از فیلمهای خوبی که این روزها بر پرده سینماها نقش بسته، «برف آخر» است که در ژانر اجتماعی و خانوادگی تولید شده و روایتی از روزهای تکراری زندگی یک دامپزشک است.
جنازه، کویر، ون، راننده و چند مسافر که تا رسیدن به ایست و بازرسی مخاطب با احوالاتشان آشنا می‌شود. احوالاتی که به معنای دقیق کلمه در فیلم «ساخته» می‌شود. زرنگار از ضمیر شش نفر داستانی را روایت می‌کند که در جزئیات متحیرکننده و در بیان قصه گیراست، این یعنی زرنگار دقیقا آنچه از سینما طلب می‌شود را به مخاطب ارائه می‌دهد.
فیلم سینمایی«برف آخر» درام درونی یک کاراکتر تنها، کم حرف و پر رمز و راز بر بستر سکون طبیعت و برف و سرما است که در انتها گرمایی به اندازه روشنایی چراغ های روستا از فاصله دور، درون و برون کاراکتر را گرم و تلطیف می کند.
فیلم «علت مرگ: نامعلوم»، فیلم پر جزئیات و خلاقانه‌ای است و ردپای این دو ویژگی یعنی توجه به جزئیات و خلاقیت و نوآوری در جای جای فیلم قابل مشاهده است.
باور‌کردنی نبود که این فیلم را تبریزی ساخته باشد. یک جریانی موسوم به فیلمهای شانه تخم‌مرغی در سینمای چند سال اخیر ایران به راه افتاده که اساسا ربطی به سینما ندارند و بیشتر تجاری هستند و به دنبال کسب سود بیشتر!
این روزها فیلم «تعارض» به کارگردانی محمدرضا لطفی بر پرده سینماهاست. از آن دست فیلم‌هایی که قرار نیست مخاطب را سرگرم کند، بلکه سردرگمی او در این جهان پارادوکسیکال را به نمایش گذاشته و از تضادها و تعارض‌های درونی آدمی حرف می‌زند.
ملاقات با جادوگر شاید عجیب‌ترین و نازل‌ترین آثار کمدی سینمای سال‌های اخیر به شمار بیاید چرا که فیلم به‌نظر متشکل از تعدادی از سکانس‌های بی‌ربط است که قرار است یک فیلم سینمایی را تشکیل بدهند! منطق روایی فیلم هم یکی از نکات چالش‌برانگیز فیلم است چرا که توانایی متقاعد کردن تماشاگر را ندارد! به عنوان مثال سکانس جلسه با چینی‌ها سطح فیلم و حس طنز آن را تاحد آثار نازل تلویزیونی پایین آورده است.
نخستین فیلم بلند بهرام افشاری از این حیث اثر قابل احترامی به شمار می‌آید که یک کمدی سرپاست و بدون اتکا به شوخی‌های سخیف و لودگی‌های مرسوم چنین فیلم‌هایی قصه‌اش را پیش می‌برد و مهم‌تر آن‌که در داستان‌گویی کم نمی‌آورد.
«ملاقات با جادوگر» به هیچ‌وجه ارزش سینمایی و هنری ندارد. حتی ارزش نقد هم ندارد. اینجا صرفاً نکاتی در این باره گفته شود که هر فیلمی که مخاطبش را به هر قیمتی بخنداند، لزوماً کمدی نیست. شاید خیلی بیشتر از این‌ها بشود با بالا پایین کردن ریلزها و پست‌های اینستاگرام خندید.
فیلمی دغدغه‌مند اجتماعی که با بودجه پایینی ساخته شده اما به سبب اینکه سینمای اجتماعی دیگر در ایران وجود ندارد با ایراداتی که دارد گوهر شب چراغ شرایط فعلی سینمای ایران محسوب می‌شود.
رویکرد فیلمساز، نگاه سرد و بی رحمانه ای است که زندگی را در سخت ترین و ناامیدترین شکل ممکن تصویر می کند.
