سینمای تجربی، جهان بیمنطق اما درخشان تصاویر است؛ جاییکه روایت سنتی کنار میرود و خیال، فرم و ساختارشکنی جای آن را میگیرد. در این مطلب با ۵۰ فیلم جریانساز آشنا شوید که مرزهای داستانگویی، فرم و جسارت بصری را در هم شکستند.
در آستانه برگزاری هشتاد و دومین دوره جشنواره بینالمللی فیلم ونیز، فهرست فیلمهای راهیافته به این رویداد سینمایی معتبر منتشر شد. در میان آثار منتخب، فیلمهایی از کارگردانان سرشناس چون پائولو سورنتینو، جیم جارموش، ورنر هرتزوگ و چند کارگردان ایرانی از جمله محمد رسولاف و علی اصغری به چشم میخورد.
اکران فیلم "پیر پسر" به صحنه نبردی بر سر "فرهنگ و سیاست" تبدیل شده است. تشکلهای سینمایی ایران با انتشار بیانیهای تند، به "حجم حیرتآور" اعتراضات غیرمتعارف علیه این فیلم واکنش نشان دادند. آنها زیر سوال بردن مجوزهای قانونی حوزه فرهنگ را "تضعیف نهادهای قانونی" دانسته و پشت پرده این "نفرتپراکنی" را "تضعیف دولت مستقر و باجخواهیهای سیاسی" میدانند. این بیانیه، هشدار جدی به "گردانندگان تسویه حسابهای سیاسی" میدهد که سینما را قربانی اغراض خود نکنند و خواستار برخورد قانونی با این "سرکشیها" شده است.
فهرست کامل اعضای هیئت داوران جشنواره فیلم ونیز ۲۰۲۵ منتشر شد. الکساندر پین بهعنوان رئیس داوران بخش مسابقه اصلی در کنار چهرههایی همچون محمد رسولاف، فرنندا تورس، و کریستیان مونجیو داوری آثار این دوره را بر عهده خواهند داشت.
پانزدهمین دوره جشن بزرگ انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی ایران که به دلیل شرایط کشور و جنگ تحمیلی ۱۲ روزه به تعویق افتاده بود، سرانجام روز شنبه، ۸ شهریورماه در تالار قلم کتابخانه ملی برگزار خواهد شد. در این دوره، ۲۰۷ اثر سینمایی اکرانشده طی سه سال اخیر، توسط بیش از ۱۰۰ نفر از اعضای انجمن در ۱۳ رشته مورد داوری قرار گرفتهاند.
محمد عباداللهی، کارگردان نمایش «قبیلهها» که این شبها در عمارت نوفللوشاتو به روی صحنه رفته، این اثر را روایتی از چالشهای یک پسر ناشنوا در خانوادهای شنوا دانست. وی با اشاره به مفهوم «نشنیدن» به عنوان یکی از عناصر اصلی نمایشنامه، تأکید کرد که این اثر بازتابی از بیتوجهیها در جامعه و حتی در کوچکترین واحد اجتماعی، یعنی خانواده است.
فیلم «پیر پسر»، اثر اکتای براهنی، از زمان اکران نخست در جشنواره تا نمایش عمومی، با دو موج متضاد روبرو بوده است: تحسین گسترده منتقدان و تماشاگران در ابتدا، و سپس موجی از انتقاد و هجمه ناروا پس از اکران پرفرازونشیب ناشی از جنگ ۱۲ روزه. با این وجود، این فیلم با وجود برخی ایرادات ساختاری، به دلیل رویکرد جسورانه، پرداخت روانشناسانه عمیق و بازیهای درخشان، به عنوان یکی از آثار نمادین و شاخص سینمای ایران شناخته میشود.
