در دورانی که نمایشهای داستانگوی کلام محور در فضای تئاتری ما چیرگی دارند، نمایش آقامحمدخان بهطور جسورانهای فاقد زبان گفتاری و درام معمول است و با بهکارگیری و اجرای زیباییشناختی عواملی مانند نور، موسیقی، تصاویر ویدئو پروجکشن و... در تلاش برای خلق زبان متفاوت در روایت برمیآید. این نمایش اجرایی آبستره از زندگی آقامحمدخان قاجار است.
علی منصوری در سال 95 در تالار قشقایی و همچنین بازتولید آن در مجموعه مهرگان، با دوری از احساساتگرایی، با طراحی صحنه مینیمالیستی، با خلق فضای انتزاعی، با کنترل بازیها سعی دارد به این سویههای اجتماعی نزدیک شود. اما نوع بازنمایی بدن و کیفیت هر دم بحرانی شونده این رابطه، بنابر ملاحظات فرهنگی جامعه ما، این امکان را چندان مهیا نمیکند و اجرایی ملایم نصیب مخاطبان میشود.
در شرایطی که اجراهای تاتری این روزها به سبب خصوصی سازی تالارهای تاتربا هدف درآمدزایی و میزان کردن دخل و خرج، روز به روز بیشتر به سوی روزمرگی و جذابیت های سطحی و همسویی با نیازهای مخاطب پیش می روند و ازسویی شاهد وفور بازخوانی های ناهمخوان شبه پست مدرن از متن های بارها اجرا شده کلاسیک هستیم ، نمایش « تو مشغول مردنت بودی» در شکلی کوچک با صحنه پردازی ساده اش، تازگی و طراوت یک اجرای تجربی را در خود نگاه داشته و در این مسیر به دام جذابیت های آنی پر زرق وبرق و دکور و لباس های گران و....نیفتاده است.
دوازدهمین نشست نقد صحنه با حضور مهدی کوشکی، میلاد نیک آبادی، شهروز دل افکار و بهزاد صدیقی و با همکاری موسسه ی افرامانا در سالن ذوالفقاری فرهنگسرای ارسباران برگزارمی شود.
تئاتر «پناهکاه» با به تصویر کشیدن جامعهای بهظاهر سالم در دنیای مدرن، نوع دیگری از جامعه آرمانی انسان امروزی را نمایان میکند. اما همین انسان امروزی در دور باطل چرخه اقتدارگرایی که برآمده از وجود آدمی است، غرق میشود و به همان دلیلی که پوپر میگوید: «بهشت تبدیل به دوزخی دیگر میشود».
نمایش «مرزداران» معطوف است به یکی از بحرانیترین مرزهای سیاسی تمام این سالها. مرز ایران و افغانستان، نزدیک شهر تایباد، گرفتار بادهای صد و بیست روزه، ترانزیت مواد مخدر و تغییرات اقلیمی. منطقهای محصور میان بیابان، با چشماندازهای زیبا و البته تجارت پرسود مواد مخدر و گرفتار در چنبره فقر ساختاری مردمانش. جایی که فراموشی و آوارگی بیش از همه جا فراگیر شده است.
آخرین قسمت از برنامه «نقد تئاتر» که شنبه (۲۷ شهریور ماه) راهی آنتن شبکه چهار میشود، به نقد تئاتر ایران میپردازد.
فصل نوین دوشنبه های نقد تئاتر کانون ملی منتقدان تئاتر ایران که از مهر 1393 آغاز شده است، در دهمین نشست خود به نقد و بررسی نمایش «کاریزما» خواهد پرداخت.
نمایش «خانه وا ده» به نویسندگی و کارگردانی سید محمد مساوات که از اواسط آذرماه در سالن استاد سمندریان تماشاخانه ایرانشهر در حال اجراست، روز شنبه 13 دی، ساعت 18:30، اجرای ویژه میزبان مخاطبان و منتقدان خواهد داشت و پس از پایان اجرا، جلسه نقد برگزار خواهد شد.
دزدی در نمایشنامه داریو فو و نمایش سامان ارسطو، بهانهای میشود برای به میدان آوردن شخصیتهای خاطی دیگر.