ویژگی هایی هست که خورشید آن ماه را قابل تامل می سازد. مهمترین آن، نقد فرهنگی است که زنان را در برابر هم می شوراند و مردانی که می توانند تبدیل به خونریزانی متحرک شوند. گلوله هایی که می توانند هر کجا را به آتش بکشند.
یک عنصر دیگر که دارد در کارهای صحت به کلیشه تبدیل می‌شود، استفاده از موسیقی است. در «صبحانه با زرافه‌ها» اسم شخصیت عروس، مریم است. صحت برای میان‌پرده‌های فیلمش چند ترانه قدیمی که یک مریمی تویش دارد، انتخاب کرده است که به جز علاقه صحت به استفاده از ترانه و موسیقی در کارهایش هیچ توجیه دیگری ندارد.
«کیک محبوب من» متریال داستانی‌اش به اندازه یک فیلم کوتاه است و با اضافه کردن بیهوده سکانس مواجه گشت ارشاد با کاراکتر مهین، می‌خواهد این زن مسن محافظه‌کار را تبدیل به پرسوناژی معترض کند.
سروش صحت خیلی علاقه‌مند بوده که فیلم خودش را که حاصل همزیستی شخصی و جهان ذهنی و فلسفی‌اش بوده است، بسازد، اما دریغ و صد دریغ که فیلم در ورطه تصنعی، فریبندگی، مضمون‌نمایی و خودشیفتگی افتاده و به ظاهری بی‌بدن و کالبدی بی‌روح بدل شده است.
هر چند که کمدی فیلم بر دوش محسن تنابنده است و حتی بازی‌اش یک سر و گردن از نوید محمد‌زاده بالاتر بود، فیلم را به جلو می‌کشاند و نوید نقش مکمل را داشت. اگر از این داستان طولانی و لوس، این دو ستاره را بیرون بکشیم، زودپز برای ارایه هیچی ندارد حتی یک موقعیت طنز.
«ترس از اشک‌های واقعی» که اکنون در حال اکران در گروه سینمایی هنر و تجربه است، می‌توان تجربه‌گرایی امیراحمد قزوینی به‌عنوان بازیگر در مقام یک کارگردان دانست و این با درونمایه خود فیلم هم نسبتی معنادار دارد که قصه آن درباره یک بازیگر است که تجربه بازیگری را نه به‌عنوان یک حرفه که به‌مثابه شکلی از زیستن تجربه می‌کند و گویی بحران‌ها و تضادهای درونی او به‌عنوان یک انسان در مرز بین بازیگری و زندگی مماس شده و بازنمایی می‌شود.
مشکل اساسی صبحانه با زرافه‌ها دقیقا همین است که می‌خواهد هستی و چیستی مرگ و زندگی را در قالب یک «استونرمووی»، به‌عنوان یکی از ساب‌ژانرهای کمدی به تماشاگرش انتقال دهد، درحالی‌که مخاطب برای دیدن فیلمی از سروش صحت با آن سابقه درخشان در امر سریال‌سازی و تجربه موفق در ساخت آثار کمدی پا به سالن سینما گذاشته و از او انتظار «خلق موقعیت» و ساخت لحظات خنده‌دار دارد.
همه چیز در «زودپز»، خیلی زود از روی اجاق برداشته شده و ناپخته است؛ از موقعیت‌هایی که با شتاب‌زدگی موشک‌های درون فیلم پشت سر هم ردیف می‌شوند تا خلق رابطه بین دو کاراکتر اصلی که بار آن را به تمامی، خودِ تنابنده به دوش می‌کشد.
برای مخاطبان حرفه‌ای سینما که کارنامه محسن امیر یوسفی، سعید ملکان و رضا عطاران را می‌دانند چنین ترکیبی از سازندگان نویدبخش یک اثر خاص و خلاقانه بود و از ماه‌ها پیش خبرهای تولید و اکران آن را دنبال می‌کردند، انتظاری که با تماشای فیلم به غافلگیری تبدیل شد، رشد برق‌آسای فروش در روزهای اول پخش و سقوط ناگهانی گیشه نتیجه همین غافلگیری است.