حسین پاکدل با نمایش تازهاش، «امر ملوکانه»، تماشاگر را به سفری عاشقانه در دل تاریخ ایران میبرد؛ از دربار قاجار تا کودتای رضاشاهی، از استبداد و طاعون تا زنانی که صدای اعتراضشان را در دل سنت فریاد میزنند. گفتوگویی صمیمی در عصری بهاری با کارگردانی که تاریخ را از نگاه عشق و اخلاق بازمینویسد.
مستند «تورا!» ساخته کودی جرت، نهتنها ادای دینی به یکی از بزرگترین آیکونهای «B-Movie»، تورا ساتانا، است؛ بلکه در سفری احساسی و گاه تکاندهنده، چهرهای انسانی و کمتر دیدهشده از او را نمایان میسازد. این مستند که همزمان با شصتمین سالگرد فیلم کالت Faster Pussycat! Kill! Kill! اکران میشود، در لایههایی عمیقتر از تصویر زن زیبارو و خشنِ روی پرده، واقعیتهای تلخ دوران کودکی، زندگی شخصی پرچالش و نقش مهم او در فرهنگ عامه و جنبشهای اجتماعی را روایت میکند.
جنگ در آثار نمایشی، همواره بستری برای واکاوی روان انسان، قدرت تخیل و پیامدهای مخرب خشونت جمعی بوده است. در این یادداشت، دو روایت نمایشی از دو سوی جهان – «رقصی چنین» نوشته محمد رضاییراد و «در منطقه جنگی» از یوجین اونیل – مرور میشوند؛ دو اثر با نگاهی انسانی و نمادین به جنگ، تنهایی، فقدان و ایستادن در مرز خیال و واقعیت.
فیلم کوتاه «او اینجا نیست» به نویسندگی و کارگردانی سعید سیری، در دومین حضور بینالمللی خود به بیست و هفتمین دوره از جشنواره اینونتای ایتالیا راه یافت. این جشنواره از ۳۰ جولای تا ۳ آگوست (۸ تا ۱۲ مرداد) در شهر لنولای ایتالیا برگزار خواهد شد.
مهران زینتبخش، مستندساز، کارگردان و فیلمبردار سینمای ایران، پس از تحمل یک دوره بیماری، در سن 56 سالگی درگذشت. او که متولد سال 1347 بود، با ساخت مستندهایی درباره هنرمندانی چون فریدون فروغی و فرهاد مهراد شناخته میشد.
انیمیشن کوتاه «باگ» که به بررسی تأثیر واکنشهای والدین بر شخصیت کودکان میپردازد، در جدیدترین حضور بینالمللی خود به جشنواره رود آیلند آمریکا راه یافت. این جشنواره که به آثار مستقل بها میدهد، از ۱۴ تا ۱۵ مردادماه برگزار خواهد شد و «باگ» از میان ۷۰۵۰ فیلم از ۱۱۰ کشور برای نمایش انتخاب شده است.
در قسمت دوم مستند جدید HBO با عنوان Billy Joel: And So It Goes، بیلی جوئل از دوران دشواری در رابطه با دوست و همتور قدیمیاش، التون جان، صحبت کرده؛ جایی که اظهارات عمومی جان درباره نیاز جوئل به ترک اعتیاد، باعث تیره شدن روابط آنها شد.
احمد الستی استاد دانشگاه و پژوهشگر با حضور در نمایشگاه کتاب درباره کتاب «هنر دقت» صحبت کرد.
حیدر رضایی، نویسنده، کارگردان و بازیگر باسابقه تئاتر ایلام که سالها با دغدغه و صداقت در عرصه هنرهای نمایشی فعالیت داشت، چشم از جهان فرو بست. سعید خیرالهی، رئیس انجمن هنرهای نمایشی استان ایلام، در پیامی این ضایعه را به جامعه هنری کشور تسلیت گفت و از تأثیر ماندگار رضایی بر فرهنگ نمایشی منطقه یاد کرد. مراسم تشییع پیکر این هنرمند فقید صبح فردا، ۵ تیر ۱۴۰۴، در زادگاهش شهرستان دهلران برگزار میشود.