سه شنبه , ۱۳ آبان, ۱۴۰۴
نقد- تئاتر | صفحه 31
نقد نمایش «زندانی در دانمارک»: برخاستن شبح هملت از تابوت تاریکی در خوانش محمد مساوات

نقد نمایش «زندانی در دانمارک»: برخاستن شبح هملت از تابوت تاریکی در خوانش محمد مساوات

نمایش «زندانی در دانمارک» به کارگردانی محمد مساوات، خوانشی جسورانه و پست‌دراماتیک از «هملت» شکسپیر است که به جای وفاداری به متن اصلی، بر واسازی رویداد اجرایی تمرکز دارد. در این اثر، شبح هملت از تابوت تاریکی برمی‌خیزد تا در جهانی از فساد و تباهی، مخاطب را به رویارویی با «امر واقعی» دعوت کند و با دستکاری لذت تئاتری سنتی، تجربه‌ای متفاوت رقم بزند.

مه‌آلودگی روابط آدم‌ها یا برزخی بودن یک زن چهارشنبه 12 اردیبهشت 1397 17:13
نگاهی به نمایش "مرثیه‌ای برای مرگ یک دختر"

مه‌آلودگی روابط آدم‌ها یا برزخی بودن یک زن

"مرثیه‌ای برای مرگ یک دختر" سعی دارد که وجوه تراژیک و جنون ناشی از تجاورز را جایگزین وجه سیاسی‌ "دوشیزه و مرگ" آریل دورفمن کند.

«زهرماری»/ همچون یک میراث شوم خانوادگی سه شنبه 11 اردیبهشت 1397 10:24

«زهرماری»/ همچون یک میراث شوم خانوادگی

«زهرماری» شبیه به سنت نوشتاری اسماعیل خلج، علیرضا نادری و آن فرم اجرائی است که بهترین شیوه بازنمایی فقر و مناسبات آن را در رئالیسم تمام‌عیار می‌بیند. اغلب فقر به تخیل‌زدایی از ذهن دامن ‌زده و خشونت را شدت می‌بخشد. در نبودِ آرمان جمعی مردمان مصیبت‌زده، از مهلکه جستن‌های فردی است که اهمیت می‌یابد. «زهرماری» بر همین غیاب آرمان‌گرایی و برآمدن فردگرایی مفرط و سترون اشاره دارد. هرکس می‌خواهد گلیم خود را از آب بیرون کشد و به گوشه‌ای امن پناه ببرد.

«در ستایش یا نکوهش میانمایگی؟» جمعه 7 اردیبهشت 1397 02:34
نقد و بررسی نمایش «آمادئوس» به کارگردانی جواد مولانیا

«در ستایش یا نکوهش میانمایگی؟»

آمادئوس، به کارگردانی جواد مولانیا، نمایشی است که به نظر می‌رسد از امکانات و دستمایه‌های بالقوه مستتر در متن پیتر شفر، از جمله رویکرد حماسی-تراژیک، جدلی، نقد قدرت، انرژی دراماتیک موسیقیایی و.. بهره قابل توجهی در اجرا نبرده است و به دلیل رویکرد گاه سرسری و حتی میانمایه نسبت به مضامین و نیز شیوه‌ی طراحی‌ها، امکان تاثیری‌گذاری عمیق و چندجانبه را در جلوه‌های نمایشی آن محدود نموده است.

نظام آباد؛ پازل ناتورالیستی تلخ پنجشنبه 6 اردیبهشت 1397 19:59
درباره نمایش نظام‌آباد نوشته کهبد تاراج و کارگردانی عرفان پورمحمدی

نظام آباد؛ پازل ناتورالیستی تلخ

نمایش نظام آباد یک روایت تلخ توام با طنزهای ظریف و کوتاه خود و صرفن این ویژگی های زبانی و‌ شخصیتی نیست بل که روایتی واقعی از داستان آدم ها و زندگی های عادی و البته تراژیکی است که به خوبی کنه شخصیت و زندگی آن ها را نشان می دهد که شاید بسیاری از ما هر روزه آن ها را می بینیم یا درباره ی شان می شنویم.