نمایش «دیدهبانان»، به نویسندگی پیرروبر لوکلرک و کارگردانی محمدرضا خاکی را که این روزها در تالار چهارسو مجموعه تئاتر شهر روی صحنه است، میتوان در مجموعه آثار دانشگاهی طبقه بندی کرد.
نمایش دو دلقک و نصفی یک نمایش طنز است و می شود در آن خط و خطوط کمدی و تراژدی را مشاهده کرد. نمایشی که به ترکیب قدرت و زد و خورد آن بین عواملش میپردازد. شاید هیچ یک از رضا آشفته: ما مخالفتی با قدرت نداشته باشیم اما همیشه این قدرت برای همه دست و پاگیر بوده است. نبودنش به نوعی برایمان رنج آور خواهد شد و بودنش مهارناپذیر و اسباب زحمت دیگران و شاید بانی نابودی و ویرانی فردی باشد.
کانون ملی منتقدان تئاتر ایران با همکاری مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری و کانون بین المللی منتقدان تئاتر (I.A.T.C) دو کارگاه تخصصی نقد تئاتر برگزار می کند.
نشست نقد و بررسی نمایش «اسب مرده» در تماشاخانه «آو» با حضور تعدادی از اعضای کانون ملی منتقدان تئاتر و عوامل نمایش برگزار و در آن از برخورد مدیران تماشاخانه و امکانات این سالن انتقاد شد.
اجرا از نظر محتوایی افرادی را نشان می دهد که در دنیای سرمایه داری زیر پای سرمایه داران له می شوند و دنیای درام برای مخاطب یک قانون وضع میکند: " اگر می خواهید در جهان سرمایه داری باقی بمانید و روزگار خود را بگذرانید باید قواعد بازی ان را بلد باشید وگرنه از میدان رقابت به بیرون پرت می شوید!"
کانون ملی منتقدان تئاتر، نمایش «اسب مرده» را نقد می کند.
نمایش ˝مردی برای تمام فصول˝ نوشتۀ رابرت بولت، ترجمۀ فرزانه طاهری و کارگردانی بهمن فرمانآرا؛ به اعتبار عناصر دیداریاش مانند طراحی صحنه، لباس، نور و چهرهپردازی تماشاییتر میشود.
نشست نقد و بررسی نمایش «دگمه» شب گذشته 10 آذرماه توسط کانون ملی منتقدان تئاتر ایران برگزار شد.
˝گلنگری گلنراس˝ یکی از نمونههای درخشانی است که حاکمیت پول و سرمایه را بر روابط انسانی عامل ایجاد دنیایی معرفی میکند که در آن آدمها برای به دست آورن سود بیشتر نه تنها انسانهای دیگر را نادیده میگیرند بلکه در مواقعی حتی حاضر هستند برای رسیدن به جایگاهی بالاتر یا منفعتی بیشتر به هم نوعان خود آسیبهای جدی روحی و روانی وارد کنند.
نمایش «دگمه» به نویسندگی و کارگردانی سحر ناسوتی توسط کانون ملی منتقدان تئاتر نقد میشود.
نادر برهانیمرند در نمایش ˝مرگ فروشنده˝ برای ارتباط مخاطب با این درام ایستا و کم تحرک سعی کرده با تداخل مرزهای رئال و سوررئال به همراه بازیهای خوب بازیگران؛ نمایشی امروزی ارائه دهد.
نمایش ˝برزیلیا˝ تلاش ستودنی از چند جوان عاشق تئاتر است که باید منتظر کارهای بهتر و پختهتری از آنها بود.
نمایشنامه «چهار+یک» برگزیده سی و یکمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر نوشته شکوفه آروین در سی و دومین نشست صحنه کاغذی نمایشنامه خوانی، نقد و بررسی شد.
جلسهی نقد و بررسی نمایش «بالاخره این زندگی مال کیه؟»به کارگردانی اشکان خیلنژاد با حضور یک روانشناس، مرگشناس، منتقد هنری و روانپزشک چندی قبل در تماشاخانهی ایرانشهر برگزار شد.