بخش قابل توجهی از فضای فیلمهای رسول‌اف و به‌طور ویژه فیلم دانه انجیر معابد به نمادگرایی‌ها و فضای استعاری مربوط می‌شود. از قضا، این تمهید فیلمساز به مذاق بسیاری از هواداران فیلم خوش آمده و آن را یکی از امتیازات هنری و ادبی بودن آن عنوان می‌کنند و از سویی به اعتباری برای فیلم بدل شده، اما آنچه مشخص است، این است که کارکرد دراماتیک این نمادگرایی چقدر بوده و تا چه حد توانسته به درک بهتر و ماندگاری آن کمک کند؟
فیلم رامبد جوان نمی‌تواند رسالت و هدف اصلی خود را به عنوان یك اثر كمدی به انجام برساند.
«کیک محبوب من» یک تیزر تبلیغاتی کش آمده است. فیلمی که حتی در انتخاب شخصیت اصلی‌اش دچار اشتباه فاحش شده است. پیرزنی که به شکلی مفروض احساس تنهایی می‌کند، با پیرمردی آشنا می‌شود و در شب وصالشان، مرد بر اثر تداخل دارویی شراب و قرص ویاگرا می‌میرد.
فرض کنیم همه عناصری که در فیلم «کیک محبوب من» موجب توقیف آن شده؛ در سینمای ما محلی از اعراب نمی‌داشت. بر منطق فرض محال لحاظ کنیم. آنگاه در یک فراغ‌بالی ذهن و دور از همه حواشی‌های به وجود آمده که در شرح و نقد اثر تاثیر می‌گذارد؛ به داوری آن بپردازیم.
فیلمی مانند «شهر خاموش» احمد بهرامی برآیند این درهم‌آمیختگی انسان و محیط و نمونه‌ای جذاب و منحصر به‌فرد از عجین‌شدگی شخصیت‌های درام با مکان رخداد است.
نوستالژی یک مرهم یا مکانیسم دفاعی در برابر اختلالات روانی و مسکنی برای آرام شدن دل‌های نگران است. آنها که نمی‌توانند گره از مشکلات خود در دنیای کنونی باز کنند به حریم امن نوستالژی پناه می‌برند تا به خیال خویش از گزند حادثه دور بمانند و با دل دادن به لحظات خوش گذشته در خوابی عمیق و لذت‌بخش فرو بروند.
مفت بر را در هیچ دسته‌ای نمی‌توان گنجاند نه کمدی، نه درام، نه اجتماعی و نه سرگرم‌کننده. شاید بهتر است گفت یک کپی نازل از عاشقانه‌های آبگوشتی دهه ۴۰ و ۵۰ که حتی در نوستالژی هم ضعیف عمل کرده است.
کمدی «زودپز» بسیار بیشتر از آنچه که تصور می‌کردیم، داده خوب در چنته دارد. ۲ بازی متفاوت به خود می‌بیند که در کارنامه بازیگرانشان، قابل‌اعتناست. کارگردانی هوشمندانه‌ای به خود می‌بیند که میتواند آغاز یک فصل جدید برای رامبد جوان باشد. شاخه‌های اجرایی اثر علی‌الخصوص فیلمبرداری، تدوین و جلوه‌های ویژه نیز از استانداردهایی بالایی برای یک فیلم کمدی پرمخاطب برخوردار هستند.
«مصائب شیرین ۲»، نشان می‌دهد ذهن، سلیقه و نگاه علیرضا داودنژاد برخلاف بسیاری از همنسلانش، جوان است.
فیلم تازه محسن امیریوسفی با نقش‌آفرینی رضا عطاران، زودتر از آنچه انتظار می‌رفت در رقابت گیشه، از نفس افتاد.
در میان خیل عظیمی از فیلمهای گیشه‌پسند (مثلا) کمدی که بعضاً بسیار ناامیدکننده نیز هستند و حتی خنده‌دار هم نیستند، «شهسوار» یک طنز نسبتاً خوش‌ساخت و قابل‌احترام به حساب می‌آید.
