنندگان سینمای ایران تصمیم گرفته است با دستمزدهای نامتعارف بازیگران سینما مقابله کند؛ اما آیا گروهی برای مقابله با دستمزد نامتعارف بازیگران تئاتر هم اقدام می‌کند؟
اجراي تئاتر در زندان اتفاق تازه‌اي نيست. براي نمونه سابقه اين شكل از ارايه و اجراي نمايش در ايتاليا به دهه‌هاي ٧٠ و ٨٠ بازمي‌گردد و نتايج اين شيوه تا امروز موفق به جلب نظر نهادهاي دولتي و غيردولتي شده است. تئاتر در زندان در حال حاضر به عنوان يكي از ابزارهاي مرسوم «بازگرداندن فرد به اجتماع» شناخته مي‌شود. براي نمونه مي‌توان به فعاليت‌هاي گروه «فورتتزا» كه آرماندو پونتزو٭، در سال ١٩٨٨ و در زندان «ولترا» بنيان گذاشت، اشاره كرد. اما مساله اين يادداشت پرداختن به تئاتر زندان و ضرورت توجه مسوولان حوزه‌هاي شهري، سازمان زندان‌ها و نهادهاي دولتي و غير دولتي به موضوع نيست.
شش سال گذشت از روزهای نبودن «حمید سمندریان» هنرمندی که صحنه تئاتر را در ایران جلا بخشید، امروز این هنر با باقی مانده دانشجویانش سرپامانده است.
ای‌کاش شهرام کرمی تلاشی برای تصویب و انتشار این آیین‌نامه نمی‌کرد؛ ای‌کاش جشنواره همچنان هیچ دستور‌العملی نداشت. انتشار این آیین‌نامه صرفاً تلاش برای قانونی‌کردن همه رفتارهای فاقد قانون و گاه حتی فاقد منطق برگزارکنندگان جشنواره به‌نظر می‌رسد.
آرش عباسی در نمایش تازه خود عقب‌گرد می‌کند. او لذت دیدن دیالوگ‌های جذاب را به یک مونولوگ کم‌تحرک و یک احمد مهرانفر سقوط کرده را از مخاطبش می‌گیرد. «همه چیز درباره آقای ف» یک عقب‌گرد برای نویسنده جوانی چون عباسی است.
مراسم توديع و معارفه مديران سابق و جديد مجموعه تئاتر شهر پشت درهاي بسته، دور از چشم خبرنگاران به‌صورت خصوصي برگزار شد اما روابط عمومي اداره كل هنرهاي نمايشي با ارسال گزارش كامل اين جلسه امكاني به دست داد تا يك بار ديگر با مساله‌اي مهم در تئاتر شهر مواجه شويم. به اين دليل كه معمولا سابقه نداشته پيمان شريعتي گلايه‌هاي خود را در طول دوران مسووليت رسانه‌اي كند اما در آخرين روز حضور به عنوان مدير تئاترشهر سرانجام قفل سكوت شكست.
«پرتی» از آن دست اجراهایی است که انگار غایتی برای خود متصور نیستند. تکه‌ای از زندگی روزمره را رَج زده‌اند و مدام از فرط ملال یا رهایی از آن، تکرارش می‌کنند. حال اگر روایتی باشد از زیست و زمانه دخترانی که در یک خوابگاه دانشجویی، به اجبار روزگار می‌گذرانند و عادی‌ترین لحظات را به پرشورترین مباحثات تبدیل می‌کنند.
رضا بهرامی با انتقاد از وضعیت کنونی خصوصی‌سازی در تئاتر می‌گوید: امروز تئاتر خصوصی دکانی است که دلال‌بازی‌های پشت صحنه تئاتر در آنجا اتفاق می‌افتد. با آوردن چهره‌های سینمایی مردم را فریب داده به تئاتر می‌کشانند و در نتیجه فکر کردن به نمایش اولویت آخر گروه‌های نمایشی شده است.
تو مشغول مردنت بودی یکی از اخلاقی‌ترین مواجهه‌ها با روایت رنج زنانه است. صحنه‌آرایی انتزاعی همراه با استفاده از نور موضعی، با مداخلات گاه‌و‌بی‌گاه کارگردان، فضاسازی هراسناکی را تدارک دیده که تماشاگران را دچار بهت و وجدان معذب می‌کند. انگار به تماشا نشستن این دادخواهی با آشنازدایی از تمام مناسبات مرسوم، هر نوع نظربازی و چشم‌چرانی را به حسی دلهره‌آور تبدیل می‌کند.
بهرام بیضایی در مملکتم نیست. او دورتر، بسیار دورتر از اینجا، در آمریکا و در دانشگاه استنفورد در ایالت کالیفرنیای آمریکا روزگار می‌گذراند تا ما تنها نظاره کنیم سپیدی موهایش را پسِ پشتِ صفحه‌ای نیمه‌روشن، وقتی همه تمنایمان دیدار اوست در صحنه‌ای که از حال، خالی است.
علی ثابتی پور، عضو هیئت علمی گروه زبان و ادبیات انگلیسی دانشگاه کاشان در اعتراض به حذف بخش مدرسان، بیست و یکمین جشنواره ی بین المللی تئاتر دانشگاهی، طی یادداشتی به این موضوع پرداخت.
برگزاری جشنواره تئاتر دانشگاهی حالا به بیست و یکمین سال برگزاری گام گذاشته است. رویدادی که بحق در کنار جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر از معتبرترین جشنواره‌های تئاتری ایران به حساب می‌آید و در تمام سال‌های برگزاری استعدادهای متعددی را به جریان تئاتر ایران معرفی کرده است. اما روند سال‌های اخیر نشان می‌دهد این جشنواره دیگر رونق سابق را ندارد و از جنبه‌هایی سیر نزولی در پیش گرفته است.