مرز و کمی آنسوتر چهارشنبه 5 اردیبهشت 1397 17:04
تأملی در باب نمایش «مرزداران»

مرز و کمی آنسوتر

نمایش «مرزداران» معطوف است به یکی از بحرانی‌ترین مرزهای سیاسی تمام این سال‌ها. مرز ایران و افغانستان، نزدیک شهر تایباد، گرفتار بادهای صد و بیست روزه، ترانزیت مواد مخدر و تغییرات اقلیمی. منطقه‌ای محصور میان بیابان، با چشم‌اندازهای زیبا و البته تجارت پرسود مواد مخدر و گرفتار در چنبره فقر ساختاری مردمانش. جایی که فراموشی و آوارگی بیش از همه جا فراگیر شده است.

آمادئوس روایتی که در صحنه نشر می‌یابد سه شنبه 4 اردیبهشت 1397 14:45

آمادئوس روایتی که در صحنه نشر می‌یابد

حمیدرضا شعیری، استاد معناشناسی دانشگاه تربیت‌مدرس طی یادداشتی به نمایش «آمادئوس» پرداخت

ولفگانگ آمادئوس کانورس شنبه 1 اردیبهشت 1397 04:36
نقد و بررسی نمایش «آمادئوس» به کارگردانی جواد مولانیا

ولفگانگ آمادئوس کانورس

اگر بخواهم بدون مقدمه و حرف پیش، در مورد نمایش آمادئوس نظر بدهم باید بگویم آمادئوس نمایش بدی است. از آن نمایش‌هایی که بد بودنش اصولی است و گزینه‌ی مناسبی برای اساتید دانشگاهی رشته‌ی نمایش است که ساعت‌ها بخواهند در موردش توضیح بدهند و بگویند به چه دلایلی یک نمایش بد خواهد بود. البته من نه استاد نمایش هستم و نه قصد اظهار فضل به خوانندگان این نقد را دارم. به همین دلیل تنها از منظر نشانه‌شناسی تئاتر ارزش‌گذاری‌ام را توضیح خواهم داد.

کدام حذفیات؟ سه شنبه 28 فروردین 1397 17:41
تأملی درباره تئاتر «حذفیات» مهدی ضیا چمنی

کدام حذفیات؟

من این یادداشت را به این اختصاص داده‌ام که نشان دهم حذفیات در حال اجرا در تئاتر مستقل، با حذفیات اجراشده در سالن چهارسو چه تفاوتی دارد و نشان بدهم چگونه «حذفیات» با یک‌سری حذفیات ساده در اجرای اخیر نسبت به اجرای قبلی، از ویژگی‌های شایان تأملش فاصله گرفته و به اثری کلیشه‎ای بدل شده است.

گم‌گشتگی در مرز... شنبه 25 فروردین 1397 20:01
نقد و بررسی نمایش «مرزداران» به نویسندگی و کارگردانی وحید رهجوی و حسین ملکی

گم‌گشتگی در مرز...

نمایش ‌«مرزداران» تجربه‌ای‌ست آبرومند از یک اجرای شریف دانشجویی. متین است و ملیح. متعالی نیست اما از ابتذال‌نمایی برخی تئاتری‌ها نیز فرسنگ‌ها فاصله دارد. به عنوان مخاطب می‌توان دریافت که رهجوی و ملکی دغدغه درام دارند و تلاش می‌کنند که بر تکنیک مسلط شده و اثری سر و شکل‌دار به تماشاگر ارائه دهند. هرچند این مهم به شکلی دست و پا شکسته به سرانجام می‌رسد اما با توجه به تجربه کمی که دارند، این مساله قابل اغماض است.

بازتولید مهوع یک محتوای واپسگرا سه شنبه 14 فروردین 1397 21:15
نقد و بررسی نمایش شیطونی به نویسندگی و کارگردانی مهدی کوشکی

بازتولید مهوع یک محتوای واپسگرا

«شیطونی»، نمایشی است که بر خلاف طراحی ظاهرا مبتکر و جستجوگرایانه‌اش به لحاظ محتوایی، بسیار واپسگرا و متصلب می‌نماید. این نمایش به طور مینیمال و کنایه‌آمیزی، بازتولید تمام‌عیار از مناسبات و انگاره‌های مردسالارانه فیلمفارسی تبه‌کارانه‌ی معاصرشده‌ای است که در سینمای امروز ایران نیز بعضا در شکل‌های مختلف بازتولید می‌شود و علی‌رغم رویکرد گاه گنگ و فرصت‌طلبانه سازندگانش نسبت به معضلات اجتماعی طرح شده، با اقبال عمومی نیز مواجه شده است.