˝خوابآلودگی˝ نوشته، طراحی و کارگردانی احسان بیاتفر به زمان پس از جنگ اختصاص دارد، متاسفانه خیلی دیر فرصت پراختن به چنین موقعیتهایی را یافتهایم در حالیکه باید مردم خیلی زودتر از اینها با واقعیتهای جنگ و آسیبهای ناشی از آن آشنا میشدند.
آرتور میلر در سال 1949 با نوشتن نمایشنامه ˝مرگ فروشنده˝ واقعیتی را به تصویر کشید که در آن آدمهای جامعه - آدمهای معمولی جامعه - سرنوشتی هولناک داشتند.
در ادامه برنامه دوشنبههای نقد تئاتر، کانون ملی منتقدان تئاتر ایران دوشنبه -۲۶آبان ماه- نشست نقد و بررسی «نمایش اسپانیایی» به نویسندگی یاسمینا رضا و کارگردانی شیوا اردویی را برگزار میکند.
نمایش ˝صدای آهسته برف ˝ به کارگردانی جابر رمضانی در کلیت یک نمایش استاندارد و حرفهای است و کلیت اجزایش با یکدیگر هارمونی و هماهنگی دارند و این دستاورد کمی برای گروه جوانی نیست که کارشان را از تئاتر دانشگاهی آغاز کردهاند.
نمایش «بالاخره این زندگی مال کیه؟» به کارگردانی اشکان خیلنژاد روز شنبه 24 آبان ماه با حضور متخصصان حوزههای مختلف نقد و بررسی خواهدشد.
جلسه نقد و بررسی نمایش مهاجران به کارگردانی مهرداد خامنه ای روز دوشنبه 19 آبان ماه بعد از پایان اجرا توسط کانون ملی منتقدان در خانه نمایش اداره تئاتر برگزار می گردد.
نمایش ˝بالاخره این زندگی مال کیه؟˝ اشکان خیلنژاد را باید دید چون ما با آن سروکار زیادی داریم و به لحاظ روانی باید تک تکمان خود را متقاعد کنیم که هر کسی به طور فردی حق انتخاب دارد و گاهی جمع نمیتواند تصمیمگیرنده شرایط زندگی یک فرد باشد.
نشست نقد و بررسی نمایش ˝هفت پرده˝ به کارگردانی میکائیل شهرستانی توسط کانون ملی منتقدان تئاتر ایران برگزار شد.
˝ملاقات بانوی سالخورده˝ نمایش کلاسیکی محسوب میشود اما هادی حجازیفر با فضای گروتسک، فانتزی و رویاگونه در معاصر کردن این نمایش برای مخاطب کوشیده است.
در ادامه برنامه دوشنبههای نقد تئاتر، کانون ملی منتقدان تئاتر ایران، دوشنبه ۲۸ مهر، نشست نقد و بررسی نمایش «ملاقات با بانوی سالخورده» به نویسندگی فردریش دورنمات و کارگردانی هادی حجازیفر را برگزار میکند.
نمایش ˝من˝ یک اثر پسامدرن است که به قاعده زیست در ایران و ژرفساخت نظام اجتماعی ما با درکی درست دارد در قالب پسامدرن مسائل پیش پایمان را بازنمایی میکند.
بهتر است به جای مانعتراشیها یا بینظمیها، از تلاشهای سرسختانهای که در مسیر خلق اپراهای کلاسیک یا مدرن آینده صرف میشود، حمایت شود تا هم بهانههای ساده دلگرمیها برای ادامه کار گروهی باقی بماند هم جریان پیشرفت اپرای ایرانی متوقف نشود.
آثار شکسپیر، جدا از اجراهای تئاتری و اقتباسهای سینمایی و تلویزیونی، منبع الهام آثاری - حتی غیرتئاتری و غیرسینمایی - هم بوده که برخی را نمیتوان اقتباس خواند؛ از الهامبخشیهایی در شعر، ادبیات و موسیقی، تا حتی استفاده از نامهای شخصیتهای آثارش در زمینههای مختلف. فهرست نوشتهها و کتابها درباره جنبههای مختلف کارهای شکسپیر (از جمله زنان آثارش) هم طولانی است، اما جمعکردن تعدادی از معروفترین زنان شکسپیری در قالب یک نمایشنامه ایدهای هیجانانگیز است.
