پایگاه خبری تئاتر: نشست خبری سومین دوره جایزه پژوهش سینمایی سال صبح امروز ۱۸ آبان ماه در پژوهکشده سینما با حضور محمود اربابی معاون توسعه فناوری و مطالعات سینمایی و اعظم راودراد دبیر این جایزه برگزار شد.
اربابی در ابتدای این نشست گفت: سیاست سازمان سینمایی این است که مجموعه فعالیتهایی که ابتدا به ساکن متولیای ندارند به عنوان یک حرکت در دستور خود قرار میدهد و در گذر زمان این فعالیت را به کسانی که مرتبط به آن هستند یا سازمانهای صنفیتر واگذار میکند از همین رو ما خودمان را آماده کردهایم برگزاری دوره چهارم این جایزه را خانه سینما دنبال کند.
راودراد در ادامه بیان کرد: ما در حاشیه برگزاری جایزه، سلسله نشستهای تخصصی پیشبینی کردهایم که در هر نشست کارشناسی از حوزه سینما و علوم انسانی حضور خواهند داشت تا بحثهای هنری و بحثهای انسانی را پیش ببرند. یکی از این نشستها جهتگیری امسال را در نظر دارد و آن جایگاه مباحث میان رشتهای است که متخصصان مختلف در آن حضور خواهند داشت. آنها توضیح میدهند که رشتههای دیگر چطور میتوانند به توسعه سینما کمک کنند. باید بگویم تا حالا ۵۴ پایان نامه دریافت کردهایم که سه پایان نامه مربوط به دکتری و بقیه کارشناسی ارشد هستند.
ثبت ۵۴ پایاننامه با موضوع سینمای ایران
سپس اربابی عنوان کرد: واقعیت این است که ۵۴ پایان نامه درباره سینمای ایران رقم قابل توجهی است. دانشجویان رشتههای سینمایی بیشترین تمایل را درباره انجام پایان نامه در خصوص سینما دارند. نکتهای که باید ابزار تاسف کنم این است که هرچند سازمان سینمایی از پایان نامههایی که درباره سینمای ایران باشد حمایت میکند و امکان کمک پنج میلیونی وجود دارد اما صاحبان همین ۵۴ پایان نامه هم مراجعه نکردند تا از این امکان برخوردار باشند و از این پنج میلیون استفاده کنند.
راودراد: امسال با ورود مباحث میان رشتهای خواستهایم نشان بدهیم سینماگران نباید تنها به توان سینمایی خود تکیه کنند بلکه علوم مختلف میتوانند به سینما کمک کنند. درواقع میخواهیم سینماگران بدانند که با ساخت فیلمهایی درباره خود سینما هم میتوانند به این حوزه کمک کننددر ادامه راودراد تصریح کرد: هدف اصلی و کلی ما ارتقای سینمای ایران است یعنی کمک محافل علمی به توسعه سینما، اما امسال با ورود مباحث میان رشتهای خواستهایم نشان بدهیم سینماگران نباید تنها به توان سینمایی خود تکیه کنند بلکه علوم مختلف میتوانند به سینما کمک کنند. درواقع میخواهیم سینماگران بدانند که با ساخت فیلمهایی درباره خود سینما هم میتوانند به این حوزه کمک کنند.
سپس اربابی اظهار کرد: اهداف پژوهشی یک شکل عام دارد که هر ساله تکرار میشود یا به هم پیوسته میشود. نمیتوانیم یک هدف را از دیدگاه پژوهشی منتفی کنیم هر ساله با پژوهشهایی که انجام میشود مسایلی از اهمیت بیشتری برخورد میشود، برای مثال ارتباط سینما با برخی مسایل کم است، یعنی هرچند در سینمای جهان دیدگاه فلسفی هم در پس فیلمها وجود دارد اما در سینمای ایران تنها فیلمهای اجتماعی و کمدی داریم و ژانرهای دیگر وجود ندارند.
وی افزود: جایزه پژوهشی تلاش میکند در این جهت گام بردارد و توجه سینماگران را به این موضوع جلب کند. تعاملات میان رشتهای مسألهای است که برای سینمای ما مهم است و یک نوع دیگر از ابزار پژوهش محسوب میشود. ما فکر میکنیم روشهای پژوهشی در پرسشنامه و کار کتابخانهای خلاصه میشود اما استفاده از خود فیلم به عنوان یک ابزار جدیدی میتواند شناخته شود که ما سعی کردیم به این موضوع توجه کنیم. این پژوهشها، پژوهشهای کاربردی و بنیادی درباره مسأله سینما و تاثیر آن، دانشی است درواقع روی یک نوع خاص از فیلم تاثیر ندارد.
راودراد مطرح کرد: سازمان سینمایی متن پژوهشهای برتر را در سایت خود بارگذاری کرده است. از همین رو قرار است سه پایان نامه سال گذشته در یکی از نشستها ارایه شود. ما باید بدانیم جایزه پژوهشی، جوان است و عمری دو ساله دارد بنابراین مدتی لازم است که شناخته شود. از همین رو کمی زود است تا تاثیر آن دیده شود اما میتواند پژوهشگران را بهجاب توجه بیش از اندازه به سینمای خارج، به سینمای داخل معطوف کند. ما در بسیاری پایاننامهها میبینیم دانشجویان دوست دارند درباره فیلمهای مطرح جهان تحقیق و پژوهش کنند این در حالی است که درباره آنها بارها تحقیق شده اما درباره سینمای ما کمتر به این موضوع توجه شده است. بنابراین حداقل باید کاری کنیم که درباره سینمای ایران تحقیق و نکات قوت و ضعف را مشخص کنند. من امیدوارم این جایزه این اندیشه را ایجاد کند که خودمان نیازمند کار بیشتری برای کار پژوهشی است.