چرا برخی از منتقدان و تماشاگران تا این اندازه فیلم را دوست داشتند و به تمجید آن پرداختند؟ پاسخ های زیادی می توان به این سوال داد مثلا اینکه «در آغوش درخت» خارج از فضای مرسوم این روزهای سینمای ایران است نه مانند کمدی ها زرد و سطحی است و نه آثار اجتماعی و سیاه ژانر نکبت را تداعی می کند، از همین رو میتواند جذاب و تازه باشد.
در دورانی که گویی قرار است در داخل کشور، تلاقی فیلمهای سینمایی و مقولات اجتماعی و طرح هرگونه نقد جدی جرم‌انگاری شود، تولید فیلم‌هایی تاثیرگذار با دغدغه‌هایی اجتماعی که زمانی از بیشترین سهم در عرضه تجاری و فرهنگی در مجامع بین‌المللی برخوردار بودند، به امری بس دشوار مبدل می‌شود.
اشاره به اصطلاح و تعریف «پارودی» یک ویژگی و خصیصه جدی قابل ادعا برای بررسی فیلم «مفت‌بر» است. پارودی به زبان ساده، تمهیدی است که با تمسخر کاراکتر یا سکانسی از یک فیلم آشنای قدیمی‌تر به نیت خنداندن تماشاگر مورد استفاده قرار می‌گیرد. همان رویکرد و تمهیدی که اساسا عادل تبریزی فیلم خود را بر اساس آن بنا کرده است.
ملاقات با جادوگر که با ریتم تندی آغاز شده بود در اواخر، ریتمش را از دست داد و افول کرد. چیزی که از این اثر بعید بود در حالیکه مخاطب انتظار داشت، فیلم ریتمش را از دست ندهد.
فروش فیلم پول وپارتی صرفا به خاطر کمدی بودن فیلم و پیشینه کارگردان اثربوده و فیلم ارزش سینمایی خاصی نداردبه عبارت دیگر فروش یک اثر نشانه کیفیت آن نیست. این فیلم شاید شوخی‌های زننده و جنسی نداشته باشد اماشوخی‌های آن درابتذال کم ازآن شوخی‌ها ندارد.
«پول و پارتی» آخرین ساخته سعید سهیلی با بازی ساعد سهیلی و پردیس احمدیه است که روزهای اکران عمومی خود را سپری می‌کند؛ اثری که قصد داشته سینمای هند را ایرانیزه کند، اما خروجی آن فیلمی ماقبل از سینمای بالیوود شده است.
ساعت ۶ عصر را نمی‌توان نقد کرد، چون کسی نمی‌تواند با آن وارد چالشی جدی شود که حالا در این چالش طرف کار بایستد یا روبه‌روی آن. با چیزی طرفیم که اساسا معنای فیلم سینمایی نمی‌دهد و این حکمی نیست که براساس سلیقه من یا شما صادر شود یا براساس یک دیدگاه به‌خصوص راجع‌به هنر و سینما استنتاج شده باشد. این حکم بدیهی است که با استناد و ارجاع به بدیهی‌ترین اصول و چهارچوب‌های هنر سینما می‌شود به آن رسید.
مشکل اصلی ساعت 6 صبح پرداخت و اجرای ضعیف مدیری از سوژه‌ای است که فی‌النفسه سوژه بدی نیست اما همین سوژه نسبتا خوب آدم کاربلدی می‌خواهد تا با پرداختی درست آن را تبدیل به فیلمی پرکشش نماید. «ساعت 6 صبح» بار دیگر این فرضیه را اثبات می‌کند که مهران مدیری برای ساخت یک اثر ماندگار احتیاج به زمان بیشتری به اندازه یک سریال دارد و زمانی که قرار است یک داستان را در طول90 دقیقه جمع و جور کند عاجز می‌شود.