نمایش "نوعی داستان عاشقانه" نوشته آرتور میلر با ترجمه حسن ملکی با کارگردانی مسعود تاروردی در سالن خسرو شکیبایی تماشاخانه سهنقطه در حال اجراست
جلال تجنگی در نمایش ˝در همین نزدیکی˝ منطقی و عقلانی همه چیز را میشکافد و در تلفیق با آنچه نزدیک به ساختار ارسطویی است بر آن است تا دادههایی را پردازش کند که اینان در گره افکنیها و گره گشاییها مسیر را به نتیجه همگانی سوق دهند.
نمایش ˝ماضی استمراری˝ واکاوی شرایط اجتماعی سه دهه اخیر ایران و کلانشهری مثل تهران است و اینکه تغییرات اجتماعی و شهری در خانوادهها و روابط بین اعضا خانواده چقدر میتواند اثرگذار باشد.
کمدی هنری نمایشی طنزی است که در آن تمامی عناصر به شکلی انتخاب و ترتیب داده میشوند تا در کل موجب خنده و شادمانی میشود. بنابر این تعریف نمایش آرسنیک و تور کهنه یک کمدی تمام عیار است.
آنچه به هر متن جان میبخشد، کوشش پیشنهاد راه حل مناسب اجرا است و سیدمهدی احمدپناه در نمایش ˝هر کس با تنهاییاش˝ میکوشد به این راه حل دست یابد.
برتولد برشت یکی از افرادی است که در استقرار دراماتورژی موثر بوده و این به فاصله دو قرن پس از لسینگ سمت و سوی تازهای به خود گرفته است. بنابراین میشود در این باره نتیجه کار زهرا خیالی صبری را تایید کرد که چرا باید در متن ننه دلاور و فرزندانش تغیر و تحولی ایجاد کرده باشد.
«دورهمی زنان شکسپیر» از نوع «بورلسک پست» است. میل به تماشای «ستارههای رسانهای سینما» چنان تماشاگران غیرجدی تئاتر را مسخ کرده که بالکل محتوای نمایش اهمیت خود را از دست داده است. نمایشی که محتوایی فراتر از «دورهمی» ندارد
وقتی اجرای ˝الیور توییست˝ را میبینی دیگر به کم و کیف آن کاری نداری، بلکه از این همه شیدایی و ایثار این جماعت به هنر نمایش شگفت زده میشوی و سر تعظیم فرود میآوری.
در متن اصلی، ننهدلاور شخصیتی ناهماهنگ، ضدونقیض و فرصتطلبتر از ننهدلاور زهرا صبری دارد که این البته فینفسه نقص محسوب نشده و به سلیقه و خوانش کارگردان مربوط است. ننهدلاور زهرا صبری بسیار مادرانهتر و در عینحال متزلزلتر از ننهدلاور برشت است.
آنچه در نمایش ترانههای محلی آنچه به چشم میآید این است که تماشاگر، ضمن لذت از نواهای فولکلوریک و انتزاعی، با مفاهیم اشعاری لطیف و ایضا گفتار و کردار نمایشی قصهای مربوط به شخصیتهای فیلم که (قطعاتی از آن روی پرده پخش میشود) را میبیند و با آن همراه میشود.
اصغر خليلي با نگاهي به كنوانسيون ژنو و حقوق كودكان كار نمايش «اليور تويست» را با تركيبي از بازيگران حرفهيي و جمعي از دانشجويان و فارغالتحصيلان تئاتر در تالارحافظ به روي صحنه ميبرد. آنچه در تحليل و زير متن اين نمايش به چشم ميخورد همين عدم حمايت از كودكان كار است كه مورد توجه اين كارگردان قرار گرفته است.
فیلمتئاتر "جنگیر" به نویسندگی و کارگردانی کوروش نریمانی، روز یکم شهریورماه سال جاری در سلسلهبرنامههای باشگاه تئاتر تهران، اکران و نقد و بررسی میشود.
˝یه کلیک کوچولو˝ سه نمونه از کل جامعهی متناقض و پرتضاد کنونی ما است. تضاد بین سنت و تجدد.