مهمترین چالش جایزه پژوهش سینمایی سال
اربابی بیان کرد: واقعیت این است که از اولین دوره، توافقنامهای با دانشگاههای مرتبط با سینما داشتیم که در آن ما آمادگی خودمان را برای پشتیبانی از پژوهشها اعلام کردیم کما اینکه در ۲ دوره گذشته نشستهایی در دانشگاهها داشتهایم. مهمترین چالشی که در این زمینه وجود دارد نزدیک کردن افکار موثر در این حوزه است من بهعنوان کسی که پایان نامهها را هدایت کردهام همیشه دیدهام که بین نیاز دانشگاه و خواستهای دانشگاه با دانشجو فاصلهای وجود دارد. ما در نظر داشتیم در زمینه حمایت از پایاننامهها، بهواسطه برگزاری جایزه برای چاپ پایان نامهها تلاش کنیم اما برخی از دانشگاهها ممکن است معذوراتی داشته باشند با این وجود سعی کردیم این فعالیتها جدی باشد.
راودراد گفت: ما امسال با نمایندگانی از دانشگاههای مختلف جلسههایی داشتیم، ماجرای جایزه را توضیح دادیم و خواستیم با ما همکاری داشته و در نشستها اظهار نظر و موضوع پیشنهاد کنند این موضوع باعث جهت دهی به پایاننامهها درباره سینمای ایران میشود.
اربابی: اصلیترین مشکل ما این است که دغدغههای ذهنی، متناسب با نیازهای سینمای ایران نیست. شاید ما پژوهشگران حرفهای سینما کم داریم. گویا همه در کنار کارهای دیگر خود دوست دارند کار پژوهشی کنند که این باعث میشود کار پژوهش به ویژه در حوزه سینما با آسیب مواجه شوداربابی توضیح داد: جایزه پژوهش یک رویداد سینمایی است اما معاونت توسعه فناوری و مطالعات سینمایی با همه دانشگاهها این تعامل را دارد که مسأله سینمای ایران را از جهات مختلف دنبال کنند. شاید یکی از نقاط آسیب پژوهش در سینمای ایران این است که هرچند باید این اتفاق با میل پژوهشگر اتفاق بیفتد اما آنطور که باید و شاید صورت نمیگیرد. ما در ابتدای هر سال اولویتهای پژوهشی و آمادگی خودمان را اعلام میکنیم. ۸۴ محور را بهعنوان فصلهایی که میتواند به سینما کمک کند اعلام کردهایم و تاکنون ۹۵ درخواست به ما مراجعه شده است. اصلیترین مشکل ما این است که دغدغههای ذهنی، متناسب با نیازهای سینمای ایران نیست. شاید ما پژوهشگران حرفهای سینما کم داریم. گویا همه در کنار کارهای دیگر خود دوست دارند کار پژوهشی کنند که این باعث میشود کار پژوهش به ویژه در حوزه سینما با آسیب مواجه شود.
وی ادامه داد: ما از هر پایاننامهای که درباره سینما باشد حمایت میکنیم اما میزان حمایت ما در مقطع ارشد حداکثر سه میلیون و حداقل هفتصد هزار تومان است. ضمن اینکه وقتی پایاننامهای عملی باشد با بالاترین حد کمک ما مواجه میشود اما پایاننامههایی با راهکارهای صرفاً تئوریک، از حداقل حمایت برخوردار میشوند. اما مشکل ما اصلا عدم مراجعه است، یعنی دوستان برای دریافت این حمایتها اصلا مراجعه نمیکنند. این در حالی است که نظام ارزیابی ما اصلا سختگیرانه نیست. وقتی پژوهشی مورد تصویب قرار بگیرد ما حمایت میکنیم اما مراجعهای نمیشود شاید یکی از دلایل آن بی اطلاعی دانشجویان باشد ضمن اینکه ما مشکل مالی نداریم اما اقبال دانشجویان برای دریافت این حمایتها کم است.
اربابی درباره هزینه برگزاری این جایزه گفت: ۲۵۰ میلیون تومان هزینه برگزاری میشود که بخش اعظم آن مربوط به جوایز میشود. بودجه پژوهش ما از نگاه من قابل توجه است.
وی در پایان گفت: با توجه به اینکه یکی از اولویتهای برنامه سازمان سینمایی در دوره آقای حیدریان و دوره جدید، اخذ سهم از بازارهای جهانی است در این زمینه سه پژوهش انجام شده است یعنی تجربههایی که در دیگر کشورها برای پیدا کردن بازارهای جهانی وجود داشته از روش پژوهشهای تطبیقی و موردی، مورد بررسی و در اختیار فیلمسازان قرار گرفته که مهمترین دستاورد این پژوهشها تولید مشترک است البته تولید مشترک الزاماتی دارد که یکی از آنها مناسبات حقوقی است که باید با زبان بینالمللی با دیگران صحبت کنیم. در سالهای اخیر پدیده تحریم باعث ایجاد مشکلاتی شده است. بحث استانداردهای فنی یکی دیگر از این مسایل است که ما در این زمینه از جهان کم نداریم، ما با آسیبی مواجه هستیم و آن آسیب این است که همه این پژوهشها را باید اصناف سینمایی و سینماگران مورد توجه قرار بدهند. هرچند نهادها تسهیلکننده هستند اما اگر این پژوهشها از جانب سینماگران مورد توجه قرار نگیرند، خاک میخورند.