فیلم از لحاظ فرم در تمامی سطوح ضعف‌های آشکار دارد و انگار در یک شهر هرت بی‌قانون، فیلمبرداری شده است.ریتم فیلم بسیار کند و حوصله سربر است و مخاطب بیش از ۱۵ دقیقه دوام نمی‌آورد و بر خی سالن را ترک می‌کردند.
دقایق پایانی فیلم که صحنه در تصرف نویسنده، کارگردان و بازیگر است، جذابیت‌هایی دارد که از فیلمهای معمول پلیسی ایرانی انتظار ندارید، هر چند از شخصیت مهران مدیری دور نیست، اما این دقایق آخر از پس حل و فصل چالش‌های مهم فیلم از آن جمله شخصیت‌پردازی‌های ناقص، خرده‌داستان‌های رها شده، منطق داستانی ضعیف و شلوغی بی‌معنی صحنه بر نمی‌آید.
دومین ساخته سینمایی حسین دوماری و پدرام پورامیری، نسبت به فیلم نخست‌شان (جان‌دار)، چند گام به عقب محسوب می‌شود.
فیلم سینمایی «شین» درامی است دلهره‌آور با مایه‌های ترسناک که تلاش شده با تکیه بر یک ماجرای واقعی از بستری ایرانی و اینجایی برای بسط مفهوم ظلم و تاوان سنگین آن از گذشته تا حال بهره ببرد.
دومین ساخته سینمایی مهران مدیری به‌واسطه عدم‌طراحی راهکارهایی موجه در هنگام بحران، به فیلمی با ریتم کند تبدیل شده که نمی‌تواند انتظارات حداقلی مخاطب را پوشش دهد.
فیلم «آبی روشن» دومین اثر سینمایی بابک خواجه‌پاشا پس از فیلم «در آغوش درخت»، در زمره فیلمهای معناگرا با نگاهی عرفانی و جاده‌ای است.
فیلم روایت ناتمام سیما یکی از آثار جدید به نویسندگی و کارگردانی علیرضا صمدی است که متاسفانه از الگوی اصغر فرهادی پیروی کرده و در این زمینه هم موفق عمل نکرده است.
علیرضا معتمدی در «چرا گریه نمی‌کنی؟» باز هم بخشی از زندگی شخصی و تجربه‌های تلخ و سهمگین خود را مقابل چشمان ما تماشاگران عرضه می‌کند، اما تاثیرگذاری فیلم فقط محصول نمایش این ویرانی و زخم درمان نشده نیست.
«مسافر» از لحاظ مضمونی و شخصیت‌پردازی، اعتنای ویژه به واقعیت‌های تلخ اجتماعی و نمایش جربزه و سرتقی قاسم، یادآور روزگار تلخ فیلم «سفر» (۱۳۵۱) بهرام بیضایی و زرنگی و شهامت کودکان آن است و از لحاظ فرمی، تمهیدات کیارستمی، نظیر استفاده از نابازیگر و نورپردازی، صدابرداری و دکوراسیون طبیعی، اشتراکات نئورئالیستی فیلم با «یک اتفاق ساده» (۱۳۵۲) سهراب شهیدثالث را نشان می‌دهد. در «مسافر»، بسیاری از مضامین این فیلم‌ها در مورد کودکان، خانواده و جامعه تکرار می‌شوند؛ درعین‌حال برخی از مسائل نیز با برداشتی جدید به نمایش درمی‌آیند.
فیلم‌هایی مانند «تگزاس» که اثری ماقبل نقد است، تنها قادر است که سلیقه هنری و فرهنگی مخاطب را تنزل ببخشد، هیچ کارکرد هنری ندارد و کاری است که تاریخ انقضا دارد و فراموش‌شدنی است.
«نبودن» با وجود شاخصه‌های متعدد هنری و داستانی نتوانست وارد چرخه اکران شود و ممیزی‌های گاه و بی‌گاه انقدر به مصفای تهیه‌کننده فشار آورد که عطای نمایش عمومی را به لقایش بخشید و تصمیم گرفت فیلم در یک پلتفرم نمایش خانگی و برای مخاطبان آن به نمایش درآید.