شرح مفصل تعاملات اجرایی یکشنبه 12 فروردین 1397 13:11
نقد و بررسی نمایش دیور به اجراگردانی آریان رضایی

شرح مفصل تعاملات اجرایی

مشکل آنجا گریبان خلاقیت گروه نمایش مونوشورایی را می‌گیرد که این تک‌صدایی مردانه با مسخره کردنی که در بالا اشاره کردیم ادغام می‌شود. در صحنه‌ای که مانی، مهرداد را به خانه‌اش دعوت کرده است تا با او در مورد معصومه حرف بزند، جوکر از مخاطبان دعوت می‌کند تا در این بحران راهکاری ارائه دهند.

یاددشتی بر نمایش فهرست مردگان به کارگردانی رضا ثروتی؛ اپرای ملال پنجشنبه 17 اسفند 1396 17:57
یاددشتی بر نمایش فهرست مردگان به کارگردانی رضا ثروتی

یاددشتی بر نمایش فهرست مردگان به کارگردانی رضا ثروتی؛ اپرای ملال

نوشتن در مورد نمایشی که بعد از دوبار به صحنه رفتن، بار دیگر برای بار سوم روی صحنه است و همچنان مخاطبان پر و پا قرصی دارد و نقدهای بسیار مثبت و پرشوری درباره‌اش نوشته‌اند کار سختی است. نمایش فهرست که این روزها با نام فهرست مردگان در حال اجراست، نمایش تحسین‌شده و پر مخاطبی است که مدافعان بسیاری دارد. اما سعی شده است که بی‌طرفانه نمایش را دوباره بررسی کنم و امید دارم تا اندکی توجه شما را برای تامل دوباره بر آن جلب کنم.

نمایش شیرهای خان بابا سلطنه وامدار شیوه ی اجرایی نمایش سنتی ایرانی است دوشنبه 7 اسفند 1396 14:02
در نهمین نشست نقد صحنه در فرهنگسرای ارسباران مطرح شد:

نمایش شیرهای خان بابا سلطنه وامدار شیوه ی اجرایی نمایش سنتی ایرانی است

نهمین نشست نقد صحنه با حضور افشین هاشمی، گلاب آدینه، مونا فرجاد، ریحانه سلامت، محمدرضا مالکی، علیرضا ناصحی، رضا آشفته، بهزاد صدیقی و گروه موسیقی ول شدگان و با همکاری موسسه ی افرامانا عصر روز شنبه پنجم اسفندماه 96 در سالن ذوالفقاری فرهنگسرای ارسباران برگزار شد.

خداحافظ ای داغ بر دل نشسته شنبه 5 اسفند 1396 11:53
نقد و بررسی نمایش «مرگ و دوشیزه» به کارگردانی سینا راستگو

خداحافظ ای داغ بر دل نشسته

درامی با ساختار محکم و منسجم، تعداد کم شخصیت‌ها، کم هزینه بودن دکور، تناسب متن با محل اجرا و ... از جمله دلایلی هستند که کارگردان را برای انتخاب یک متن مجاب می‌کنند. اما به واقع همین مقدار دلایل برای انتخاب یک متن کافیست؟

سانسور خودخواسته شخصیت‌ها در اداره تئاتر دوشنبه 30 بهمن 1396 14:39
نقد و بررسی نمایش «زندانی خیابان نواب» به طراحی و کارگردانی هوشمند هنرکار ‎

سانسور خودخواسته شخصیت‌ها در اداره تئاتر

تفاوتی مهم میان بندبازی کردن و کارگردانی وجود دارد و آن این که بندباز نسبت به خود مسئول است و کارگردان نسبت به مخاطب. و چه گران­­مایه است کارگردانی که چنین مسئولیتی را با جان و دل می‌­پذیرد و با همه دردهایی که در نهاد خویش دارد، از این بندِ لغزان و لرزان عبور کرده و شرف و آبرویش را از دستان قدرشناس و ارزش­‌سازِ مخاطب خود طلب می‌­کند. اما در این مسیر کسانی هم هستند که قاعده بازی را عوض کرده، بند روی زمین می­‌گذارند و با چشمانی بسته از رویش رد می­‌شوند و زیرزیرکی خودشان را بندباز ماهر جا می‌­زنند.

شکست در پس آرزویی متعالی یکشنبه 29 بهمن 1396 12:11
نقد و بررسی «تئاتر زباله» به کارگردانی م. کاز

شکست در پس آرزویی متعالی

تئاتر زباله با این توضیحات شروع می‌شود. زمانی که می‌گویم شروع می‌شود منظورم دیدن تبلیغ یک اثر است. از نظر من از لحظه‌ای که شما تبلیغات یک نمایش را در رسانه‌ها می‌بینید، آن نمایش برای شما شروع می‌شود. این شروع می‌تواند با بی‌توجهی شما همانجا تمام شود و یا به همت شما برای حضور در محل اجرا ادامه ‌پیدا کند.

اعتراض به سبک تایلندی شنبه 28 بهمن 1396 10:52
نقد و بررسی نمایش سوی‌کابوی به کارگردانی پریسا محمدی

اعتراض به سبک تایلندی

«سوی‌کابوی»، درباره چند مرد ایرانی است که به تایلند سفر کرده‌اند و در هتل ارزان‌قیمتی در حوالی خیابان معروف سوی‌کابوی، بانکوک اقامت دارند. ظاهرا قرار است به واسطه طرح داستان هریک و جدال برخی از آنها با یکدیگر، بخشی از مسائل و مشکلات مربوط به گروه‌هایی از جامعه‌ی ایرانی با چاشنی مطایبه به نمایندگی آنها بازگو شود.

نقد و بررسی نمایش «درنیومده»؛ اندر حکایتِ درنیامدنِ «درنیومده»… شنبه 21 بهمن 1396 09:54
به نویسندگی و کارگردانی سعید زارعی

نقد و بررسی نمایش «درنیومده»؛ اندر حکایتِ درنیامدنِ «درنیومده»…

نمایش «درنیومده» درباره چیست؟ درباره رازهای چند جوان است؟ درباره عصیان بازیگران نسبت به هم در جهت بهتر دیده شدن روی صحنه نمایش است؟ یا که در نگاهی کلی‌تر درباره سرگشتگی نسل امروز است که نمی‌داند چه می‌کند، چه می‌خواهد و به کدام سمت و سو می‌رود؟ نداشتن پاسخ شفاف از سوی اثر برای این سوالات اولین و مهم‌ترین مشکل نمایش «درنیومده» است.

۱۵ ثانیه در ستایش سیاست پنجشنبه 19 بهمن 1396 08:47
نقدی بر نمایش جنگ کثیف به نویسندگی و کارگردانی خشایار پیرعلمی

۱۵ ثانیه در ستایش سیاست

نمایش جنگ کثیف درگیر کلیشه‌های تئاتری امروز است. مسئله‌اش بیشتر از آنکه جهانی و عام باشد، عقیم است چرا که حتی نشانه‌های خودش مانند مظلوم و ظالم را هم بی‌اثر می‌کند. فضایش بسیار احساسی است. برای مثال بازجویان یک عروسک بزرگ را به جای همسر مرد بازداشت‌شده به او قالب می‌کنند و او با گذشت یک صحنه با عروسک اخت می‌شود. اما چرا چنین اثری باید با افتخار لقب سیاسی به خود ‌دهد؟

خلاقیت و شگفتی؛ گمشده‌ی بازیگری چهارشنبه 11 بهمن 1396 10:14
آنچه از بازی‌های آثار خارجی تئاتر فجر36 دیده شد

خلاقیت و شگفتی؛ گمشده‌ی بازیگری

«باورپذیری ، خلاقیت و شگفتی» از یونان باستان تا امروز در زمره‌ی اصل‌های تئاتر تجربی و علمی بوده است. باورپذیری در نتیجه‌ی همذات‌پنداری با تماشاگر ایجاد می‌شود که این همذات‌پنداری چونان برخی آثار مدرن می‌تواند احساسی هم نباشد و با قراردادها به باور برسد اما هر چه هست نیازمند تجربه و ممارست بسیار بازیگر است تا با ابزارهای گوناگون خود که مهمترینش دربدن اوست به باور تماشاگر برسد.